روش ها و راهبردهای تقویت حافظه

کتاب روش‌ها و راهبردهای تقویت حافظه اثر آزیتا محمودپور نویسندۀ کتاب‌های آموزشی کودکان و نوجوانان است. این کتاب برای تقویت حافظۀ دانش‌آموزان ابتدایی و راهنمایی طراحی شده است تا با کمک آن بتوانند یکی از اصلی‌ترین مرکزهای خلاقیت و برنامه‌ریزی یعنی حافظه را تقویت کنند.

یکی از مزایای تقویت حافظه افزایش تمرکز است. کتاب روش‌ها و راهبردهای تقویت حافظه راه‌حل‌هایی کاربردی را برای تقویت حافظه در اختیار اولیا و مربیان قرار می‌دهد. شما می‌توانید با مطالعۀ دقیق این کتاب و استفاده از دستورالعمل‌های آن به تقویت حافظۀ دانش‌آموزان ابتدایی و راهنمایی کمک کنید.

«تنها بخشی از اطلاعاتی که در حافظه‌ی حسی موردتوجه یا دقت قرار می‌گیرند وارد حافظه‌ی کوتاه مدت می‌شوند و بقیه اطلاعات از بین می‌روند. اطلاعات وارد شده به حافظه‌ی کوتاه مدت برای مدتی کوتاه (حداکثر 30 ثانیه) ذخیره می‌شوند. بخشی از این اطلاعات که مورد تکرار یا مرور ذهنی قرار می‌گیرند یا با اطلاعات یاد گرفته شده‌ی قبلی ارتباط برقرار می‌کنند، به حافظه‌ی دراز مدت انتقال می‌یابند و بقیه‌ی اطلاعات موجود در حافظه‌ی کوتاه مدت جانشین اطلاعات جدید می‌شوند و از حافظه‌ی کوتاه مدت خارج می‌گردند. جانشینی هم به این معناست که با وارد شدن اطلاعات جدید، اطلاعات قبلی موجود در حافظه‌ی کوتاه مدت خارج می‌شود و علت آن ظرفیت محدود حافظه‌ی کوتاه مدت است.»

«خلاقیت بر همه‌ی جنبه‌های یادگیری تأثیر مستقیم دارد. هر چند توانایی تفکر خلاق به‌طور بالقوه و به نحو فطری در انسان به ودیعه نهاده شده است، امّا ظهور خلاقیت مستلزم پرورش آن است. خلاقیت، توانایی حل مسائلی است که فرد قبلاً حل آن‌ها را نیاموخته است. از نظر استین (1974) خلاقیت فرایندی است که نتیجه‌ی آن یک کار تازه باشد و در یک زمان به عنوان چیزی مفید و رضایت‌بخش مقبول واقع شود. گیلفورد برای تفکر خلاق، ویژگی‌هایی قائل است، از جمله:
۱- سیّالی (روانی):
که توانایی برقراری رابطه‌ی معنادار بین فکر و اندیشه و بیان است. این توانایی افراد را قادر می‌سازد که راه‌حل‌های متعددی در حل مسأله ارائه دهند. به عبارت دیگر، روانی به کمیت پاسخ‌های فرد به یک مسأله مرتبط است. این ویژگی مبتنی بر این عقیده است که کمیت موجب کیفیت می‌شود. برای نمونه، توانایی ایجاد کلمات زیادی که با یک حرف شروع می‌شوند.»

یکی از مباحث مهم کتابِ روش‌ها و راهبردهای تقویت حافظه، که بسیار مهم و ارزشمند است و در فرآیند یادگیری تأثیر بسیاری دارد حافظه است. حافظه یکی از بنیان‌های یادگیری، تفکر، خلاقیت و برنامه‌ریزی است و رفتارِ روزمرۀ ما را تشکیل می‌دهد. بدون حافظه درواقع یادگیری مفهومی نخواهم داشت. این‌که می‌توانیم بخوانیم، بنویسیم، حساب کنیم و حتی صحبت کنیم، چهرۀ دوستان را شناسائی کنیم و حتی راه خانۀ خود را پیدا کنیم، همه نشانه‌هایی از اهمیت و نقش حافظه است. اما ظرفیت و توانایی حافظه در افراد مختلف متفاوت است. در یادگیری آموزشگاهی نیز همۀ دانش‌آموزان توان یکسانی در زمینۀ حافظه ندارند. طبقه‌بندی‌های حافظه که بسیار مورد توجۀ متخصصان آموزش و پرورش قرار گرفته‌اند حافظۀ بازشناسی، حافظۀ یادآوری، حافظۀ شنیداری، حافظۀ دیداری، حافظۀ خلاق و حافظۀ حرکتی است. کتاب روش‌ها و راهبردهای تقویت حافظه به دانش‌آموزان ابتدایی و راهنمایی کمک می‌کند تا بتوانند حافظه‌شان را در این زمینه‌ها تقویت کنند و درس‌های خود را بهتر یاد بگیرند.

• روش‌ها و راهبردهای تقویت دقّت و توجّه  اثر دیگری از آزیتا محمودپور است. این کتاب برای درمان کم‌توجهی کودکان نوشته شده و مناسب دانش‌آموزان دورۀ ابتدایی است. کتاب مملو از تمرین‌های دقت و توجه است تا با کمک آن کودکان و البته نوجوانان بتوانند به تمرکز و دقت کافی برسند.

آزیتا محمودپور در سال 1348 به دنیا آمد. او بیشتر با انتشارات مدرسه همکاری دارد و کتاب‌هایش پرمخاطب‌ترین کتاب‌ها در زمینۀ تقویت مهارت‌های مختلف کودکان و نوجوانان محسوب می‌شوند. او کتاب‌هایش را بر اساس فرآیندهای روان‌شناختی پایه مثل دقت و توجه، تمرکز، حافظه، حل مسئله، مهارت‌های ادراکی، مهارت‌های دست‌ورزی، هماهنگی حرکتی، سرعت عمل و غیره می‌نویسد و بیشتر به مشکلاتی می‌پردازد که اغلب دانش‌آموزان با آن‌ها مواجه می‌شوند. از دیگر آثار این نویسنده می‌توان به «روش‌ها و راهبردهای تقویت دقّت و توجّه»، «مجموعۀ کامل مهارت‌های پیش از دبستان» و «راه‌های تقویت خواندن، نوشتن و املا بر اساس آخرین تغییرات کتاب‌های درسی فارسی» اشاره کرد.