پیر دختر (نشرنو)

معرفی کتاب پیر دختر اثر انوره دو بالزاک

امتیاز در آمازون:  ☆ ☆ ☆ ☆ ☆

کتاب پیر دختر از سایت آمازون امتیاز 4.4 از 5 را دریافت کرده است.

معرفی رمان پیر دختر:

پیر دختر، دیگر فقط یک رمان نیست، یک گنجینۀ ادبی است و در زمره میراث بشری باید با آن برخورد کرد. رمانی که در ایران یک ارزش افزودۀ دیگر هم دارد، آن هم نام مترجم بر پیشانی این کتاب است، کتابی که یادگار زنده‌یاد محمدجعفر پوینده مترجم ادبی و جامعه‌شناسی است که قربانی قتل‌های زنجیره‌ای در ایران شد. پیر دختر اثری درخشان و کوتاه از نویسندۀ فرانسوی انوره دو بالزاک است. بالزک این رمان را در سال 1836 نوشت و ابتدا به صورت سریالی در مجله‌ای فرانسوی و سپس در سال 1837 به صورت کتاب منتشر شد. این رمانِ کوتاه از بالزاک به دلیل تراکم داستان و توالی سریع وقایعش در میان آثار او از جایگاهی متمایز برخوردار است. بالزاک قبل از اینکه مستقیماً وارد اصل داستان شود ابتدا خانۀ دوشیزه کرمون، پیر دختر و شخصیت اصلی داستان را در شهر آلنسون به دقت توصیف می‌کند. شخصیت دوشیزه کرمون و توصیفات نویسنده از شخصیت او نیز، آن را تبدیل به ماندگارترین شخصیتِ مجموعۀ کمدی انسانی کرد. بالزاک همچنین در این رمان یکی از ظریف‌ترین تحلیل‌های خود را از امور اجتماعی، سیاسی و مالی شهری در آن دوران ارائه کرده است.

چرا باید رمان پیر دختر را بخوانیم؟

اگر به خواندن رمان‌های کلاسیک علاقه دارید و دوست دارید هم‌زمان با خواندن رمان با اوضاع و احوال سیاسی و تاریخی آن دوران فرانسه آشنا شوید، حتماً این رمان زیبا را مطالعه کنید.

جملات درخشانی از کتاب پیر دختر:

«گمان می‌کنم که افراد بسیاری در برخی از استان‌های فرانسه شوالیه‌هایی از خانوادۀ والوا را کم و بیش دیده باشند: یکی از این شوالیه‌ها در نورماندی زندگی می‌کرد، یکی دیگر در بورژ به‌سر می‌برد و یکی هم در سال 1816 در شهر آلانسون شهرت بسیار پیدا کرده بود؛ جنوب فرانسه هم شاید والوایی برای خود داشت. اما شمارش اعضای این طایفۀ اهل والوا در اینجا اهمیتی ندارد. در میان این شوالیه‌ها بی‌شک کسانی یافت می‌شدند که از دودمان اصیل والوا بودند، همان‌طور که لویی چهاردهم، بوربون ناب بود؛ ولی آشنایی با آنها با هم آنقدر کم بود که نمی‌بایست نزد یکی از ایشان از دیگری سخن گفت. به علاوه، هیچ‌یک از آنان کاری به کار سلطنت بوربون‌ها در فرانسه نداشت، چون کاملاً مسلم بود که هانری چهارم به‌‌علت نبودن وارث ذکور در نخستین شاخۀ خانوادۀ اورلئان، معروف به والوا، به پادشاهی رسیده بود و اگر از خانوادۀ والوا کسانی باقی مانده باشند، از تبار شارل دو والوا ملقب به دوک دانگولم، پسر شارل نهم و ماری توشه‌اند که نسل ذکورش، تا زمانی که خلاف آن ثابت نشود، با کشیش روتلن پایان گرفته است و تبار والواهای اهل سن رمی نیز که از نسل هانری دوم‌اند، به خانم لاموت-والوای مشهور، که در قضیۀ گردن‌بند دست داشت، ختم می‌شود.»

