تاملاتی برای انسان‌ های فانی

چگونه می‌توانیم محدودیت‌های خود در زندگی را بپذیریم؟ یا وقتی همیشه تصمیمی برای گرفتن وجود دارد، تصمیم درست و خوبی بگیریم؟ چگونه می‌توانیم این توهم را از خود دور کنیم که زندگی بتوانیم به‌محض این‌که بر همه‌ چیز مسلط شویم واقعاً آغاز خواهد شد؟ کتاب «تأملاتی برای انسان‌های فانی» (Meditations for Mortals) نوشتهٔ الیور برکمن (Oliver Burkeman) نویسنده و روزنامه‌نگار مشهور بریتانیایی است. نویسنده در این کتاب با پرداختن به پرسش‌های اساسی در مورد چگونه زندگی کردن، راهی جدید و قدرتمند برای اقدام در مورد آنچه مهم است ارائه کرده است. این کتاب راهنمایی فلسفی برای زندگی است که برکمن آن را «ناکامل‌گرایی» می‌نامد. این کتاب به شما کمک می‌کند تا با چالش‌هایی که در زندگی روزمره‌‌تان پدیدار می‌شوند یعنی زمان محدود، وسوسهٔ حواس‌پرتی و کمال‌گرایی مقابله کنید.

درباره‌ٔ کتاب 
.

کتاب «تأملاتی برای انسان‌های فانی» مجموعه‌ای از تأملات روزانه است که برای کمک به خوانندگان برای مواجهه با ماهیت زودگذر زندگی نوشته شده است. برکمن با تأمل در نقل‌قول‌هایی از فلسفه، دین، ادبیات، روانشناسی و خودیاری، ترکیبی از ابزارهای عملی و تغییرات روزانه را از دیدگاهی جدید بررسی کرده و در اختیارتان قرار داده است. 

برکمن با الهام از فلسفهٔ باستان به ویژه رواقی‌گری و بودیسم، تأملات تیزبینانه و عمیقی در مورد چالش‌های زندگی در دنیای مُدرن ـ از وسواس بهره‌وری گرفته تا اضطراب وجودی ـ ارائه می‌دهد. هر مطلب این کتاب خوانندگان را به مکث، تأمل و پذیرش حقایق ناخوشایندی که اغلب از آن‌ها اجتناب می‌کنیم، دعوت می‌کند و در نهایت راه را به سوی زندگی‌ای درست‌تر هموار می‌سازد.

بررسی آموزه‌های کتاب «تأملاتی برای انسان‌های فانی» 
.

«تأملاتی برای انسان‌های فانی» یک راهنمای متفکرانه و قابل‌فهم است که به شما کمک می‌کند از اضطراب‌ها و تناقض‌های زندگی مُدرن از طریق تأملات کوتاه و روزانه بگذرید. برخی از ویژگی‌های شاخص این کتاب عبارت‌اند از:

• موضوع مرگ و ناپایداری: برکمن تأکید می‌کند که باید بپذیریم زمان محدود ما برای زندگی بر روی زمین، دلیلی بر ناامیدی نیست بلکه دروازه‌ای برای قدردانی عمیق‌تر از زندگی است. او با یادآوری زندگی فانی خوانندگان را تشویق می‌کند تا در مورد آنچه واقعاً مهم است،‌ انتخاب‌های بهتری داشته باشند.
• رد فرهنگ بهره‌وری: این کتاب وسواس مُدرن در مورد کارایی و ترفندهای زندگی را نقد می‌کند. برکمن استدلال می‌کند که هیچ سیستم بهره‌وری‌ای نمی‌تواند از ما در مقابل عدم قطعیت زندگی محافظت کند و تلاش مدوام اغلب باعث می‌شود لحظهٔ حال را از دست بدهیم.
• تأثیرات آیین رواقی و بودایی بر زندگی مُدرن: برکمن در این کتاب از آموزه‌های رواقی‌گری و بوداییسم کمک گرفته است و توضیح می‌دهد که چطور مراقبه‌های این آیین‌ها به مواجهه با ناراحتی، رها کردن کنترل غیرواقعی و تشخیص این موضوع که بخش زیادی از رنج ما از مقاومت در برابر واقعیت ناشی می‌شود، منجر می‌شوند.
• رئالیسم روانشناختی در برابر مثبت‌اندایشی سمی: برکمن به‌جای ارائه کلیشه‌های ناخوشایند، بینش‌های سخت و واقع‌بینانه‌ای ارائه کرده است. او پیشنهاد می‌کند که آرامش و انعطاف‌پذیری از مواجهه با حقایق ناراحت‌کنند و نه اجتناب از آن‌ها ناشی می‌شود.
• قالب کاربردی و روزانه: ساختار نوشته‌های کوتاه و روزانه، کتاب را قابل‌فهم و بسیار کاربردی کرده است و بدون این‌که خواننده را سردرگم کند، او را به تفکر منظم تشویق می‌کند.

