شر در اندیشه مدرن

کتاب «شر در اندیشه مدرن» (Evil in Modern Thought: An Alternative History of Philosophy) اثر سوزان نیمن (Susan Neiman)، تفسیری جامع از فلسفهٔ مدرن غرب ارائه می‌دهد که اساساً توسط چالش شر و نه توسط معرفت‌شناسی یا متافیزیک هدایت می‌شود. نیمن در این کتاب استدلال می‌کند که از زلزلهٔ لیسبون در 1755 گرفته تا آشویتس و 11 سپتامبر، مسئلهٔ شر ـ به‌ویژه تمایز بین شر طبیعی و اخلاقی ـ تکامل اندیشه را در میان روشنفکرانی مثل ولتر و روسو شکل داد تا به سکولارهایی مثل نیچه و فروید یا حتی چهره‌های معاصر مانند آرنت، آدورنو و کامو رسید. او دو موضوع فلسفی پایدار را شناسایی کرده و با طرح شر به عنوان بحرانی در معنا ـ چیزی که فهم‌پذیری جهان را تهدید می‌کند ـ تاریخ فلسفه را به عنوان تلاشی برای معنا بخشیدن به آن در مواجهه با رنج،‌ از نو مطرح می‌کند. کتاب او که در سال 2015 منتشر شد فشرده و قابل فهم است و فلسفه را به سوی عمیق‌ترین پیچیدگی‌های اخلاقی سوق می‌دهد.

دربارهٔ کتاب 
.

سوزان نیمن در کتاب «شر در اندیشه مدرن» از تفتیش عقاید تا تروریسم را بررسی کرده و نگاهی جذاب به مسئلهٔ شر در اندیشهٔ مدرن داشته است. شر، عقل انسان را تهدید می‌کند چون امید به معنادار بودن جهان را به چالش می‌کشد. برای اروپایی‌های قرن هجدهم، زلزلهٔ لیسبون شر آشکار بود. امروزه ما شر را به عنوان مسئله‌ای از ظلم انسانی و اردوگاه کار اجباریِ آشویتس را به عنوان تجسم افراطی آن می‌بینیم. 

سوزان نیمن با بررسی درک ما از شر به این موضوع می‌پردازد که ما طی این سه قرنی که ما را از اوایل عصر روشنگری جدا می‌کند، به چه کسی تبدیل شده‌ایم. در این فرآیند، او تاریخ اندیشه مدرن را بازنویسی می‌کند و فلسفه را به پرسش‌هایی که در ابتدا آن را برانگیخته بودند، ارجاع می‌دهد. 

شر، چه به صورت کلامی و چه سکولار، مشکلی در مورد قابل‌فهم بودن جهان ایجاد کرده و جهان را با پرسش‌های اساسی روبه‌رو می‌کند: آیا در جهانی که بی‌گناهان رنج می‌برند، معنایی وجود دارد؟ آيا باور به قدرت الهی با پیشرفت انسانی می‌تواند از فهرست‌بندی شر جان سالم به در ببرد؟ آیا شر عمیق است یا پیش‌پاافتاده؟ نیمن استدلال می‌کند که این پرسش‌ها فلسفه مدرن را به پیش رانده‌اند. فیلسوفان سنتی از لایب‌نیتس تا هگل، در پی دفاع از خلق جهانی بودند که در آن شر وجود دارد.

در نهایت، نیمن به بررسی پاسخ فلسفه به هولوکاست به عنوان شر اخلاقی نهایی می‌پردازد و نتیچه می‌گیرد که دو موضع اساسی در اندیشهٔ مدرن جریان دارد. این کتاب فلسفه را به هر کسی که به سؤالات مربوط به زندگی و مرگ، خیر و شر،‌ رنج و معنا علاقه‌مند است دوباره معرفی می‌کند و تاریخ فلسفهٔ مدرن را به شکلی کاملاً جذاب درآورده است.

ویژگی‌های برجستهٔ کتاب
.