«این مرد از همان امتیاز نجیب‌زاده‌های سالخوردۀ دوستدار ولتر برخوردار بود که هرگز در مراسم دینی شرکت نمی‌کردند؛ و به‌خاطر وفاداری‌اش به‌آرمان سلطنت، بی‌دینی او با گذشت بیش از اندازه‌ای نادیده گرفته می‌شد. یکی از جالب‌ترین ظرافت‌های او، که بی‌شک به‌تقلید از موله بود، طرز برداشتن تنباکو از یک جعبۀ طلای قدیمی مزّین به تصویر شاهزاده‌خانم دلربایی از اهالی هنگری بود که گوریتسا نام داشت و در پایان سلطنت لویی پانزدهم، به‌خاطر زیبایی‌اش مشهور شده بود. شوالیه دووالوا، که در دوران جوانی به‌این زن برجستۀ بیگانه دل بسته بود، همیشه با هیجان از وی یاد می‌کرد؛ او به خاطر آن زن با آقای دلوزن زدوخورد کرده بود. شوالیه که اکنون نزدیک پنجاه‌وهشت سال داشت، خود را پنجاه‌ساله وانمود می‌کرد و می‌توانست چنین فریبکاری معصومانه‌ای را بر خود مجاز داند، چون از میان امتیازهای خاص آدم‌های لاغر و بور، هنوز قامت جوان گونه‌ای را حفظ کرده بود که نشانه‌های پیری را چه در مردان و چه در زنان پوشیده می‌دارد. آری، به‌درستی که همۀ زندگی، یا تمامی جلوه‌های برازندگی زندگی در قامت انسان نهفته است. در میان خصایص شوالیه باید از بینی عجیبی که طبیعت به او بخشیده بود نام برد.»

«اگر در چهره‌اش چین و چروک‌هایی دیده می‌شد و اگر موهایش نقره‌فام شده بودند، بینندۀ دانا در آنها نشانه‌هایی از هوا و هوس و شیارهایی از لذت و خوشگذرانی را می‌دید. در حقیقت چین‌های ویژۀ گیجگاهش و شیارهای عرضی گونه‌اش، از آن چین و چروک‌هایی بود که در آستان الاهۀ عشق بسیار مورد توجه بود. همه‌چیز در آن شوالیۀ دلفریب بیانگر عادت‌های مردمی بود که محبوب زنان است. او در شست‌شو آنقدر دقت به‌رخ می‌داد که دیدن گونه‌هایش لذت‌بخش بود، گویی آنها را با آب سحرآمیز شسته‌اند. آن قسمت از سرش که مویی نداشت مانند عاج می‌درخشید. ابروانش نیز مانند موهایش، بر اثر نظم و ترتیبی که شانه به آنها می‌بخشید، جوان می‌نمود و پوست بدنش که خود آن همه سفید بود، به‌طور اسرارآمیزی باز هم سفیدتر به‌نظر می‌رسید. شوالیه، بی‌آنکه عطری به‌خود بزند، بوی خوشی مانند رایحۀ جوانی می‌پراکند که فضای اطرافش را معطر می‌کرد. دستان نجیب‌زادۀ وارش، مانند دستان زنی دلربا و خودنما، نظیف بودند و با ناخن‌های صورتی و منظمش، نگاه‌ها را به خود جلب می‌کرد. سرانجام، اگر بینی خیلی بزرگ و بی‌تناسبش نبود، صورت گرد و باطراوتی داشت. به‌ناچار باید با اعتراف به یک ضعف، این تصویر را تباه کنیم.»

تحلیلی بر رمان پیر دختر‌:

پیر دختر، شاهکاری دیگر از مجموعۀ عظیم کمدی انسانی است. «کمدی انسانی» عنوانی است که انوره دو بالزاک به مجموعه رمان‌‌های دنباله‌دار و داستان‌های منتشر نشدۀ خود بین سال‌های 1830 تا 1856 داد. دو بالزاک در رمان‌های کمدی انسانی به اوضاع جامعه فرانسه در دوران بازگشت بوبورن‌ها به سلطنت پرداخت. از جمله رمان‌های این مجموعه می‌توان به آرزوهای بر باد رفته و بابا گوریو اشاره کرد. آثار بالزاک را آینه‌ای از جامعۀ فرانسۀ آن دوران می‌دانند و او در مجموعۀ کمدی انسانی به افراد هر طبقۀ اجتماع، از اشراف گرفته تا دهقانان عامی پرداخت و جنبه‌های گوناگون شخصیت‌های آنان را در معرض نمایش گذاشت. رئالیسم عریان و بدبینی بالزاک را می‌توان در آثارش یافت و همین ویژگی‌ها آثارش را زمینه‌ساز ناتورالیسم در ادبیات فرانسه کرد.

