کتاب «آنان که توفان درو میکنند» (Die den Sturm ernten) اثر میشائیل لودرز (Michael Lüders) دانشمند علوم سیاسی، روزنامهنگار و نویسندهٔ آلمانی است و در سال ۲۰۲۱ منتشر شد. نویسنده در این کتاب به وقایع پشت پردهٔ جنگ داخلی سوریه پرداخته است و نشان میدهد که دههها دخالت غرب در امور این کشور چه تغییری در وضعیت آن ایجاد کرده است. او با استفاده از اسناد اطلاعاتی طبقهبندی شده و مکاتبات فاش شدهٔ دیپلمات، نشان میدهد که بازیگران غربی و بهويژه ایالات متحده و متحدانش چطور از ابتدای قیام بهطور سیستماتیک از شورشیان جهادی حمایت و آنها را مسلح کردند که منجر به شکلگیری اعتراضات و یک جنگ نیابتی تمامعیار شد. لودرز این الگو را به کودتاهای اولیه دوران جنگ سرد و دخالت در نظم سیاسی سوریه بازمیگرداند و بخش زیادی از هرج و مرج اخیر را از زاویهای بسیار متفاوت نشان میدهد.
دربارهٔ کتاب
«آنان که توفان درو میکنند» کتابی دربارهٔ اتفاقات و فاجعههای رخ داده در سوریه است. نویسنده در این کتاب این عقیده که جنگ سوریه منحصراً به دلیل استبداد داخلی تحت حکومت بشار اسد و مداخلهٔ روسیه و بازیگران منطقهای رخ داد را به چالش میکشد. در عوض، لودرز ریشههای بحران را در اعماق دههها دخالت غرب در سوریه، که با کودتای سازماندهی شده توسط سیا در سال ۱۹۴۹ آغاز شد، ردیابی میکند.
نویسنده با استفاده از گزارشهای اطلاعاتی و مکاتبات فاش شدهٔ دیپلماتیک، مستند میکند که چگونه از آغاز قیام سوریه، ایالات متحده و متحدانش عمداً شورشیان جهادی را مسلح کردند، به این امید که از ناآرامیها برای سرنگونی رژیم اسد سوءاستفاده کنند. به گفته لودرز در کتاب «آنان که توفان درو میکنند»، ایالات متحده با سلاح و پشتیبانی، آنچه را که به عنوان اعتراضات غیرنظامی آغاز شد، به یک جنگ نیابتی وحشیانه تبدیل کرد و به خشونت داخلی و همچنین رویارویی ژئوپلیتیکی بین غرب و روسیه دامن زد.
علاوه بر این، لودرز استدلال میکند که هرج و مرج در سوریه - فروپاشی دولت، ظهور گروههای افراطی، آوارگی گسترده و جریان پناهندگان - فقط یک عارضه جانبی غمانگیز نیست، بلکه پیامد قابل پیشبینی استراتژی غرب است. این کتاب با برجسته کردن تلاشهای مداخلهجویانه شکستخورده قبلی و نشان دادن اینکه چگونه قدرتهای غربی همواره دمشق را قابل صرف نظر میدانستند، فاجعه سوریه را به عنوان بخشی از یک الگوی گستردهتر مداخله خارجی با پیامدهای فاجعهبار بازتعریف میکند و نشان میدهد که چه کسی واقعاً مسئول فاجعهٔ سوریه است.
ویژگیهای برجستهٔ کتاب
«آنان که توفان درو میکنند» یکی از برجستهترین کتابها در زمینهٔ جنگ سوریه است که با تغییر تمرکز از روایت آشنای قیام مردم و درگیریهای داخلی آن را به صورت یک تراژدی ژئوپلیتیکی گستردهتر که با مداخلهٔ غرب آغاز شده است، نشان میدهد. لودرز روزنامهنگاری تحقیقی را با تحلیل تاریخی ترکیب میکند و نشان میدهد که چگونه عملیات اطلاعاتی، استراتژیهای نیابتی و تصمیمات نسنجیده سیاست خارجی به فروپاشی یک ملت کمک کردند. نثر او تیز و قابل فهم است و از خواننده میخواهد این درگیری را به عنوان یک تعامل پیچیده از پویایی قدرت جهانی، جاهطلبیهای منطقهای و محاسبات غلط سیاسی بلندمدت درک کند. آنچه این کتاب را برجسته میکند، جسارت آن است. ویژگیهای برجستهٔ این کتاب عبارتاند از:
• روایتی متضاد که تفاسیر جریان اصلی غربی را به چالش میکشد: لودرز تصویر رایج از جنگ سوریه به عنوان نبردی ساده بین جویندگان دموکراسی و دیکتاتوری را کنار میگذارد و در عوض افشا میکند که چگونه قدرتهای غربی به بیثباتی کمک کردهاند.