«شر در اندیشه مدرن» به عنوان بازاندیشی قدرتمندی از تاریخ فلسفه از دریچهٔ مبارزه اخلاقی است. نیمن به جای ردیابی مضامین فلسفی سنتی مثل معرفت‌شناسی یا متافیزیک، این روایت را حول‌محور چگونگی دست‌وپنجه نرم کردن فیلسوفان از عصر روشنگری تا قرن بیست‌ویکم با مفهوم شر تمرکز کرده است. برخی از ویژگی‌های برجستهٔ این کتاب عبارت‌اند از:

• روایت فلسفی جایگزین: نیمن کل تاریخ فلسفهٔ مدرن را از نو چارچوب‌بندی کرده و استدلال می‌کند که این تاریخ بیشتر توسط مسئلهٔ شر شکل گرفته است تا پرسش‌های مربوط به دانش و علم، و روایت‌های سنتی دانشگاه را به چالش می‌‌کشد.
• عمق تاریخی و فوریت اخلاقی: این کتاب رویدادهای کلیدی مثل زلزلهٔ لیسبون یا هولوکاست و ۱۱ سپتامبر را با تغییرات فلسفی مرتبط کرده و نشان می‌دهد که چگونه تراژدی‌های دنیای واقعی، تأملات اخلافی عمیقی را به دنبال دارند.
• تعامل با متفکران متنوع:‌ نیمن متفکران عصر روشنگری را به چهره‌های مدرن پیوند می‌دهد و گفت‌وگوی مدام در طول قرن‌ها در مورد معنای شر را نشان داده است.
• فلسفه در دسترس: این کتاب با وجود ریشه‌های عمیق فلسفی‌اش، به سبکی واضح و زیبا نوشته شده است که هم محققان و هم خوانندگان عمومی را به تعامل با سؤالات پیچیدهٔ اخلاقی دعوت می‌کند.
• ارتباط اخلاقی و وجودی: نیمن به جای این‌که شر را یک مسئلهٔ انتزاعی در نظر بگیرد، آن را به‌عنوان یک دغدغهٔ عمیق انسانی در نظر گرفته که بر چگونگی یافتن معنا، مقابله با رنج و زندگی اخلاقی در دنیای مدرن تأثیر می‌گذارد.

افتخارات و جوایز 
.

از زمان انتشار کتاب «شر در اندیشهٔ مدرن» در سال 2015، این اثر با استقبال چشمگیری از سوی خوانندگان، منتقدان و روشنفکران مواجه شده است. برخی از افتخارات و جوایز این کتاب عبارت‌اند از:

• برندهٔ جایزهٔ بهترین کتاب تخصصی / پژوهشی فلسفی در سال 2002، انجمن ناشران آمریکا (Association of American Publishers)
• برندهٔ جایزهٔ تعالی در مطالعات دینی در سال 2003،‌ آکادمی دین آمریکا (American Academy of Religion)
• یکی از عناوین برجستهٔ دانشگاهی منتخبِ سال 2003

بازخوردها به کتاب «شر در اندیشه مدرن»
.

