همیشه کلاسیک (بابا لنگ دراز)(پرتقال)

کتاب «بابا لنگ‌ دراز» (Daddy-Long-Legs) از سری مجموعه کتاب‌های همیشه کلاسیکِ نشر پرتقال اثر جین وبستر (Jean Webster) رمان‌نویس، نمایشنامه‌نویس و فعال اجتماعی است که اولین‌بار در سال ۱۹۱۲ منتشر شد. دنبالهٔ این رمان نیز با عنوان «دشمن عزیز» (Dear Enemy) در سال ۱۹۱۵ منتشر شد و در سال 1916 در لیست ده کتاب پرفروش ایالات متحده قرار گرفت. دشمن عزیز آخرین رمان جین وبستر پیش از مرگ نابهنگامش بود. شخصیت اصلی «بابا لنگ دراز» جودی ابوت است که در یتیم‌خانه زندگی می‌کند و شخص نیکوکاری که هرگز ملاقاتش نکرده، او را به دانشگاه می‌فرستد و تنها درخواست می‌کند که جودی ماهیانه برای او نامه بنویسد. این رمان مجموعه‌ای از نامه‌ها و وقایعی است که برای جودی طی دوران تحصیلاتش رخ می‌دهد که به دست شخص نیکوکار یا بابا لنگ دراز می‌رسد.

درباره‌ٔ کتاب 
.

داستان «بابا لنگ دراز» دربارهٔ جروشا مشهور به جودی ابوت است که در یک پرورشگاه قدیمی زندگی می‌کند. این پرورشگاه کاملاً به خیریه وابسته است و کودکان مجبورند لباس‌های مندرس و کهنه دور انداخته شده را بپوشند. سرپرستار نام غیرمعمولش را از روی سنگ قبر انتخاب کرده که خودش از آن متنفر است و به جای آن از جودی استفاده می‌کند و نام خانوادگی‌اش نیز از روی دفترچه تلفن انتخاب شده است. 

یک روز، پس از بازدید ماهانهٔ هیئت امنای پرورشگاه، سرپرستار سخت‌گیر به جودی اطلاع می‌دهد که یکی از اعضا پیشنهاد کرده که هزینهٔ دانشگاه او را پرداخت کند. او با معلمان جودی صحبت کرده و به این نتیجه رسیده که جودی پتانسیل تبدیل شدن به یک نویسندهٔ عالی را دارد. او شهریهٔ جودی را پرداخت می‌کند و ماهانه کمک هزینهٔ زیادی به او می‌دهد و جودی باید ماهانه برایش نامه بنویسد چون این شخص معتقد است نامه‌نگاری برای پیشرفت یک نویسنده بسیار مهم است.

بااین‌حال جودی هرگز هویت این شخص را نخواهد فهمید و باید نامه‌هایش را به آقای جان اسمیت ارسال کند و هرگز پاسخی برای‌ آن‌ها نمی‌گیرد. جودی نگاهی اجمالی به سایهٔ حامی‌اش از پشت می‌اندازد و می‌‌بیند که او مردی قد بلند و پادراز است و برای همین به شوخی او را «بابا لنگ دراز» می‌نامد. این کتاب مجموعه‌ای از نامه‌های جودی به بابا لنگ دراز و خاطرات او از دوران تحصیل به همراه هم اتاقی‌هایش سالی مک‌براید و جولیا پندلتون است.

ویژگی‌های برجسته‌ٔ کتاب
.

«بابا لنگ دراز» رمانی جادوانه و کلاسیک است که خواننده را با داستان‌سرایی و شخصیت اصلی دوست‌داشتنی‌اش مجذوب خود می‌‌کند. کتاب در قالب نامه‌‌های جودی روایت شده و به خواننده این امکان را می‌دهد که افکار، رویاها و چالش‌های جودی را از نزدیک تجربه کند. جذابیت این رمان در ترکیب ژانر طنز، عاشقانه و تفسیر اجتماعی نهفته در آن است. ویژگی‌های برجستهٔ این کتاب عبارت‌اند از:

