چه شد (داستان افول اجتماع در ایران)

(2)

موجود نیست

دفعات مشاهده کتاب
2202

علاقه مندان به این کتاب
26

می‌خواهند کتاب را بخوانند
2

کسانی که پیشنهاد می کنند
1

کسانی که پیشنهاد نمی کنند
0

نظر خود را برای ما ثبت کنید

توضیحات کتاب چه شد

انتشارات اگر منتشر کرد:
«چه شد؟ داستان افول اجتماع در ایران»
این كتاب داستان هشداردهنده‌ی افول اجتماع در ایران است. این كتاب بازتاب صدایی است كه از جامعه به گوش می‌رسد. دردودلی درباره‌ی وضعیتی كه در آن اعتماد عمومی از دست رفته، بنیان‌ها اخلاقی سست و متزلزل شده و ارتباطات رو به سردی و بی رمقی گذاشته‌اند. در چنین جامعه‌ای نهادها و انجمن‌ها پا نمی‌گیرند و پیوندهای میان افراد و گروه‌ها و حكومت گسسته‌اند.
داده‌های ارائه شده در این کتاب نشان می‌دهند جامعه‌ی ایران در چند دهه‌ی اخیر به شکل هشداردهنده‌ای به چنین وضعیتی نزدیک شده است. نویسندگان در این کتاب با ارائه آمارها و داده‌های مختلفی از پیمایش‌های ملی تحلیل‌ها و تجربه‌های تاریخی از ایران و کشورهای دیگر خواننده را به سفری پنجاه ساله می‌برند تا با نگاهی از بلندا دیدگاهی کلی از روندهای کلان جامعه به دست آورند. «چه شد؟» اگرچه بیشتر توصیف این وضعیت است در پایان درباره‌ی این که به کجا می‌رویم؟» و «هر یک از ما به صفت فردی یا جمعی برای بهبود وضعیت ایران چه کاری می‌توانیم بکنیم؟» خوانندگان را به هم اندیشی دعوت می کند.
فروشگاه اینترنتی 30بوک

نقد و بررسی تخصصی نقد و بررسی تخصصی

معرفی کتابِ چه شد؟‌ (داستان افول اجتماع در ایران) اثر عبدالمحمد کاظمی‌پور و محسن گودرزی

کتاب چه شد؟ (داستان افول اجتماع در ایران) اثر عبدالمحمد کاظمی‌پور و محسن گودرزی، دو جامعه‌شناس برجسته است و در سال 1401 منتشر شد. این کتاب دربارۀ وضعیت جامعۀ ایران و سرمایۀ اجتماعی آن است. نویسندگان سعی کرده‌اند در این کتاب به این پرسش پاسخ دهند که چه اتفاقی برای ایران در چند دهۀ گذشته افتاد که به التهاب جامعه ختم شد.

واکنش‌ها به کتابِ چه شد؟ (داستان افول اجتماع در ایران):

«انقلاب خاموش خبر خوبی برای جامعه ایران نیست؛ چرا که در نتیجۀ آن این جامعه ظرفیت‌های بزرگی را از دست داده است. ادامه این مسیر ادامه حیات جامعه را به‌مثابه جامعه مختل کرده و امکان کارکرد آن به‌مثابه یک ملت-دولت را روز‌به‌روز بیشتر تحت الشعاع قرار می‌دهد. این مهم‌ترین هشداری است که در کتاب چه شد؟‌ نهفته است. خوانندگان متخصص‌تر در روش‌شناسی علوم اجتماعی می‌توانند نقدهایی بر برخی داده‌های کتاب وارد یا دربارۀ برخی استنتاج‌ها چون‌وچرا کنند، اما روایتی که نویسندگان از جامعه ایرانی می‌دهند تا اندازه بسیار زیادی قانع‌کننده است و التهاب‌های جامعه ایران امروز نشان می‌دهد حداقل در توصیف و تبیین واقعیت، با کتابی جدی و به اندازه کافی مستدل مواجهیم.» - روزنامۀ شبکه شرق

