مبارزه با مالیخولیا

کتاب «مبارزه با مالیخولیا» (Don Quichotte, pour combattre la melancolie) با عنوان انگلیسی (Fighting melancholia: Don Quixote's teaching) اثر فرانسواز داووین (Francoise Davoine) روانکاو برجسته است که در سال ۲۰۱۶ منتشر شد. داووین بیش از سی سال است که به بررسی پدیده‌های روان‌پریشی و تروما می‌پردازد. در این کتاب، او با تکیه بر پیشینهٔ ادبی خود، خواننده را با همراهی راهنمایی غیرمنتظرهٔ دون کیشوت، به سفری جذاب و بسیار مفید می‌برد. داووین در این اثرش به جنون نه به عنوان یک علامت، بلکه به عنوان یک مکان نگاه کرده است؛ مکانی که نظم نمادین و پیوند اجتماعی از هم گسیخته را به هم نزدیک می‌کند. او روان‌پریش را به عنوان یک جستجوگر می‌بیند که درگیر نوعی کاوش در طبیعت و تاریخ این مکان است و این ایده ما را به دون کیشوتِ جستجوگر می‌‌رساند.

درباره‌ٔ کتاب 
.

در کتاب «مبارزه با مالیخولیا»، فرانسواز داووین تجربهٔ جنون و تروما را از دریچهٔ ادبیات، تاریخ و روانکاوی باز می‌آفریند. او با تکیه بر دهه‌ها کار بالینی، مالیخولیا را یک حالت عاطفی در نظر نمی‌گیرد، بلکه آن را یک گستت عمیق از دنیای اجتماعی به تصویر می‌کشد؛ گسستی در نظم نمادین که افراد را در رنج خود منزوی می‌کند. داووین با استناد به شخصیت دون کیشوت به عنوان استعاره و معلم، نشان می‌دهد که چگونه سفر این شوالیهٔ دیوانه، منعکس‌‌کنندهٔ مبارزهٔ بشریت برای درک تروما، فقدان و ویرانه‌های معنا است.

از نظر داووین در این کتاب جنون بیماری‌ای نیست که باید خاموش شود، بلکه داستانی منتظر درک شدن است. داووین خواننده را به دنیای شوالیه سرگردان می‌برد تا ماجراهای او را در پرتوی جدید و جذابی توصیف کند. سروانتس، بازماندهٔ ترومای جنگ، اسارت و انواع بدبختی‌ها، این قهرمان‌ را پیش از هر چیز خلق کرد، تا داستان را روایت کند. داووین از تلاش دون کیشوت به عنوان الگویی برای نشان دادن چگونگی رنج بردن افراد استفاده کرده است.

او از طریق مواجهه بین روانکاوی و ادبیات در کتاب «مبارزه با مالیخولیا» نشان می‌دهد که چگونه زبان، تخیل و داستان‌سرایی می‌توانند به اعمال شفابخش تبدیل شوند. این کتاب نشان می‌دهد که می‌توان با مالیخولیا نه با سرکوب، بلکه با گفتگو و ورود مجدد به دنیا مشترک نمادها، خاطرات و ارتباطات مبارزه کرد.

ویژگی‌های برجسته‌ٔ کتاب 
.

«مبارزه با مالیخولیا» ترکیبی عمیق از روانکاوی، ادبیات و تاریخ است که دیدگاهی تازه و عمیقاً انسانی به جنون و تروما دارد. داووین به جای اینکه اختلال روانی را صرفاً یک آسیب‌شناسی بداند، آن را به عنوان نوعی ارتباط و تلاشی ناامیدانه برای ارتباط مجدد با یک دنیای اجتماعی از هم گسیخته می‌داند. او از طریق استعارهٔ دون کیشوت، شکاف بین رنج فردی و تاریخ جمعی را پر می‌کند و نشان می‌دهد که چگونه تخیل و داستان‌سرایی می‌توانند معنا را در جایی که منطق شکست می‌خورد، بازیابی کنند. ویژگی‌های برجستهٔ این کتاب عبارت‌اند از:

• رویکرد میان‌رشته‌ای: نویسنده در کتاب «مبارزه با مالیخولیا» روانکاوی، ادبیات و تاریخ را برای بررسی تروما به شیوه‌ای چندوجهی ترکیب می‌کند.
• دون کیشوت به عنوان یک راهنمای نمادین: از شخصیت ادبی دون کیشوت به عنوان استعاره‌ای برای جستجوی انسان برای معنا در میان جنون و ناامیدی استفاده می‌کند. 
• بازتفسیر جنون: با ارائه بیماری روانی به عنوان یک گسست روایی به جای یک نقص، دیدگاه پزشکی‌ نسبت به آن را به چالش می‌کشد.
• تمرکز بر ارتباط اجتماعی: بر اهمیت برقراری مجدد پیوندهای اجتماعی و نمادین به عنوان شکلی از درمان تأکید می‌کند.
• سبک شاعرانه و تأمل‌برانگیز: نظریه بالینی را با نثر غنایی ترکیب می‌کند و کتاب را به همان اندازه که یک اثر هنری است، به یک اثر روانشناسی نیز تبدیل می‌کند.
• ترومای تاریخی و جمعی: بحث مالیخولیا را فراتر از فرد گسترش می‌دهد تا اثرات جنگ، فقدان و ترومای فرهنگی را نیز در بر بگیرد.

بازخوردها به کتاب «مبارزه با مالیخولیا»
.

• کتاب درخشان و دون کیشوت گونهٔ فرانسواز داووین که بسیار بازیگوشانه، طعنه‌آمیز و تند به‌نظر می‌رسد. نویسنده از موقعیت بالینی به ادیات و تاریخ می‌رود و به ما نشان می‌دهد که تاریخ چه منابع قدرتمندی را می‌تواند به کار روانکاوی بالینی بیاورد. داووین با ابزار تأسف از فقدان شخص در رویکردهای معاصر به اختلالات عاطفی شدید، استدلال می‌کند که تروما و روان‌پریشی دست در دست هم دارند و درواقع بیمار عمیقاً آشفته در حال انجام پژوهشی دیوانه‌وار در مورد ترومای خانوادگی است. این ادعای جسورانهٔ اوست که سروانتس این را در مورد زندگی خود می‌دانست و شخصیت‌هایش به ما می‌آموزند که برای درمان این فجایع شخصی تاریخ چه چیزی لازم است، درس‌هایی که در داستان‌های بیمارانش نیز زنده می‌شوند. توصیهٔ نویسنده مبنی بر اینکه دون کیشوت را به عنوان یک مربی در نظر بگیریم، ممکن است هم گیج‌کننده و هم سرگرم‌کننده باشد اما او واقعاً این را می‌گوید و دلیلش را هم می‌گوید. دکتر ام. جرارد فروم، مشاور ارشد مؤسسهٔ اریکسون (M. Gerard Fromm, PhD, Senior Consultant, Erikson Institute)

• فرانسواز داووین ظرفیت فوق‌العاده‌ای در پیوند دادن ذهن، اسطوره و تکنیک دارد تا روشن کند که چگونه می‌توانیم جنون یا مالیخولیا را درک و درمان کنیم. او با هوش، درخشندگی و بذله‌گویی شدیدی می‌نویسد و یکی از معدود نظریه‌پردازانی است که آثارش خود به خود ادبیات هستند. جین رایان (Jane Ryan)، مدیر و نویسنده 

• نویسنده در کتاب «مبارزه با مالیخولیا» نشان می‌دهد که چگونه ادبیات هم محل جنون و هم منبعی برای شفای آن است. دون کیشوت در خوانش‌هایش، هم دیوانه است و هم درمانگر و خود فرانسواز داووین به عنوان درمانگر، به‌طرز درخشانی از میراث گذشتهٔ آسیب‌زای خود برای شفا الهام می‌گیرد. اثری از تخیلی، تاریخ، تروما و زندگی. کتی کاروت (Cathy Caruth)، نویسنده 

• وقتی به سراغ این کتاب رفتم از خودم پرسیدم: آیا باید سعی کنم منطق نگارش آن را بفهمم؟ دنبال داستانی پشت داستان بگردم؟ تکه‌تکه کنم و طرح اصلی را ردیابی کنم؟ معنای پنهان را پیدا کنم؟ وقتی همهٔ این تلاش‌ها به جایی نرسید، متوجه شدم که تنها کاری که باید انجام دهم این است که کاملاً خودم را به خواندن آن بسپارم، کاری که با وجود تغییرات ناگهانی در مکان و بازه‌های زمانی، بدون زحمت انجام شد. این کتاب با خاطرات شخصی در حال ظهور یک کودک دو ساله، از وقایع نزدیک به پایان جنگ جهای دوم، محکم و بهم پیوسته است.دوری لاب، پزشک، استاد بالینی روانپزشکی، دانشکده پزشکی دانشگاه ییل (Dori Laub, MD, Clinical Professor of Psychiatry, Yale University School of Medicine)

این کتاب مناسب چه کسانی است؟ 
.