• ساختار روایت نامه‌نگاری: این رمان به طور منحصر به فردی از طریق مجموعه‌ای از نامه‌هایی که جودی به نیکوکار ناشناس خود نوشته است، روایت می‌شود. این قالب، نگاهی صمیمی به افکار و احساسات او ارائه می‌دهد و به خوانندگان اجازه می‌دهد تا رشد و تجربیات شخصی او را به شیوه‌ای مستقیم و جذاب مشاهده کنند.
• شخصیت اصلی دوست‌داشتنی: جودی ابوت شخصیتی سرزنده و قابل درک دارد که شوخ‌طبعی، جذابیت و انعطاف‌پذیری‌اش او را به قهرمانی به‌یادماندنی تبدیل می‌کند. سفر او از یک یتیمی با چشم‌انداز محدود به یک زن جوان با اعتماد به نفس و مستقل، هم الهام‌بخش و هم دلگرم‌کننده است.
• ترکیبی از طنز و تفسیر اجتماعی: در حالی که رمان شاد و طنز است، به مضامین جدی مانند آموزش، استقلال زنان و طبقهٔ اجتماعی نیز می‌پردازد. این تعادل به داستان عمق می‌بخشد و آن را سرگرم‌کننده و در عین حال تأمل‌برانگیز می‌کند.
• داستانی با مضمون عاشقانه: عشق خیرخواهانه و ظریف بین جودی و نیکوکارش، عنصری از جذابیت و شیرینی را به روایت اضافه می‌کند. رابطه در حال تکامل آنها به تدریج آشکار می‌شود و لایه‌هایی به داستان اضافه می‌کند، بدون اینکه بر رشد شخصی جودی سایه بیندازد.
• جذابیت جاودانه: با وجود این‌که بیش از یک قرن از انتشار رمان «بابا لنگ دراز» می‌گذرد، اما موضوعات آن هنوز هم جهانی است. نویسنده در این داستان به خودشناسی، جاه‌طلبی و دستیابی به رویاها پرداخته است. محبوبیت پایدار آن، گویای ماهیت جاودانه داستان جودی است.

افتخارات و جوایز 
.

گرچه رمان «بابا لنگ دراز» در زمان انتشار اولیه‌اش در سال ۱۹۱۲ جایزهٔ ادبی مهمی دریافت نکرد، اما در طول زمان اقتباس‌های مختلفی از روی این داستان ساخته شد و تأثیر فرهنگی آن بسیار چشمگیر بود و مورد توجه قرار گرفت. پس از ساختن چندین فیلم و رمان و انیمیشن و موزیکال براساس این رمان، به شهرت چشمگیری رسید. این اقتباس‌ها «بابا لنگ دراز» را به نسل‌های مختلف معرفی کرد و جایگاه آن را در تاریخ ادبی و فرهنگی تثبیت کرد.

اقتباس‌ها از رمان «بابا لنگ دراز»
.

• در سال ۱۹۱۹ فیلم صامتی با بازی مری پیکفورد بر اساس این رمان ساخته شد که با فروش ۱.۲۵ میلیون دلار یک موفقیت تجاری بود.

• در سال ۱۹۵۵ فیلم دیگری با بازی فرد آستر و لسلی کارون بر اساس این رمان ساخته شد و جذابیت داستان را در بین نسل‌ها تثبیت کرد.

• اقتباس موزیکال رمان «بابا لنگ دراز» که در سال ۲۰۰۹ به روی صحنه رفت، برندهٔ جوایزی مانند دراما دِسک (Drama Desk Award) برای بهترین تئاتر موزیکال براساس رمان و اوویشن (Ovation Award) برای بهترین موزیکال اورجینال شد.

• مشهورترین اقتباس از این رمان، ساخت انیمیشن تلویزیونی ژاپنی با عنوان (Watashi No Ashinaga Ojisan) یا بابا لنگ دراز من بود که از تلویزیون ایران نیز پخش شد. این انیمه در سال ۱۹۹۰ به عنوان بخشی از مجموعه «تئاترهای شاهکار جهانی» به تهیه‌کنندگی نیپتون انیمیشن پخش شد و در سال ۱۹۹۰ جایزهٔ بهترین سریال تلویزیونی (Excellent Movie Award) را از آژانس امور فرهنگی کودکان ژاپن دریافت کرد. این سریال از ۱۴ ژانویه تا ۲۳ دسامبر با ۴۰ قسمت پخش شد.