• این کتاب فوق‌العاده است و به‌طور گسترده خوانده و مورد بحث قرار خواهد گرفت. سوزان نیمن با تکیه بر این فرض که فیلسوفان باید به پرسش‌های که ما را به اینجا رسانده‌اند، بپردازند، خوانشی درخشان از کسانی که دقیقاً‌ همین کار را کرده‌اند، ارائه کرده است. تاریخ فلسفهٔ او همچنین یک استدلال فلسفی است: اینکه شر پرسش اصلی محرک بهترین فلسفهٔ مدرن است و تنها یک پرسش اخلاقی نیست، بلکه یک پرسش متافیزیکی نیز هست. این کتاب با ظرافت و شوخ‌طبعی نوشته شده و نیمن بارها و بارها جملاتی می‌نویسد که آرزوی بیان آن‌ها در یک مکالمهٔ بی‌نقص را داریم. مایکل والزر (Michael Walzer)
• مطالعه‌ای درخشان در مورد تغییرات درک ما از شر از کتاب ایوب تا زلزلهٔ لیبسون در سال 1755 و تا هولوکاست و ۱۱ سپتامبر. نیمن استدلال محکمی برای در نظر گرفتن این مسئله به عنوان محور تاریخ فلسفهٔ مدرن ارائه کرده و تحلیل او از منابع فلی ما برای مقابله با شر، بسیار عمیق است. این کتابی فوق‌العاده روشنگر است. جی.بی شنویند (J. B. Schneewind)
• «با ردیابی پاسخ‌ها به مسئله شر از عصر روشنگری، تا به امروز، نیمن سهمی بدیع و قدرتمند در تحلیل یک مسئلهٔ اخلاقی لاینحل داشته است: چگونه با این واقعیت زندگی کنیم که انگار نه خدا و نه طبیعت نگران سرنوشت ما نیستند. تاریخ فلسفه در این کتاب بسیار مختصر، پیوسته ولی کامل است و فکر نمی‌کنم کسی بتواند بهتر از این آن را بنویسد. کلیفورد گیرتز (Clifford Geertz)
• حتی برای غیرفیلسوفانی مثل من، کتاب « شر در اندیشه مدرن» اثر سوزان نیمن، یک ماجراجویی فکری در سطح بالا است. جسارت او در بازطراحی فلسفهٔ غرب در ژرفای آن مطابقت دارد. چالش‌های آن به همان اندازه که ضرروی هستند، نشاط‌آور نیز هستند. بی‌باکی فکری او شایستهٔ دقیق‌ترین و گسترده‌ترین توجهات است. تاد گیلین (Todd Gitlin)
• این اثر، به معنای واقعی کلمه، بهترین اثر فلسفی و قابل فهمی است که به شدت بر مسائل حیاتی بشر تمرکز دارد و از قلمروگرایی‌هایی که حتی ظاهراً آثار محبوب فیلسوفان انگلیسی-آمریکایی هستند، عاری است. مارک لیلا، نیویورک ریویو آو بوکز (Mark Lilla, The New York Review of Books)
• فصیح... نیمن در این کتاب استدلال می‌کند که شر فقط یک تخلف اخلاقی نیست، بلکه تفسیر ما از جهان را مختل کرده و به چالش می‌کشد. ادوارد روتشتاین، نیویورک تایمز (Edward Rothstein, The New York Times)
• نیمن مانند یک کارآگاه این بحث را دنبال می‌کند و درواقع این کتاب به نوعی هیجان‌انگیز است: چه چیزی ما را تهدید می‌کند؟ آیا خواهیم فهمید که شر چیست؟ و چگونه می‌توانیم از آن فرار کنیم؟ مسیر از خدایی که انگار غایب است، به طبیعتی بی‌تفاوت منتهی می‌شود تا زمانی که به خانهٔ خود انسان می‌رسد... نیمن خواننده را از طریق تحلیلی دقیق از رابطهٔ نت، عمل و پیامد با انواع دانش مفید هدایت می‌کند. ویلیام اچ. گاس، مجلهٔ هارپر (William H. Gass, Harper's Magazine)
• «رساله‌ای روشنفکرانه و جذاب که عمیقاً جالب و شوخ‌طبعانه است که نویسنده آن را بدون توسل به اصطلاحات تخصصی یا ابهام‌آفرینی نوشته است... او با تغییر مسیر تاریخ فلسفه، آن را زنده کرده است. این کتابی خوب و حتی می‌توان گفت زیباست. مجلهٔ انتخاب (Choice)
• نیمن استدلال می‌کند که وقتی می‌پرسیم چرا جهان به جای این‌که آن‌طور که باید باشد، اینگونه است، این همان فکرذ کردن به شر است... اگر فقط یک معیار واحد برای رفتار خوب وجود داشته باشد، مهم نیست که چقدر صادقانه به آرمان‌های خود اعتقاد داشته باشیم، هرگز اجازه نداریم وقتی برای دفاع از آن‌ها قدم برمی‌داریم، از نگرانی در مورد اخلاق خود دست برداریم. جودیت شولویتز، نقد کتاب نیویورک تایمز (Judith Shulevitz, New York Times Book Review)
• نیمن استدلال می‌کند که متفکران قرن بیستم، در مواجهه با عظمت هولوکاست، زمینه‌های جدیدی برای این نتیجه‌گیری یافتند که آنچه ما شر می‌نامیم، چیزی بیش از نامفهوم بودن جهان را منعکس نمی‌کند... نتیجه‌گیری او این است که ما نه باید عقل را کنار بگذاریم و نه از آن غیرممکن بخواهیم، بلکه تا جایی که می‌توانیم به آن تکیه کنیم تا اشکال رنج و اعمال ظالمانه‌ای را که قدرت جلوگیری، درمان یا کاهش آن‌ها را دارند، شناسایی کنیم. پیتر برکوویتز، واشنگتن پست‌بوک ورلد (Peter Berkowitz, Washington Post Book World)

این کتاب مناسب چه کسانی است؟ 
.