این کتاب اثری ارزشمند برای روان‌شناسان، روان‌درمانگران، پژوهشگران ادبیات، محققان و هر کسی است که به درک عمیق بین تروما، تاریخ و روان انسان علاقه داشته باشد. این کتاب به ویژه برای خوانندگانی مناسب است که با بیماری‌های روانی سروکار دارند یا در مورد آن‌ها مطالعه و تحقیق می‌کنند. دانشجویان فلسفه، ادبیات و روانکاری ایده‌های داووین را هم چالش‌برانگیز و هم بسیار جذاب و روشنگر خواهند یافت.

چرا کتاب «مبارزه با مالیخولیا» را بخوانیم؟ 
.

• جنون را به عنوان یک تجربه انسانی دوباره تعریف می‌کند: داووین این ایده سنتی را که جنون صرفاً یک بیماری است که باید درمان شود، به چالش می‌کشد. در عوض، او نشان می‌دهد که مالیخولیا اغلب نوعی ارتباط و پاسخی به تجربیات غیرقابل تحملی است که زبان قادر به بیان آن نیست. او با در نظر گرفتن جنون به عنوان نشانه‌ای از یک رابطه شکسته بین خود و جامعه، امکان درک را به جای صرفاً تشخیص، فراهم می‌کند. کتاب «مبارزه با مالیخولیا» دیدگاه خواننده را نسبت به رنج روانی تغییر می‌دهد.
• ادبیات و شفا را به هم پیوند می‌دهد: داووین با استفاده از دون کیشوت به عنوان استعاره‌ای مرکزی، نشان می‌دهد که چگونه داستان‌سرایی، تخیل و هنر می‌توانند در جایی که منطق و پزشکی گاهی شکست می‌خورند، التیام بخش باشند. این کتاب نشان می‌دهد که ادبیات نه تنها سرگرمی، بلکه مسیری به سوی بینش عاطفی و روانی ارائه می‌دهد. خوانندگان از طریق توهمات و رویاهای دون کیشوت می‌آموزند که خود داستان می‌تواند شکستگی‌های روح را ترمیم کند و به ما کمک می‌کند تا درد خود را به روش‌های جدید و معنادار دوباره تصور کنیم. 
• پلی بین ترومای فردی و جمعی: یکی از برجسته‌ترین بینش‌های کتاب «مبارزه با مالیخولیا» این است که چگونه رنج شخصی اغلب منعکس‌کننده ترومای جمعی یا تاریخی است. داووین زخم‌های افراد را به غم ناگفته جنگ‌ها، آوارگی‌ها و گسست‌های اجتماعی متصل می‌کند. با انجام این کار، او به ما نشان می‌دهد که شفا نه تنها شخصی بلکه فرهنگی نیز هست. خواندن این کتاب به شما کمک می‌کند تا تجربیات خود را در چارچوب یک داستان انسانی بزرگ‌تر ببینید.
• کتابی الهام‌بخش و همدلانه: رویکرد دلسوزانه داووین به خوانندگان می‌آموزد که به کسانی که رنج می‌برند نه با ترحم، بلکه با احترام و کنجکاوی نگاه کنند. او ما را دعوت می‌کند تا به آنچه درد سعی در گفتن آن دارد گوش دهیم، نه اینکه آن را خاموش کنیم. این تغییر در دیدگاه، باعث پرورش همدلی چه در زمینه‌های حرفه‌ای، مانند درمان، و چه در روابط روزمره می‌شود. با خواندن «مبارزه با مالیخولیا»، یاد می‌گیرید که با رنج دیگران ارتباط برقرار کنید، که یکی از نادرترین و انسانی‌ترین درس‌هایی است که یک کتاب می‌تواند ارائه دهد.

کتاب «مبارزه با مالیخولیا» را بخوانید، چون بازاندیشی فوق‌العاده‌ای در مورد معنای رنج کشیدن، التیام یافتن و انسان بودن ارائه می‌دهد. فرانسواز داووین مفهوم واقعی جنون را از یک تراژدی خصوصی به ارتباطی بین فرد و جامعه تبدیل کرده است و از دریچهٔ سفر شخصیت مشهور سروانتس، دون کیشوت، نشان می‌دهد که چگونه تخیل و گفت‌وگو می‌تواند به بازسازی پل‌های شکسته معنایی که تروما را از بین می‌برد، کمک کند. این کتاب فقط برای درمانگران یا محققان نیست، بلکه برای کسی است که با فقدان روبه‌رو شده و سعی دارد یک دنیای تکه‌تکه شده را بهتر درک کند.