«نویسندگان با یک رویکرد سه وجهی نشان می‌دهند که ساخت یا تخریب سرمایه اجتماعی مسئولیت همه است. آن‌ها در این کتاب که عمدتا مبتنی بر پژوهش‌های ملی و پیمایش‌هایی است که قبل و بعد از انقلاب صورت گرفته، تصویری از وضعیت کنونی جامعه ایران به دست داده و روندی را شناسایی کرده‌اند و نشان داده‌اند که شاخص‌های همبستگی اجتماعی در ایران رو به افول رفته است.» - شیرین احمدنیا، جامعه‌شناس

«کتاب از افول اجتماع در ارتباط با مفهوم سرمایه اجتماعی در جامعه‌شناسی بحث می‌کند، با توجه به این‌که چگونه سرمایه اجتماعی شکل می‌گیرد و عوامل مؤثر در آن چیست. کتاب ساختار یک اثر آکادمیک را دارد. کتاب می‌کوشد در فصل چهارم تصویری از افول سرمایه‌ اجتماعی در ایران ارائه کند و برای این تصویر از داده‌های پیمایش‌ها استفاده می‌کند. در یک بخش به میزان فعالیت‌های انجمنی، تغییران میزان اعتماد بین مردم و غیره می‌پردازد. این داده‌ها نشان می‌دهد که از اولین کار پیمایش سرمایه‌ای در ایران در سال 1353 تاکنون، با یک منحنی نزولی روبه‌رو هستیم.» - حسین سراج‌زاده، جامعه‌شناس

چرا باید کتابِ چه شد؟‌ (داستان افول اجتماع در ایران) را بخوانیم؟

نویسندگان این کتاب معتقدند که سیاست، دو ضلع اصلی دیگر یعنی اقتصاد و اجتماع را در ایران به شدت تحت شعاع قرار داده است و کوشیده‌اند که با استفاده از آمار و ارقام و پیمایش‌های موجود در کتاب چه شد؟ (داستان افول اجتماع در ایران) نشان دهند که چرا و چگونه وضعیت ایران به چنین جایی رسیده است و با توجه به شرایط چه مسیرهایی پیش روی جامعه و مردم ایران قرار دارد. حتی اگر یک خوانندۀ غیرمتخصص در زمینۀ علوم انسانی و جامعه‌شناسی باشید نیز می‌توانید به راحتی مفهوم و منظور نویسندگان این کتاب را درک کنید و از خواندن آن لذت ببرید.

جملات درخشانی از کتابِ چه شد؟‌ (داستان افول اجتماع در ایران):

«به عنوان مثالی دیگر می‌توان کودک دانش‌آموزی را در یک خانواده در نظر گرفت که در فراگیری درس‌هایش به کمک احتیاج دارد و این کمک را پدر و مادر در اختیارش قرار می‌دهند. این کودک را می‌توان با کودک دیگری مقایسه کرد که همین نیاز را دارد اما پدر و مادرش به‌دلیل جدایی یا روابط نه‌چندان گرم درون خانه نمی‌توانند به او کمک کنند. در نتیجه‌ی این تفاوت در محیط اجتماعی این دو کودک، امکانات و منابعی که در اختیار کودک اولی قرار می‌گیرد در اختیار دومی نخواهد بود. این تفاوت در مطالعه‌ای مقایسه‌ای میان چهار گروه قومی مهاجر در آمریکا بررسی شده است: کوبایی‌ها، ویتنامی‌ها، هائیتایی‌ها و مکزیکی‌ها. نتیجه‌ی این مطالعه نشان داده است که میزان پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان در دو گروه اول بسیار بیشتر از دو گروه دوم بوده و این تفاوت به میزان گرمی روابط درون‌گروهی هر‌ یک از این اقوام مرتبط بوده است.»

«استفاده از کلمه‌ی سرمایه در ترکیب سرمایه‌ی اجتماعی محصول فرایندی در حدود نیم‌قرن است. در نخستین استفاده‌هایی که از مفهوم سرمایه به عمل می‌آمد، همان‌طور که اکنون هم در ذهن ما چنین است، بیشتر مفهوم «سرمایه‌ی مالی و اقتصادی» در ذهن تداعی می‌شد که عریان‌ترین و ابتدایی‌ترین شکل سرمایه‌ است. سرمایه‌ی مالی در واقع قدرت خریدی است که در اختیار ما قرار می‌گیرد تا با آن چیزهایی را برای خود تهیه کنیم و هر چه سرمایه‌ی بیشتری در اختیار داشته باشیم می‌توانیم زندگی بهتری برای خود رقم بزنیم. تا مدت‌ها سرمایه‌ی مالی یگانه مصداق مفهوم سرمایه به‌شمار می‌آمد، اما از حوالی دهه‌ی 1960 اقتصاددانان مفهوم «سرمایه‌ی انسانی» را وارد ادبیات علوم اجتماعی کردند. این اقتصاددانان توجه کردند چیزهای دیگری هم وجود دارند که اگرچه در وهله‌ی اول اقتصادی و مالی نیستند ولی با کمی دست‌کاری قابلیت تبدیل‌شدن به آن را دارند.»