خلاصۀ رمان پیر دختر:

آلانسون  شهری کوچک در نرماندی و شمال فرانسه است و وقایع رمان پیر دختر در این شهر رخ می‌دهد. پیر دخترِ داستان بالزاک، همان دوشیزه کرمون ساده‌دل است که اکنون چهل‌ودوساله شده و هنوز ازدواج نکرده است. ظاهراً او یکی از ثروتمندترین زنان شهر است و با عمویش زندگی می‌کند و روزی وارث ثروت او می‌شود. کرمون‌ها به قضات و اسقف‌ها کمک کرده‌اند و به پدربزرگ دوشیزه کرمون و پدرش، به ترتیب مقام‌های بالایی پیشنهاد شده بود که البته آن را با احترام رد کردند. خانه‌ای که دوشیره کرمون و عمویش در آن زندگی می‌کنند، ملکی است که بیش از همه برای خواستگاران مُسن این دوشیزه جذابیت دارد. این خانه یک شگفتی در معماری است و بالزاک آن را بسیار زیبا در داستانش توصیف کرده است. دوشیره کرمون البته در جوانی خواستگاران بسیاری داشته اما در دوران پرتلاطم سیاسی هرگز نمی‌توانست خود را به هیچ مرد پرقدرتی متعهد کند و سپس جنگ شد و افزایش سن او باعث تغییر در خواستگاران شد و او هرگز نتوانست با یک مرد مُسن یا بسیار جوان ازدواج کند. او حتی پنهانی در دل آرزو می‌کرد کاش کسی پیدا شود و او را برای خودش بخواهد. به‌مرور زمان رفتار دوشیزه کرمون تغییر کرد و حالا ترش‌رو و عبوس شده است و همه تصور می‌کردند هرگز ازدواج نخواهد کرد. حالا سه خواستگار برای او پیدا شده است؛ یک شوالیۀ آس‌وپاس که به دنبال ثروت اوست، یک سفته‌باز پیر ثروتمند و مکار و یک جوان نابغه که عاشق زیبایی دوشیزه کرمون شده است اما جرئتش را ندارد عشق خود را ابراز کند. آیا دوشیره کرمون به مراد دل خود می‌رسد؟

اگر از خواندن کتاب پیر دختر لذت بردید، از مطالعۀ کتاب‌های زیر نیز لذت خواهید برد:

اگر از خواندن رمان پیر دختر لذت بردید و دوست دارید دیگر آثار دو بالزاک که جزوی از مجموعۀ کمدی انسانی هستند را مطالعه کنیم، به شما پیشنهاد می‌کنیم به سراغ کتاب‌های زیر بروید.

• آرزوهای برباد رفته از برجسته‌ترین آثار مجموعۀ کمدی انسانی اثر انوره دو بالزاک است. قهرمان داستان لوسین دو روبامپره است که به توالی نامنظم آرزو، عزت و ذلت وحدت می‌بخشد. این کتاب یکی از جالب‌ترین نمونه‌های داستان‌نویسی دو بالزاک است. 

• اوژنی گرانده نخستین کتاب از شاهکارهای انوره دو بالزاک است. این کتاب پس از انتشار بسیار ستوده شد. داستان دختری به نام اوژنی  که به ظاهر فقیر و در باطن ثروتمند است. اوژنی به‌خاطر خساست پدر و قناعت بی‌اندازۀ مادرش در نهایت بدبختی زندگی می‌کند. 

• بابا گوریو اثر ماندگار دیگری از ابالزاک است. داستان بابا گوریو تلاقی شخصیت‌های گوناگون است که با ویژگی‌های مثبت و منفی‌شان داستان را  پیش می‌برند. بالزاک با استفاده از شخصیت اصلی این داستان و دیگر شخصیت‌ها با نگاهی بدبینانه به تحلیل ماهیت خانواده و ازدواج پرداخته است.

• چرم ساغری داستان دیگری از مجموعۀ کمدی انسانی اثر انوره دو بالزاک است. این کتاب داستان مرد جوانی است که از قطعه‌ای از چشم ساغری (پوست کفل اسب) را پیدا می‌کند ولی این یک قطعۀ معمولی نیست. این یک قطعۀ چرم جادویی است و تمام خواسته‌های مرد را برآورده می‌کند اما با برآورده شدن هر آرزو کوچک‌ و کوچک‌تر می‌شود.

دربارۀ انوره دو بالزاک: نویسندۀ فرانسوی