این کتاب مناسب کسانی است که به فلسفه، اخلاق، الهیات یا تاریخ اندیشه علاقه دارند، به‌ویژه خوانندگانی که به دنبال درک چگونگی واکنش متفکران در طول قرن‌ها به بحران‌های عمیق اخلاقی می‌گردند. این کتاب همچنین مناسب دانشجویان، محققان و خوانندگان معمولی است که می‌خواهند ابعاد فلسفی رنج، بی‌عدالتی و آسیب‌های تاریخی آن را بررسی کنند. اگر در مورد رویدادهایی مثل هولوکاست، زلزلهٔ لیسبون یا یازده سپتامبر کنجکاو هستید و دوست دارید بدانید که این رویدادها چطور ایده‌های مدرن اخلاق و معنا را شکل دادند، این کتاب را حتماً‌ بخوانید.

چرا کتاب «شر در اندیشه‌ مدرن» را بخوانیم؟ 
.

• این کتاب تاریخ فلسفه را از دریچهٔ اخلاق بازتعریف می‌کند: نویسنده در این کتاب به‌جای تمرکز بر منطق یا معرفت‌شناسی با محوریت مسئله شر، سنت فلسفی را از نو تفسیر می‌کند. این رویکرد تازه باعث می‌شود که شما دوباره در مورد فلسفه و این‌که چرا برای زندگی واقعی مهم است، فکر کنید. بدین ترتیب خواهید دید که چگونه تاریخ و اندیشه‌ به شیوه‌های قدرتمندی با هم تعامل دارند.
• به شما کمک می‌کند تا در مورد چالش‌‌های اخلاقی مدرن تأمل کنید: این کتاب فقط دربارهٔ گذشته نیست، بلکه با بررسی چگونگی برخورد متفکران با شر، به شما کمک می‌کند تا بحران‌های اخلاقی فعلی مثل جنگ، بی‌عدالتی و تروریسم و این‌که فلسفه می‌تواند به‌طور معناداری به آن‌ها پاسخ بدهد را بهتر درک کنید.
• از نظر فکری غنی و بسیار خواندنی است: نیمن با وضوح و اشتیاق می‌نویسد و ایده‌های پیچیده را بدون ساده‌سازی بیش‌ازحد، توضیح داده است. حتی اگر در رشتهٔ فلسفه متخصص هم نباشید، پس از مطالعهٔ این کتاب خود را درگیر سؤالات عمیقی خواهید دید.
• کتابی عمیقاً‌ الهام‌بخش و درون‌نگر:‌ هنگام خواندن این کتاب تشویق می‌شوید که باورهای خود در مورد خیر و شر، عدالت و نقش عامل انسانی در جهانی ویران را در نظر بگیرید. این فقط یک تاریخ اندیشه نیست، بلکه فراخوانی برای تفکر عمیق در مورد جایگاه خودتان در جهان است.

این کتاب را بخوانید اگر به دنبال کاوشی عمیق، قابل‌فهم و تأمل‌برانگیز در مورد چگونگی دست‌وپنجه نرم کردن برخی از بزرگ‌ترین ذهن‌های فلسفی با مسئله شر می‌گردید. سوزان نیمن به جای ارائهٔ نظریه‌های انتزاعی، ایده‌های فلسفی را به وقایع تاریخی واقعی پیوند داده و نشان می‌دهد که چگونه رنج انسانی و فاجعهٔ اخلاقی، اندیشهٔ مدرن را شکل دادند. بنابراین با مطالعهٔ این کتاب تنها با چند ایده آشنا نخواهید شد، بلکه درک‌تان از عدالت، رنج و معنا در دنیای امروز نیز تغییر خواهد کرد. چه دانشجوی فلسفه باشید یا صرفاً‌ کسی که به مطالعه علاقه داشته باشد، این کتاب را بسیار مفید و مرتبط خواهید یافت.

درباره‌ٔ نویسنده 
.

سوزان نیمن فیلسوف اخلاق، مفسر فرهنگی و مقاله‌نویس آمریکایی است که در 1955 به دنیا آمد. او آثار گسترده‌ای در مورد پیوند اخلاق عصر روشنگری، متافیزیک و سیاست، چه برای مخاطبان متخصص و چه برای عموم مردم نوشته است. نیمن در جورجیا به دنیا آمد و بزرگ شد و دبیرستان را برای پیوستن به جنبش ضد جنگ ویتنام رها کرد. بعدها در دانشگاه هاروارد فلسفه خواند. در طول دورهٔ تحصیلات تکمیلی‌اش، چندین سال را در دانشگاه آزاد برلین تحصیل کرد. از سال 1989 تا 1996 استادیار و دانشیار فلسفه در دانشگاه ییل و از سال 1996 تا 2000 دانشیار فلسفه در دانشگاه تل‌آویو بود.