این کتاب مناسب چه کسانی است؟ 
.

این رمان برای کودکان و نوجوانان نوشته شده است اما طی سال‌ها تبدیل به یک اثر کلاسیک و ماندگار شد. این رمان برای علاقه‌مندان به داستان‌های کلاسیک مناسب است و همچنین کسانی که از مطالعهٔ داستان‌های ماندگار یا نامه محور لذت می‌برند. حتی اگر انیمیشن «بابا لنگ دراز» را تماشا کرده‌اید، خواندن کتابش خالی از لطف نخواهد بود.

چرا رمان «بابا لنگ دراز» را بخوانیم؟ 
.

• نثری صمیمانه در قالب نامه‌نگاری: داستان کاملاً از طریق نامه‌هایی که جودی به نیکوکار ناشناسش نوشته است، روایت می‌شود و به خوانندگان دریچه‌ای مستقیم به افکار، احساسات و شخصیت او می‌دهد. این قالب، روایت را شخصی و جذاب می‌کند و به خواننده اجازه می‌دهد شادی‌ها، تردیدها و پیروزی‌های جودی را طوری تجربه کنند که گویی با خودشان در میان می‌گذارد. این امر ارتباط عاطفی را افزایش می‌دهد و تجربیات جودی را قابل درک‌تر و زنده‌تر می‌کند. 
• قهرمان دوست‌داشتنی و قابل درک: شوخ‌طبعی، عزم و جذابیت جودی ابوت، او را به شخصیتی جذاب تبدیل کرده است. تکامل او از یک یتیم آسیب‌پذیر به یک زن جوان مستقل و با اعتماد به نفس الهام‌بخش است و قدرت تاب‌آوری، آموزش و خودباوری را به خواننده نشان می‌دهد. دنبال کردن سفر او، هم سرگرمی است و هم درس‌های زندگی را در قالب این داستان خواهید آموخت.
• ترکیبی از طنز و تفسیر اجتماعی: این رمان در عین حال که شاد و طنزآمیز است، به طور ظریفی به مسائل جدی مانند طبقه اجتماعی، تحصیلات و استقلال زنان می‌پردازد. این تعادل، داستان را سرگرم‌کننده نگه می‌دارد و در عین حال تأمل در هنجارهای اجتماعی را تشویق می‌کند و آن را برای خوانندگان در هر سنی لذت‌بخش و در عین حال تأمل‌برانگیز می‌کند.
• داستان فرعی: رابطه رو به رشد بین جودی و نیکوکار مرموزش، گرما، جذابیت و عمق احساسی را به آن می‌افزاید. عشق در این داستان ملایم و تدریجی است و از رشد شخصی جودی حمایت می‌کند، بدون اینکه مضامین اصلی استقلال و خودشناسی را تحت الشعاع قرار دهد.
• مضامین جاودانه و جذاب جهانی: مضامین جاه‌طلبی، خودشناسی و دنبال کردن رویاها، داستان را حتی امروز نیز قابل درک می‌کند. خوانندگان می‌توانند با مبارزات و پیروزی‌های جودی در طول نسل‌ها ارتباط برقرار کنند، به همین دلیل است که این رمان بیش از یک قرن پس از انتشارش محبوب باقی مانده است. 

رمان «بابا لنگ دراز» را بخوانید چون بسیار جذاب است و با نثر طنز درس‌های صمیمانهٔ زندگی را در داستانی سرگرم‌کننده و الهام‌بخش ترکیب کرده است. خواننده از طریق نامه‌نگاری‌های جودی به حامی زندگی‌اش، نگاهی عمیق به زندگی دختری یتیم و مردد خواهد داشت و خواهید دید که چطور تبدیل به یک زنی جوان و بااعتماد به نفس می‌شود. نویسنده در این کتاب به موضوعاتی مثل استقلال، آموزش، جاه‌طلبی و آگاهی اجتماعی پرداخته است. این رمان ترکیبی از رشد شخصی، عشق و تفسیر اجتماعی و یک اثر کلاسیک جاودانه است که هر خواننده‌ای در هر سنی از خواندن آن لذت خواهد بُرد.