افتخارات و جوایز 
.

از زمان انتشار «تأملاتی برای انسان‌های فانی» در ۲۰۲۴، این اثر با استقبال چشمگیری از سوی خوانندگان و منتقدان مواجه شده است. برخی از افتخارات و جوایز آن عبارت‌اند از:

• نامزد دریافت جایزهٔ کتاب منتخب گودریدز (Goodreads Choice Award) برای کتاب‌های غیرداستانی
• بهترین کتاب سال فهرست Audible.com
• بهترین کتاب سال Barnes & Noble
• بهترین کتاب سال لایبرآری ژورنال (Library Journal)

بازخوردها به کتاب «تأملاتی برای انسان‌های فانی»
.

• موضوع این کتاب معضلاتی است که الیور برکمن را به شدت مشغول کرد: نصیحت او مبنی بر اینکه مشکلات زندگی واقعاً قابل حل نیستند، مخاطبان را بیشتر مشتاق شنیدن نصیحت می‌کند... ایده‌های برکمن در استخوا»‌هایم نفوذ کرد و این واقعیت که قرار است هر روز، حتی هر ساعت تا زمان مرگم با لبه‌های ناهموار زندگی برخورد کنم، به آرامی در من نفوذ کرد. احساسی ناخوشایند در من شکل گرفت و بله من پذیرفتیم که نکته همین است و زندگی از تعادل خارج است. هیلاری کلی، آتلانتیک (Hillary Kelly, The Atlantic)
• صحبت‌های کوتاه دلگرم‌کننده که می‌توانم به آن‌ها همراه شویم... بینش برکمن که همیشه با نگاهی روشن و بدون اصطلاحات تخصصی است، به شیوه‌ای اطمینان‌بخش و سازنده، حس‌های مختلف را در من تقویت کرد. او در این کتاب به من نشان داد که برای خودم و اطرافیانم بهتر است که با خودم کنار بیایم، نه این‌که با خودم بجنگم. سایمون آزبورن،‌ گاردین (Simon Usborne, The Guardian)
• کتاب «تأملاتی برای انسان فانی» پاسخ‌های مفیدی به این پرسش‌ها می‌دهد که چه زمانی و چرا باید تسلیم شویم. باید این کار را زمانی انجام دهید که زندگی بهینه و بهره‌ور‌محور شما شروع به محدودکردن، کسل‌کردن یا غیرواقعی شدن می‌کند تا بتوانید از وجود بسیار کوتاه خود ارزش بیشتری به دست آورید. جاشوآ راثمن، نیویورکر (Joshua Rothman, The New Yorker)
• فکورانه، متعادل و مفید... برکمن ترفندهای زندگی ارائه نکرده است بلکه افکاری را نشان می‌دهد که ممکن است ما را به سمت نگرش‌های اساسی سوق دهد. جیمز مک‌کوناچی، تایمز (James McConnachie, The Times)
• کتاب «تأملاتی برای انسان‌های فانی» پادزهری نیروبخش و نشاط‌آور برای آنچه افراد موفق را آزار می‌دهد، ارائه کرده است. برکمن با شوخ‌طبعی نشان می‌دهد که اشکالی ندارد کمتر و هوشمندانه‌تر کار کنیم، از برخی اهداف صرف‌نظر کنیم و نقص‌های خود را بپذیریم. این کتاب هم مایهٔ آرامش و هم نوعی چالش است ـ دقیقاً همان چیزی که دوران سخت ما می‌طلبد. دنیل اچ پینک، نویسندهٔ کتاب قدرت پشیمانی (Daniel H. Pink, author of The Power of Regret)
• این کتاب چیزی بیش از نوعی ایده‌پردازی است؛ کتاب مسیری عملی به سوی تحول شخصی ارائه می‌دهد. مسیر کتاب به شما کمک می‌کند از جذابیت سطحی مشغله‌های دیوانه‌وار دوری کنید و شادی رهایی‌بخش را در محدودیت‌ها و نقص‌های زندگی بیابید. کتابی که حتماً باید بخوانید. کال نیوپورت، نویسندهٔ کتاب‌های بهره‌وری آهسته و کار عمیق (Cal Newport, New York Times bestselling author of Slow Productivity and Deep Work)
• الیور برکمن روشی دارد که دقیقاً زمانی که به آن نیاز دارید، غیرمنتظره‌ترین توصیه‌های بهره‌وری را به شما ارائه می‌دهد. مارک منسن، نویسندهٔ کتاب هنر ظریف بی‌خیالی (Mark Manson, bestselling author The Subtle Art of Not Giving a F*ck) 