نیمن عضو مؤسسهٔ مطالعات پیشرفته در نیوجرسی و پژوهشگر  مرکز مطالعات بنیاد راکفلر در بلاجیو و عضو ارشد شورای انجمن‌های علمی آمریکا بوده است و اکنون عضو آکادمی علوم و علوم انسانی در برلین و مدیر انجمن اینشتین (Einstein Forum) در پوستدام است و در آلمان زندگی می‌کند. او تاکنون هشت کتاب نوشته که به پانزده زبان ترجمه شده و چند جایزه از جمله جایزهٔ PEN و جایزهٔ آکادمی مطالعات ادیان در آمریکا را برای او به ارمغان آورده‌اند.

معرفی کتاب‌های مشابه: 
.

اگر از مطالعهٔ این کتاب لذت بردید و به دنبال کتاب‌های مشابهی می‌گردید که به موضوعاتی مثل فلسفه، شر، اخلاق و معنای رنج پرداخته باشند و دوست دارید در این زمینه بیشتر مطالعه کنید، خواندن کتاب‌های زیر را به شما پیشنهاد می‌کنیم.

• کتاب آیشمن در اورشلیم (Eichmann in Jerusalem)
.

کتاب «آیشمن در اورشلیم» اثر هانا آرنت (Hannah Arendt) نظریه‌پرداز سیاسی آلمانی است که از آلمان نازی گریخت و بعدها به چهره‌ای تأثیرگذار در حیات فکری آمریکا تبدیل شد. آرنت در این کتاب مفهوم شر را به چالش کشیده است و نشان می‌دهد که چگونه افراد عادی می‌توانند صرفاً با عدم تفکر انتقادی و اخلاقی، مرتکب اعمال وحشتناکی شوند. این مفهوم به شدت با کتاب «شر در اندیشه مدرن» هم راستا است که همچنین به بررسی مجدد ماهیت شر و چگونگی واکنش فلسفهٔ مدرن به آن می‌پردازد. هر دو کتاب پیامدهای اخلاقی و فلسفی شر در دنیای مدرن، به ویژه در پاسخ به فجایع تاریخی مثل هولوکاست تأکید دارند. مطالعهٔ هر دو اثر برای درک چگونگی مواجهه فلسفه با واقعیت ظلم انسانی یک ضرورت است. 

این کتاب شرحی مفصل و تأملی فلسفی بر محاکمهٔ آدولف آیشمن افسر عالی‌رتبهٔ نازی‌هاست که مسئول سازماندهی تدارکات هولوکاست بود. آرنت در سال 1961 به عنوان خبرنگار نیویورکر در دادگاه آیشمن در اورشلیم شرکت کرد و از این دادگاه به‌عنوان دریچه‌ای برای بررسی ماهیت شر، بورکراسی و مسئولیت اخلاقی استفاده کرد. او به جای به‌ تصویر کشیدن آیشمن به‌عنوان یک هیولای متعصب، استدلال کرد که به‌طرز نگران‌کننده‌ای معمولی بوده و انگیزهٔ او بیشتر تمایل به انطباق و پیشرفت شغلی بوده است تا این‌که به دنبال نفرت ایدئولوژیکی عمیقی باشد که این تحلیل خشم جامعهٔ یهودیان را برانگیخت.

• کتاب پسافاجعه (Aftermath: Violence and the Remaking of a Self) 
.

کتاب «پسافاجعه» اثر سوزان برایسون (Susan J. Brison) فیلسوف آمریکایی است. روایت این کتاب نیز مانند «شر در اندیشه مدرن» حول یک اختلال عمیق می‌چرخد. با این‌که نیمن به جای آسیب‌های شخصی، بر رویدادهای فاجعه‌بار تمرکز کرده است اما هر دو کتاب ما را به رویارویی با رنج و معنا مواجه می‌کنند و چالشی را برای عقل انسان، اعتماد به جهان و انسجام فلسفی ایجاد می‌کنند. هر دو کتاب یک گسست را به عنوان نقطهٔ شروعی برای تأمل عمیق‌تر در مورد هویت، روایت و فهم‌پذیری جهان در نظر گرفته‌اند و هر دو اثر، بازسازی را ضروری عنوان کرده‌اند.
  