درباره‌ٔ مجموعهٔ همیشه کلاسیک
.

نشر پرتقال در مجموعهٔ همیشه کلاسیک، محبوب‌ترین و ماندگارترین قصه‌های جهان را با ظاهری جذاب، طراحی چشم‌نواز و ترجمه‌ای دلنشین و وفادار به متن اصلی منتشر می‌کند. این قصه‌ها، فراتر از زمان و مکان، نسل‌های مختلفی را مجذوب خود کرده‌اند و همچنان حرف‌های تازه‌ای برای گفتن دارند. شخصیت‌های به‌یادماندنی، ماجراهای پرکشش و دغدغه‌های انسانیِ این داستان‌ها باعث شده‌اند تا نوجوانانِ امروز هم به‌خوبی بتوانند با آن‌ها ارتباط برقرار کنند، با قهرمان‌هایشان هم‌ذات‌پنداری کنند و نگاه عمیق‌تری نسبت به جهان اطراف خود پیدا کنند.

درباره‌ٔ نویسنده 
.

 جین وبستر نام مستعار آلیس جین چندلر وبستر است. او در سال 1876 به دنیا آمد و در سال 1916 از دنیا رفت. جین وبستر برای نوشتن کتاب بابا لنگ دراز به شهرت رسید. شناخته‌شده‌ترین کتاب‌های جین قهرمان‌های زن جوان، سرزنده و دوست داشتنی‌ای دارند که در طول داستان‌ها از لحاظ فکری، اخلاقی و اجتماعی به بلوغ می‌رسند. جین در خانواده‌ای زن‌سالار با مادرِ مادربزرگ، مادربزرگ و مادرش زندگی کرد. مادربزرگش در زمینۀ برابری نژادی و حق رأی زنان فعالیت می‌کرد. مادر جین خواهرزادۀ مارک تواین بود و پدرش مدیر شرکت تجاری او بود. این تجارت در ابتدا بسیار موفقیت‌آمیز بود اما به مرور با مشکلاتی روبه‌رو شد و رابطۀ خانواده با مارک تواین به مشکل خورد. در سال 1888 پدر جین به دلیل فشار کاری دچار اختلالات روانی شد و خانواده به فردونیا نقل‌مکان کردند. پدر جین در سال 1891 با مصرف بیش از حد دارو خودکشی کرد. 

جین بین سال‌های 1894 تا 1896 در مدرسۀ شبانه‌روزی لیدی جین گرین تحصیل کرد. مدرسۀ لیدی جین گرین الهام‌بخش بسیاری از بچه‌ها و همچنین جین بود و جین کتاب «فقط پتی» را بر اساس فضا، لباس‌ها، برنامه‌های روزانه و معلم‌های همین مدرسه نوشت. در همین مدرسه بود که به جین معروف شد، در سال 1896 از این مدرسه فارغ‌التحصیل شد و در سال 1897 وارد کالج واسار شد. او در رشتۀ انگلیسی و اقتصاد تحصیل کرد و در این میان به مسائل اجتماعی علاقه‌مند شد. او در دوران دانشگاه‌اش از مؤسسات «کودکان بزهکار و بی‌بضاعت» بازدید کرد. تجربیاتش در کالج واسار الهام‌بخش نوشتن بخش‌های زیادی از کتاب بابا لنگ دراز بود. وبستر به عنوان بخشی از تکالیف کلاس انگلیسی دانشگاه‌اش شروع به نوشتن برای ستون هفتگی اخبار و داستان‌های واسار کرد.

جین یک ترم تحصیلی‌اش را در اروپا گذراند و از فرانسه و بریتانیا نیز دیدن کرد و سپس به ایتالیا، رم، ناپل، ونیز و فلورانس رفت. جین در سال 1901 از دانشگاه فارغ‌التحصیل شد و به فردونیا برگشت و شروع به نوشتن اولین کتابش به نام «وقتی پتی به دانشگاه رفت» کرد که در آن زندگی دانشجویان آن دوره را توصیف می‌کرد.