«سرمایه‌ی اجتماعی هم ویژگی‌های مشابهی دارد، بدین معنا که ارتباط‌های اجتماعی ما امکان‌ها و فرصت‌هایی را برای ما ایجاد می‌کنند یا مبادله‌های ما را تسهیل می‌کنند و در نهایت به‌ تولید سرمایه‌ی مالی منجر شوند. یعنی این ارتباط‌ها علاوه بر وجه اجتماعی و عاطفی‌شان ارزش مالی هم دارند. به عنوان نمونه خانواده‌ای را که پیشتر مثال زدیم در نظر بگیرید که در آن پدر و مادر به بچه‌هایشان در درس‌هایشان کمک می‌کنند. اگر این والدین فرصت چنین کاری را نداشتند مجبور بودند همین کار را از طریق معلم یا تدریس خصوصی انجام دهند و در ازای آن پولی پرداخت کنند. در چنین حالتی این خانواده از طریق خرید این‌گونه خدمات در بازار مشکل خود را حل کرده است. به این ترتیب می‌توان برای کاری که پدر و مادر اولی برای فرزندانشان انجام داده‌اند ارزشی مالی تعیین کرد.»

در کتاب چه شد؟ (داستان افول اجتماع در ایران) چه می‌خوانیم؟

نویسندگان در فصل مقدماتی کتاب سرمایۀ اجتماعی را تعریف کرده‌اند و در بخش اول کتاب به کمک نظریه‌ها و مفاهیم بنیادی تصویر بزرگ‌تری ارائه کرده‌اند تا به کمک آن بتوانند وضعیت سرمایۀ اجتماعی در یک کشور را مورد بررسی قرار دهند. آن‌ها در فصل اول کتاب دربارۀ تعریف‌های بنیادین مربوط به سرمایۀ اجتماعی، نحوۀ عمل آن و تفاوت‌هایش با دیگر انواع سرمایه‌ بحث کرده‌اند. در فصل دوم، به تأثیرهای سرمایۀ اجتماعی در سطح‌های گوناگون (کلان، میانه، خُرد) پرداخته‌اند. در فصل سوم وضعیت چندین کشور جهان را به‌لحاظ کمیت و کیفیت سرمایۀ اجتماعی مورد بررسی قرار داده‌اند و با اتکا به ابزارهای مفهومی سعی کرده‌اند در بخش‌های بعدی کتاب وضعیت سرمایۀ اجتماعی در ایران را مورد بررسی قرار دهند. نویسندگان برای تحلیل وضعیت سرمایۀ اجتماعی در ایران از مدل مفهومی به دو شکل استفاده کرده‌اند. شکل نخست مفاهیمی است که در مدل به‌کار برده‌اند؛ یعنی هر موضوع را در فضای سه‌گانۀ دولت، بازار و اجتماعی بررسی کرده‌اند و گاهی به اقتضای موضوع این مدل را در سطح کلی‌تر یعنی سیاست، اقتصاد و اجتماع برای تحلیل موضوع‌ها به کار بسته‌اند.  عبدالمحمد کاظمی‌پور و محسن گودرزی برای نگارش کتاب چه شد؟ (داستان افول اجتماع در ایران) چند مدل مختلف را برررسی کرده‌اند. یکی از آن‌ها گزارشی بود که در دهۀ 1980 در شوروی برای بررسی تحولات در طول هفتاد سال در عرصه‌های تولید صنعتی، اجتماع و خانواده منتشر شد. این گزارش در مقدمۀ کتاب «جهان مسلح و جهان گرسنه» اثر ویلی برانت ذکر شده است. کتاب چه شد؟ (داستان افول اجتماع در ایران) متنی ساده، روان و قابل فهم دارد و مناسب هر کسی است که به مطالعات اجتماعی علاقه‌مند است.