نویسنده در این کتاب هم یک خاطرهٔ عمیقاً شخصی را تعریف کرده و هم یک بررسی فلسفی دقیق در مورد چگونگی تخریب خود توسط خشونت جنسی و چگونگی بازسازی آن توسط بازماندگان پرداخته است. برایسون معتقد است که خود، رابطه‌ای و روایی است و تروما این روابط و روایت‌ها را می‌‌شکند. او اصرار دارد که بهبودی نیاز به شنوندگان همدل، ارتباط اجتماعی و روایت‌سازی مجدد هویت دارد و درعین‌حال گرایش‌های اجتماعی برای تلقی خشونت مبتنی بر جنسیت را به عنوان امری خصوصی به جای سیاسی و سیستمی را به چالش می‌کشد.

سخن پایانی 
.

در این کتاب سوزان نیمن با قراردادن مسئله شر در هستهٔ‌ فلسفهٔ مدرن، تفسیری چشمگیر و بدیع از آن ارائه می‌دهد. رویکرد نیمن، روایت‌های سنتی را که به دانش و عقل اولویت می‌دهند را به چالش کشیده و درعوض، بر این نکته تأکید می‌کند که چگونه رنج واقعی انسان که هم توسط طبیعت و هم توسط ظلم انسان ایجاد می‌شوند، عمیق‌ترین تأملات فلسفی را برانگیخته است. کتابِ او نشان می‌دهد که چگونه پژوهش فلسفی از زندگی جدا نیست، بلکه عمیقاً‌ با ضروری‌ترین پرسش‌های معنا، اخلاق و عدالت درگیر است.

نیمن از طریق تعامل دقیق خود با متفکران مهم تاریخ، نشان می‌دهد که شر صرفاً یک مفهوم مذهبی یا انتزاعی نیست، بلکه یک واقعیت زنده است که نیاز به پاسخ‌‌های فکری و اخلاقی دارد. او بررسی می‌کند که چگونه رویدادهایی مثل زلزله، هولوکاست یا ۱۱ سپتامبر، نحوهٔ درک ما از عامل انسانی و محدودیت‌های عقل را تغییر داده‌‌اند. او آن‌قدر ایده‌های پیچیده را ساده توضیح می‌دهد، که کتاب هم قابل درک و هم دگرگون‌کننده شده است و خوانندگان را در طول قرن‌ها تفکر، با دقت و دلسوزی پیش می‌راند. 

نیمن در کتاب «شر در اندیشه مدرن» خوانندگان را دعوت می‌‌کند تا فلسفه را به عنوان ابزاری معنادار برای مواجهه با سخت‌ترین حقایق و تجربیات انسانی به کار ببرد. او در این کتاب خواننده را تشویق می‌کند تا به‌طور جدی در مورد چگونگی درک رنج و ارزش‌ها و انسانیت بیندیشد. 

در بخشی از کتاب می‌خوانیم:
.

چه‌بسا او اولین قهرمان جنبش روشنگری باشد. آلفونسوی دهم در 1252 میلادی پادشاه کاستیل شد و دوران فرمانروایی‌اش از ابتدا با مشکلات بسیاری مواجه بود. همسرش را به بهانه‌ی این‌که نازاست طرد کرد و سپس دستور داد از دانمارک همسر دیگری برایش بیاورند. زمانی که پرنسس دانمارکی به اسپانیا رسید، ملکه اولین فرزند از نُه فرزند خود را باردار بود. این دو زن هرگز آلفونسو را نبخشیدند، گرچه برادر آلفونسو، اسقف اعظم سویل، مقام شرا رها کرد تا با پرنسس دانمارکی ازدواج کند. دانش و سخنوری آلفونسو، که مایه‌ی شهرت چشمگیر او در دیگر کشورها شد، معاصران کاستیلی‌اش را که ظاهراً از او بیزار بودند تحت تأثیر قرار نداد. اگرچه او اولین پادشاه کاستیل بود که دستور داد قوانین عمومی را به زبان اسپانیایی بنویسند و کتاب مقدس را به زبان اسپانیایی ترجمه کنند، این کار موجب نشد ترجمه‌هایی که به زبان بومی در کشور همسایه، یعنی فرانسه، موجد شکوفایی فرهنگی محلی شده بود در اسپانیا چنین نتیجه‌ای به بار آورد. در عوض، بعدها بسیاری از مورخان همان آثاری را که با حمایت مالی آلفونسو تهیه شدند مسئول جهل و بربریتی دانستند که به گمان آنها سراسر اسپانیا را در برگرفت.