پس از مدتی کشمکش برای یافتن ناشر این کتاب در سال 1903 منتشر شد و نقدهای خوبی دریافت کرد. وبستر شروع به نوشتن داستان‌های کوتاه کرد و در این میان کتاب‌های «هیاهوی بسیار در مورد پیتر» را نوشت. این کتاب به همراه کتاب Wheat Princess در سال 1905 منتشر شد. سال‌های بعد جین با یک تور جهانی هشت ماهه به مصر، هند، برمه، سریلانکا، اندونزی، چین و ژاپن سفر کرد و در سال 1907 کتاب Jerry Junior و در سال 1908 کتاب Four Pools Mystery را منتشر کرد.  معروف‌ترین کتاب جین وبستر با نام بابا لنگ دراز ابتدا در مجلۀ خانۀ بانوان به چاپ رسید و سپس در سال 1912 به صورت کتابی مستقل چاپ شد و بسیار مورد تحسین منتقدان قرار گرفت.

معرفی کتاب مشابه: هایدی (Heidi)
.

کتاب «هایدی» یکی دیگر از مجموعه کتاب‌های همیشه کلاسیک، اثر یوهانا اشپیری (Johanna Spyri) نویسندهٔ سوئیسی، از محبوب‌ترین رمان‌های نوجوانان است که اولین‌بار در سال ۱۸۸۱ منتشر شد. اسپیری که در روستاهای کوهستانی سوئیس بزرگ شده بود، عشقش به طبیعت، زندگی ساده و روابط انسانی را به‌زیبایی در این داستان جا داده است. این کتاب داستان دختری ۵ ساله است که در کوه‌های آلپ سوئيس به همراه پدربزرگ پدری‌اش زندگی می‌کند. کتاب «هایدی» یکی از پرفروش‌ترین کتاب‌های کودکان و نوجوانان و یکی از شناخته‌شده‌ترین آثار ادبیات سوئیس است. این داستان، سال‌هاست الهام‌بخش نوجوانانی در سراسر دنیاست که می‌خواهند با وجود سختی‌ها، از دل طبیعت، محبت و اراده راهی برای شاد بودن پیدا کنند.
 
هر دو داستان کلاسیک و ماندگاری هستند که حول محور شخصیت‌هایی یتیم می‌چرخند. در هر دو داستان این دختران با چالش‌هایی روبه‌رو می‌شوند و یاد می‌گیرند چطور در یک محیط اجتماعی حرکت کنند و به موضوعاتی مانند استقلال، تاب‌آوری و اعتمادبه‌نفس پرداخته‌اند. از جمله شباهت‌های هر دو کتاب می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:

• قهرمانان زن جوان یتیم: شخصیت‌های هر دو کتاب باید با محیط‌های جدید سازگار شوند و یاد بگیرند که به خودشان تکیه کنند و انعطاف‌پذیری و استقلال را پرورش دهند.
• تمرکز بر رشد شخصی و اخلاقی: هر دو رمان، رشد عاطفی و فکری قهرمانان را در مواجهه با چالش‌ها، تصمیم‌گیری‌ها و تبدیل شدن به زنان جوان بالغ و با اعتماد به نفس دنبال می‌کنند. این داستان‌ها بر اهمیت آموزش، خودسازی و انتخاب‌های اخلاقی در شکل‌گیری شخصیت تأکید می‌کنند.
• تأثیر شخصیت‌های بزرگسال حامی: در «بابا لنگ ‌دراز»، نیکوکار ناشناس جودی را راهنمایی کرده و فرصت‌هایی را فراهم می‌کند، در «هایدی»، پدربزرگش و سایر بزرگسالان، از او محافظت می‌کنند. این روابط برای رشد و پیشرفت قهرمانان اساسی هستند. 
• مهربانی، خوش‌بینی و پشتکار: هر دو داستان نشان می‌دهند که چگونه همدلی، نگرش مثبت و پشتکار به قهرمانان داستان کمک می‌کند تا بر چالش‌ها غلبه کنند و روابط معناداری ایجاد کنند. این روایت‌ها خوانندگان را تشویق می‌کنند تا در زندگی خود به شفقت و عزم و اراده ارزش قائل شوند.
• جذابیت بی‌زمان برای خوانندگان: زبان قابل فهم، طرح‌های دلگرم‌کننده و مضامین مرتبط، تضمین می‌کند که هر دو کتاب همچنان محبوب نسل‌های مختلف کودکان و نوجوانان باقی بمانند. محبوبیت پایدار آنها، طنین جهانی داستان‌هایی درباره رشد، شجاعت و امید را برجسته می‌کند.