این کتاب مناسب چه کسانی است؟ 
.

این کتاب برای هر کسی است که احساس می‌کند فشارهای زندگی مُدرن او را غرق کرده است. کتاب «تأملاتی برای انسان‌های فانی» را چه به عنوان نوعی سرگرمی در عرض چند هفته بخوانید یا این‌که یکی دو روزه تمامش کنید، منبعی از آرامش و الهام است و به شما کمک می‌کند به سوی زندگی سالم‌تر، آزادتر و جذاب‌تر پیش بروید. در این دورانِ پُر از اضطراب، این کتاب سرشار از حقایق است که هرگز فکر نمی‌کنیم ممکن است به دوباره شنیدن‌شان نیاز داشته باشیم.

چرا کتاب «تأملاتی برای انسان‌های فانی» را بخوانیم؟
. 

• برای کنار آمدن با عدم قطعیت زندگی: این کتاب به شما کمک می‌کند تا از مبارزه با غیرقابل پیش‌بینی بودن زندگی دست بردارید و درعوض به شما می‌آموزد چطور با این واقعیت کنار بیایید و در مواجهه با تغییر، موانع یا اضطراب، انعطاف‌پذیرتر شوید.
• فرار از دام بهره‌وری مداوم: اگر اغلب احساس می‌کنید که برای بهره‌وری بیشتر یا بهینه‌سازی هر ثانیه تحت فشار هستید، برکمن پادزهری برای این وضعیت ارائه کرده است و به شما نشان می‌دهد که معنا در انجام کارهای بیشتر یافت نمی‌شود، بلکه در انجام کارهای مهم است.
• خردهای روزانه در اندازه‌های قابل مدیریت: این قالب کوتاه و مبتنی بر تأمل به راحتی با یک زندگی شلوغ سازگار است. برای خواندن این کتاب و انجام توصیه‌های آن نیاز به ساعت‌ها زمان ندارید و فقط چند دقیقه در روز برای جرقه‌زدن تفکر عمیق‌تر و تغییر طرز فکرتان کافی است. 
• توصیه‌های واقع‌بینانه و منطقی: برخلاف بسیاری از کتاب‌های خودیاری که خوش‌بینی یا مثبت‌اندیشی سمی را تشویق می‌کنند، این کتاب به هوش شما احترام می‌گذارد، مشکلات زندگی را پنهان نمی‌کند بلکه نشان می‌دهد که چگونه با مهارت بیشتری با آن‌ها روبه‌رو شوید.
• ترکیبی از فلسفه و بینش عملی: با مطالعهٔ این کتاب با عمق فلسفی الهام‌گرفته از رواقی‌گری و بودیسم آشنا خواهید شد و توصیه‌های عملی نویسنده را خواهید خواند که می‌توانید با کمک آن‌ها با چالش‌های روزانه مثل تفکر بیش‌ازحد، استرس یا اضطراب مقابله کنید.

کتاب «تأملاتی برای انسان‌های فانی» را بخوانید چون برخلاف کتاب‌های خودیاری معمولی که نوید راه‌حل‌های سریع یا مثبت‌اندیشی بی‌حدوحصر می‌دهند، واقع‌گرایی را ترویج می‌دهد. برکمن مشکلات ذاتی انسان بودن را کتمان نمی‌کند، بلکه درعوض به ما کمک می‌کند تا دقیقاً به این دلیل که زندگی کوتاه، نامطمئن و اغلب خارج از کنترل ماست، در آن معنا را بیابیم. 

درباره‌ٔ نویسنده 
.