فهرست مطالبِ کتاب چه شد؟‌ (داستان افول اجتماع در ایران)

• چیستی، چرایی و چگونگی سرمایه‌ی اجتماعی
• پیشینه‌ی پژوهشی و چهارچوب مفهومی
• سرمایه‌ی اجتماعی در چشم‌انداز بین‌المللی
• تحول سرمایه‌ی اجتماعی در ایران معاصر
• مشارکت مدنی و پیوندهای اجتماعی
• مذهب
• زوال هنجارهای اخلاقی و فرسایش سرمایه‌ی اجتماعی
• دولت
• نابرابری و ناامنی اقتصادی
• جابه‌جایی‌های جمعیتی
• مهاجرت خارجی
• کی شد؟ افول اجتماع از چه زمانی آغاز شد؟
• راه‌های عملی: کلان، میانه و خرد
• چشم‌انداز آینده

اگر از خواندن کتابِ چه شد؟‌ (داستان افول اجتماع در ایران) لذت بردید، از مطالعۀ کتاب‌های زیر نیز لذت خواهید برد:

• ایران بر لبه تیغ گفتارهای جامعه‌شناسی و سایت عمومی از محمد فاضلی، جامعه‌شناس و استاد سابق دانشگاه شهید بهشتی است. فاضلی در این کتاب سعی کرده است به سؤالی پاسخ دهد که بیش از یک سده ذهن روشنفکران ایرانی را به خود مشغول کرده است، این‌که چرا جامعه ایران به سوی توسعه، پیشرفت و قانون حرکت نمی‌کند؟ کتاب ایران بر لبه تیغ، یکی از شاخص‌ترین کتاب‌ها در این زمینه است.

• ایران و آمریکا: گذشتهٔ شکست‌خورده و مسیر آشتی اثر دکتر حسین موسویان دیپلمات و مذاکره‌کنندهٔ ارشد تیم هسته‌ای سابق ایران است. او که سال‌های زیادی را به بررسی روابط پرتنش بین ایران و ایالات‌متحده گذرانده، نقش خاصی نیز در واشنگتن، نیویورک و بسیاری از شهرهای اروپا بازی کرده است و در این کتاب سعی دارد درک بهتری از دیدگاه ایران نسبت به ایالات متحده و مکاتب فکری به علاقه‌مندان بدهد.

• حرف‌هایی با دخترم درباره اقتصاد اثر یانیس واروفاکیس اقتصاددان و سیاستمدار یونانی است. او در این کتاب سعی کرده است با استفاده از دانش و تجربه‌اش به عنوان یک اقتصاددان مشهور، مبانی اقتصاد، سیاست، تجارت و فساد اقتصاد جهانی را برای دخترش که در زمان نگارش کتاب تازه نوجوان بود توضیح دهد.

دربارۀ عبدالمحمد کاظمی‌پور‌: جامعه‌شناس

کتاب چه شد (داستان افول اجتماع در ایران)

عبدالمحمد کاظمی‌پور در سال 1340 در بروجرد به دنیا آمد. او در رشتۀ جامعه‌شناسی تحصیل کرده است و مدرک کارشناسی و کارشناسی ارشدش را در همین رشته از دانشگاه تهران دریافت کرد و هم اکنون استاد جامعه‌شناسی دانشگاه کاگری کانادا و رئیس منتخب انجمن جامعه‌شناسی در کانادا است. از دیگر آثار او می‌توان به «نسل ایکس (بررسی جامعه‌شناختی نسل جوان ایرانی)» و «در تنگنای بیم و امید (پژوهشی دربارۀ زندگی مهاجران مسلمان در کانادا)» اشاره کرد.