سخن پایانی 
.

رمان «بابا لنگ دراز» داستانی جادوانه دربارهٔ حمایت، رشد و بلوغ است که به موضوعاتی مثل تاب‌آوری و خودشناسی می‌پردازد. خوانندگان از طریقه نامه‌های جودی به حامی عزیزش، شاهد این هستند که چطور او از یک کودک یتیم و آسیب‌پذیر، تبدیل به زنی جوان و مستقل می‌شود. روایت، مبارزات، پیروزی‌ها و تأملات شخصی جودی به شیوه‌ای صمیمی و جذاب به تصویر کشیده شده و داستان زندگی‌اش برای خوانندگان در هر سنی جذاب است.

نویسنده در این رمان نثر طنز، عشق و تفسیرهای اجتماعی را ترکیب کرده و بنابراین این کتاب هم سرگرم‌کننده و هم تأمل‌برانگیز است. مشاهدات شوخ‌طبعانهٔ شخصیت جذاب جودی و نگاه متفاوتش به ماجراهای زندگی، باعث دلگرمی خواننده می‌شود. همچنین جین وبستر در این کتاب نگاهی به طبقهٔ اجتماعی و استقلال زنان نیز انداخته است و به موضوعاتی مثل اعتماد، رشد شخصی و جاه‌طلبی پرداخته است.

«بابا لنگ دراز» هیچ‌گاه تکراری و قدیمی نخواهد شد و موضوعات جهانی آن باعث شده برای همیشه ماندگار شود. این کتاب خواننده را تشویق می‌کند تا برای آموزش ارزش قائل شود، رؤیاهای خود را دنبال کند و اعتمادبه‌نفس خود را افزایش دهد. درعین‌حال شما داستانی گرم، صمیمانه و بامزه خواهید خواند که می‌تواند انگیزه‌بخش و الهام‌بخش شما باشد. محبوبیت پایدار و تأثیر فرهنگی این رمان، آن را تبدیل به یک اثر کلاسیک ماندگار در ادبیات کودکان و نوجوانان کرده است.

در بخشی از کتاب می‌خوانیم:
.

این نامه‌ها رو خطاب به آقای جان اسمیت می‌نویسی و به منشی ایشون ارسال می‌کنی. اسم ایشون جان اسمیت نیست، اما ترجیح می‌دن ناشناس بمونن. تو همیشه اون رو در همین اندازه می‌شناسی؛ جان اسمیت. اصرار ایشون به این دلیله که معتقدن هیچ‌چیزی به اندازه‌ی نامه‌نگاری مهارت بیان ادبی رو پرورش نمی‌ده. چون تو خانواده‌ای نداری که باهاشون مکاتبه کنی، این‌طوری فرصتی برای نامه‌نگاری خواهی داشت. همچنین تمایل دارن از پیشرفتت باخبر باشن. ایشون به نامه‌های تو جواب نمی‌دن، توجهی هم به اون‌ها نخواهند کرد. از نامه‌نگاری بیزارن و نمی‌خوان تو اسباب زحمت بشی. اگر در موقعیتی قرار گرفتی که پاسخ به نامه‌ت واجب شد ـ مثلاً از دانشگاه اخراج بشی که بعید می‌دونم چنین مسئله‌ای پیش بیاد ـ به آقای گریگز، منشی ایشون، نامه می‌نویسی. حتماً باید ماهی یه بار نامه بنویسی، این تنها بازپرداختیه که آقای اسمیت درخواست کرده، برای همین حواست رو جمع کن که سر وقت اون‌ها رو بفرستی. انگار که قسط‌های ماهانه رو پرداخت می‌کنی.