الیور برکمن نویسنده و روزنامه‌نگار بریتانیایی است که در ۱۹۷۵ به دنیا آمد. او پیش از این‌که تبدیل به نویسندهٔ تمام‌وقت بشود، ستون هفتگی روزنامهٔ گاردین (The Guardian) را می‌نوشت. در سال ۲۰۲۱، کتاب «چهار هزار هفته» (Four Thousand Weeks)، کتابی خودیاری در مورد فلسفه و روانشناسی مدیریت و شادی از او منتشر شد. برکمن در دانشگاه کمبریج تحصیل کرد و مدت‌ها به عنوان سردبیر روزنامهٔ دانشجویی (Varsity) مشغول به کار بود. او در سال ۱۹۹۴ با مدرک علوم اجتماعی و سیاسی از این دانشگاه فارغ‌التحصیل شد. بین سال‌های ۲۰۰۶ تا ۲۰۲۰ ستون محبوب هفتگی روان‌شناسی گاردین را می‌نوشت و از لندن، واشنگتن و نیویورک گزارش تهیه کرده است.

معرفی کتاب‌ مشابه: هنر خوب زندگی کردن (The Art of the Good Life) 
.

اگر به کتاب‌های خودیاری‌ای علاقه دارید که حول محور فلسفهٔ زمان، محدودیت عمر، مدیریت زمان واقعی و معنای زندگی می‌چرخد و موضوعی بین فلسفه، روانشناسی و خودیاری دارد، کتاب «هنر خوب زندگی‌ کردن» اثر رولف دوبلی (Rolf Dobelli) را بخوانید. 

نویسنده در کتاب «هنر خوب زندگی کردن» نکاتی را برای استفاده از زندگی و یافتن شادی در طول مسیر با خوانندگان به اشتراک گذاشته است. این کتاب ابزاری است که برای زندگی عملی طراحی شده است. او در این کتاب نشان می‌دهد که زندگی خوب تضمین شده نیست اما این بدان معنا نیست که با تلاش نمی‌توانیم به شادی و یک زندگی بسیار خوب دست یابیم.

شباهت‌ها و پیوندها با «تأملاتی برای انسان‌های فانی» 
.

کتاب «هنر خوب زندگی کردن» نیز مانند «تأملاتی برای انسان‌های فانی» به چالش‌های زندگی معنادار در دنیای مُدرن پرداخته است. هر دو کتاب فرمول‌های ساده‌انگارانه خودیاری را رد می‌کنند و در عوض تأملاتی فلسفی و روان‌شناختی در مورد موفقیت و محدودیت‌های کنترل محیط ارائه کرده‌اند. 

• کتابی خودیاری با مبانی فلسفی: هر دو کتاب از رواقی‌گری، اگزیستانسیالیم و روان‌شناسی مُدرن الهام گرفته‌اند و به جای ترفندهای زودگذر، بهره‌وری و بینش‌های فلسفی جاودانه را ترویج می‌دهند.
• تمرکز بر مدل‌های ذهنی و تفکر: هر دو کتاب مدل‌های ذهنی مختلفی را برای بهبود تصمیم‌گیری معرفی کرده‌اند و فرضیات رایج در مورد بهره‌وری را به چالش کشیده‌اند تا طرز فکر شما را در مورد زمان تغییر دهند.
• پذیرش محدودیت‌ها: هر دو کتاب بر محدود بودن زندگی تأکید دارند. دوبلی بر تفکر روشن در چارچوب محدودیت‌های زندگی تأکید کرده است و برکمن به‌طور خاص بر پذیرش کوتاهی انسان و غیرممکن بودن انجام تمام کارها تمرکز کرده است.
• نقد فرهنگ بهره‌وری: هر دو کتاب فرهنگ تلاش و بهینه‌سازی بی‌پایان را نقد کرده‌اند. دوبلی وسواس به اهداف برای رسیدن به خودِ اهداف را به سخره می‌گیرد؛ برکمن استدلال می‌کند که سیستم‌های بهره‌وری اغلب اضطراب ما را به مرور زمان بدتر می‌کنند.
• خِرد عملی، نه نظری: هر دو کتاب به جای فلسفهٔ انتزاعی، استراتژی‌های عملی را ارائه کرده‌اند. دوبلی با میانبرهای ذهنی و اکتشافات خود و برکمن با پیشنهادهایی مانند انتخاب وظایف معنادار، راه و روش زندگی کردن را به شما می‌آموزند.