دربارۀ محسن گودرزی: جامعه‌شناس

محسن گودرزی در سال 1340 به دنیا آمد. او جامعه‌شناس ایرانی و مدیر علمی موج دوم پیمایش ملی ارزش‌ها و نگرش‌های ایرانیان است. محسن گودرزی مدرک کارشناسی‌اش را در سال 1365 در رشتۀ پژوهشگری اجتماعی دریافت کرد و در سال 1383 مدرک کارشناسی ارشد و دکترایش را از دانشگاه تهران و در رشتۀ جامعه‌شناسی گرفت. پیمایش ملی ارزش‌ها و نگرش‌های ایرانیان در هشتمین دورۀ پژوهش فرهنگی سال به عنوان پژوهش برتر معرفی شد و از محسن گودرزی مدیر علمی موج دوم نیز تقدیر به عمل آمد. از دیگر آثار محسن گودرزی می‌توان به «تحولات فرهنگی در ایران»، «فرهنگ و توسعه و سیاست»، «ارزش‌ها و نگرش‌های شهری»، «راز مانا (دیدگاه‌ها، زندگیو آثار استاد آواز ایران)» و «صدایی که شنیده نشد» اشاره کرد.

کتاب چه شد (داستان افول اجتماع در ایران)

نمایش کامل نقد و بررسی تخصصی

نظرات کاربران (4)

نظر شما در مورد این کتاب

امتیاز شما به این کالا:

نظرات دیگر کاربران

  • تصویر کاربر

    • فافا اسماعیلی
    • پاسخ به نظر

    کتابِ چه شد تصویری از افول سرمایه اجتماعی ایران رو به تصویر کشیده و در بخشی هم به میزان فعالیت‌ها و تغییرات مردم طی این سال‌ها می‌پردازه و نشون می‌‌ده که از سال‌های پیش تا الان طبق آمار با یه منحنی نزولی و یک‌جور بحران فراگیر روبه‌رو هستیم.

  • تصویر کاربر

    • هنگامه مارالی
    • پاسخ به نظر

    این کتاب عمدتا روی روندهای اجتماعی کلان جامعه طی چهار یا پنج دهه گذشته تمرکز کرده و چند تا مفهوم کلیدی مهم داره که کمک می‌کنه با مفهوم‌های مهم توی جامعهٔ ایران آشنا بشید. به‌نظرم با خوندن این کتاب می‌‌تونید رفتارهای مختلف جامعه رو درک کنید.

  • تصویر کاربر

    • نوید همافر
    • پاسخ به نظر

    به‌نظر من نویسنده‌ها نظر قاطعی ندادن و حتی معتقد نیستن که ما با بحرانی حل‌نشدنی روبه‌رو هستیم ولی نشون می‌دن که توی این جامعهٔ جدید سرمایه اجتماعی باید به‌نحوی شکل بگیره که با شرایط جامعه بخونه. به‌نظرم این کتاب خیلی خوب وضعیت جامعه رو توصیف می‌کنه.

  • 1
  • 2

بریده ای از کتاب (4)

بریده ای از این کتاب

بریده های دیگر کاربران

  • تصویر کاربر

    • فافا اسماعیلی
    • 0

    بخش دیگر که بازار یا اقتصاد است به‌طورکلی به فعالیت‌های اقتصادی‌ای برمی‌گردد که در جامعه روی می‌دهند. بخش سوم که بیشتر مورد توجه ماست همان است که با عناوینی همچون اجتماع (یا تعبیر انگلیسی آن کامیونیتی و تعبیر فرانسوی آن کمونیته) از آن یاد می‌شود.

  • تصویر کاربر

    • هنگامه مارالی
    • 0

    سرمایه‌ی اجتماعی با وجوه مختلف زندگی ما آمیخته است و اثراتی را از سطح فردی و درونی گرفته تا سطح گروه و جامعه بر جا می‌گذارد. حیات فردی و حتی عواطف ما از سرمایه‌ی اجتماعی تأثیر می‌پذیرد و درعین‌حال سطح رشد اقتصادی و فرایندهایی چون دمکراتیزاسیون هم با سرمایه‌ی اجتماعی رابطه دارند.

  • تصویر کاربر

    • نوید همافر
    • 0

    به‌عنوان مثالی دیگر می‌توان کودک دانش‌آموزی را در یک خانواده درنظر گرفت که در فراگیری درس‌هایش به کمک احتیاج دارد و این کمک را پدر و مادر او در اختیارش قرار می‌دهند. این کودک را می‌توان با کودک دیگری مقایسه کرد که همین نیاز را دارد اما پدر و مادرش به‌دلیل جدایی یا روابط نه‌چندان گرم درون خانه نمی‌توانند به او کمک کنند.

  • 1
  • 2
عیدی