درباره‌ٔ نویسنده 
.

فرانسواز داووین روانکاو، جامعه‌شناس و محقق فرانسوی است که به‌ خاطر کارهای پیشگامانه‌اش در زمینه تروما، جنون و تلاقی تاریخ فردی و جمعی شناخته می‌شود. او در مدرسه عالی École Normale Supérieure تحصیل کرد و دکترای خود را در رشتهٔ جامعه‌شناسی تحت راهنمایی پیر بوردیو (Pierre Bourdieu) دریافت کرد. او دهه‌ها به عنوان روانکاو در محیط‌های بالینی و دانشگاهی کار کرده و در درمان روان‌پریشی و ترومای شدید تخصص داشته است. داووین که عمیقاً تحت تأثیر مواجهه‌اش با بیمارانی که تحت تأثیر جنگ، آوارگی و فروپاشی خانواده قرار گرفته‌ بود، رویکردی منحصر به فرد را توسعه داده است که روانکاوی را با تحقیقات ادبی و تاریخی ترکیب می‌کند و بر ریشه‌های اجتماعی رنج روانی تأکید دارد.

داووین در کنار همکار قدیمی‌اش ژان-ماکس گادیلیه (Jean-Max Gaudillière)، در سطح بین‌المللی سخنرانی کرده و در مؤسسات معتبری مانند مدرسه عالی مطالعات علوم اجتماعی (EHESS) در پاریس تدریس کرده است. او در آثار اصلی‌اش از جمله «تاریخ فراتر از تروما» (History Beyond Trauma) و «مبارزه با مالیخولیا» بررسی می‌کند که چگونه جنون شخصی اغلب بازتابی از ترومای تاریخی پردازش نشده است. داووین از طریق نوشته‌ها و سخنرانی‌هایش به صدایی متمایز در اندیشه روانکاوی معاصر تبدیل شده است که به خاطر توانایی‌اش در پیوند دادن روایت، نظریه و شفقت به تصویری عمیق از تاب‌آوری انسان و قدرت پایدار داستان‌سرایی در مواجهه با رنج شناخته می‌شود.

سخن پایانی 
.

کتاب «مبارزه با مالیخولیا» تأملی شاعرانه در باب رشته‌های شکننده‌ای است که زندگی انسان را در کنار هم نگه می‌دارند. فرانسواز داووین مفهوم جنون را با نگاهی تراژیک و عمیقاً انسانی توضیح می‌دهد و آن را به عنوان فضایی آشکار می‌کند که در آن زبان از هم می‌پاشد اما معنا هنوز برای زاده شدن تلاش می‌کند. او با قرار دادن دون کیشوت در قلب کاوش خود، به ما نشان می‌دهد که تخیل فرار از واقعیت نیست، بلکه راهی برای زنده ماندن از آن است. نوشته‌های او خواننده را از میان طوفان مالیخولیا عبور می‌دهد و به این درک می‌رساند که حتی در عمیق‌ترین سردرگمی‌ها، روح انسان همچنان به دنبال ارتباط و هدف است.

داووین به هیچ عنوان در کتابش عقل را از احساس جدا نکرده است، بلکه این کتاب تلفیقی از تجربه بالینی، تأمل ادبی و آگاهی تاریخی است که کتاب «مبارزه با مالیخولیا» را به پلی بین جهان‌های شخصی و جمعی، عقلانی و شاعرانه، زخمی و شفادهنده تبدیل می‌کند. ایده‌های او صرفاً به اتاق‌های درمان یا مباحث دانشگاهی تعلق ندارند؛ آن‌ها متعلق به هر کسی هستند که تا به حال سکوت درد و اشتیاق به درک شدن را احساس کرده است. او نشان می‌دهد که شفا نه با دارو یا کنترل، بلکه با گوش دادن آغاز می‌شود.

در انتهای کتاب داووین ما را با حقیقتی قدرتمند تنها می‌گذارد و نشان می‌دهد که مالیخولیا را نمی‌توان با انکار درمان کرد، بلکه تنها با گفت‌وگو باید بر آن غلبه کرد. داووین ما را دعوت می‌کند تا جنون را به عنوان نوعی شجاعت دون کیشوتی ببینیم. دیدگاه او همزمان دلسوزانه و انقلابی است و کتاب «مبارزه با مالیخولیا» را تبدیل به اثری امیدبخش کرده است تا به خواننده نشان دهد که حتی ناامیدی، تخیل و همدلی می‌توانند ما را به زبان مشترک بشریت بازگردانند.