رولف دوبلی در کتاب «هنر خوب زندگی‌ کردن» درست مانند کتابِ الیور برکمن، بر پذیرش عدم قطعیت، پذیرش محدودیت‌های انسانی و تمرکز بر آنچه واقعاً در زندگی مهم است، تأکید کرده است. هر دو اثر، توصیه‌های عملی را با بینش‌های فلسفی ترکیب کرده‌اند و هدفشان کمک به خوانندگان برای عبور از پیچیدگی‌های زندگی با داشتن تفکرات واضح‌تر و ساختن اهداف عمیق‌تر است.

سخن پایانی 
.

«تأملاتی برای انسان‌های فانی» کاوشی عمیق در ناپایداری زندگی است. در سراسر کتاب نویسنده تأملاتی را ارائه کرده است تا خوانندگان را تشویق کند مرگ را به عنوان منبع ترس نبینند، بلکه آن را به عنوان راهنمایی برای ساختن زندگی معنادارتری بپذیرند. او به خوانندگان یادآور می‌شود مواجهه با قطعیت مرگ به ما نشان می‌دهد باید آنچه واقعاً مهم است را در اولویت قرار دهیم.

این کتاب به شما نشان می‌دهد تأمل فلسفی و ذهن‌آگاهی می‌تواند به ما کمک کند تا با حس آرامش و پذیرش، از عدم قطعیت‌های زندگی عبور کنیم. همچنین نویسندهٔ این کتاب به جای تمرکز بر اجتناب‌ناپذیری، بر تغییر دیدگاه و پذیرش تمرکز کرده است. تأملات این کتاب ما را به چالش می‌کشد تا جاه‌طلبی‌ها و حتی دیدگاه خود به رضایت از زندگی را مورد بازنگری قرار دهیم. 

در نهایت این کتاب دعوتی برای زندگی هدفمند، رهاکردن حواس‌پرتی‌ها و پرورش قدردانی از ماهیت زودگذر زندگی است. این کتاب به شما نشان می‌دهد که چقدر زمان ارزشمند است و ما را ترغیب می‌کند تا دست به تلاش‌های معنادار بزنیم و با آغوش باز از جریان همیشه در حال تغییر زندگی استقبال کنیم. 

برکمن در این کتاب با شوخ‌طبعی خاص و عمیق فلسفی‌اش، خوانندگان را تشویق می‌کند تا ناراحتی را بپذیرند، با نقص کنار بیایند و نه با فرار از واقعیت بلکه با یادگیری مواجهه ماهرانه‌تر با آن، در هرج‌ومرج آرامش را بیابند. 

در بخشی از کتاب می‌خوانیم:
.

البته مشکل اصلی شما ممکن است مشغله نباشد. شاید این باشد که کمال‌گرا هستید و با تلاش برای انجام کارهایی که با استانداردهای سخت‌گیرانه‌تان مطابقت داشته باشد خود را عذاب می‌دهید. ولی این وضعیت هم از آنچه فکر می‌کنید بدتر است، چون حقیقت این است که هر کاری که انجام دهید نمی‌توانید با استانداردهای کامل مدنظرتان مطابقت داشته باشد. سندرم شیاد دارید؟ شاید خیال کنید به تجربه و مهارت بیشتری نیاز دارید تا میان همتایان سرتان را بالا بگیرید، ولی حقیقت این است که حتی باتجربه‌ترین و ماهرترین افراد هم حس می‌کنند بیشتر اوقات دارند سَنبل‌کاری می‌کنند؛ اگر قرار باشد به شیوهٔ خاص خودتان بهره به دنیا برسانید، احتمالاً این کار را باید بدون هیچ آمادگی‌ای انجام دهید. در رابطهٔ زناشویی‌تان مشکل دارید؟ این قبیل مشکلات هم از آنچه فکر می‌کنید بدترند. شاید واقعاً با آدم نامناسبی ازدواج کرده‌اید، شاید واقعاً به سال‌ها روان‌درمانی نیاز دارید، ولی این هم واقعیتی انکارناپذیر است که دو انسان ناقص و متناهی که در کنار هم زندگی می‌کنند و بالغ می‌شوند لاجرم کفر همدیگر را درمی‌آورند و مسائل دفن‌شده را نبش قبر می‌کنند (اتفاقاً باید نگران آن‌ها بود که ادعا می‌کنند هرگز چنین مسائلی نداشته‌اند).