• زمینه تاریخی قوی که کودتاهای گذشته را به هرج و مرج کنونی متصل میکند: این کتاب، دخالت غرب را تا کودتای تحت حمایت سیا در سال ۱۹۴۹ در سوریه دنبال میکند و نشان میدهد که چگونه دخالت خارجی باعث ایجاد شکافهای بلندمدت در منطقه شده است.
• پیوند دادن تاریخ و الگوهای مشخص و افشاگری: لودرز در کتاب «آنان که توفان درو میکنند» با پیوند دادن مداخلات تاریخی به پیامدهای معاصر، الگوهای اشتباهات مکرر را برجسته میکند و باعث میشود کتاب هم تحلیلی و هم افشاگرانه به نظر برسد.
• تحقیقات به همراه اسناد فاش شده و گزارشهای اطلاعاتی: لودرز از مطالب طبقهبندی نشده، ارتباطات دیپلماتیک و تحلیلهای اطلاعاتی برای پشتیبانی از ادعاهای خود استفاده میکند.
• نثری واضح و قابل فهم که ژئوپلیتیک پیچیده را ساده میکند: با وجود پرداختن به پویاییهای پیچیده منطقهای و مبارزات قدرتهای جهانی، این کتاب همچنان بسیار خواندنی است. لودرز نقش ایالات متحده، اروپا، ترکیه، عربستان سعودی و سایر بازیگران را بدون گیج کردن خواننده توضیح میدهد و این کتاب را حتی برای کسانی که با سیاست خاورمیانه آشنا نیستند، مناسب میسازد.
بازخوردها به کتاب «آنان که توفان درو میکنند»
• برای هر کسی که میخواهد جنگ سوریه و دخالت ایالات متحده و اروپا در آن را بهتر درک کند، خواندن این کتاب ضروری است. الیزا راینهایمر (Elisa Rheinheimer)
• کتاب لودرز مهم است؛ باید به او گوش داد و با او گفتگو کرد. اولف کالکرویت (Ulf Kalkreuth)
• ارائه فشردهای از دانش پیشینه خاورمیانه (...). با این حال، نویسنده حتی یک لحظه هم سعی در کماهمیت جلوه دادن یا انکار گناه و شکستهای رهبران منطقهای ندارد. اما او با برداشت شماتیک از خیر در مقابل شر، از ارزشهای غربی در مقابل دیکتاتوری و تروریسم مخالف است. کلودیا کوهنر (Claudia Kühner)
• میشائیل لودرز بخش گمشده داستان را روایت میکند که باعث میشود همه چیز در پرتوی متفاوت ظاهر شود. Der Freitag Online
• تحلیلی آموزنده که کاملاً دقیق و جذاب نوشته شده است. لودرز بسیار شگفتانگیز است. آشوت مانوتشارجان (Aschot Manutscharjan)
این کتاب مناسب چه کسانی است؟
این کتاب مناسب کسانی است که به تحولات منطقهای خاورمیانه و بهخصوص سوریه و سیاستهای بینالمللی علاقه دارند. روزنامهنگارانی که درگیریهای جهانی را پوشش میدهند، دانشجویان مطالعات خاورمیانه، تحلیلگران سیاسی و هر کسی که در مورد مسائل امور خارجه فعالیت دارد نیز با مطالعهٔ این کتاب اطلاعات کافی در مورد شکلگیری تراژدیهای واقعی انسانی و قدرتهای بزرگ به دست خواهند آورد. خوانندگانی که به مطالعات شرقی و خاورمیانه علاقه دارند و میخواهند بفهمند مداخلات غرب چگونه بر ثبات منطقهای تأثیر میگذارد نیز از مطالعهٔ این کتاب لذت خواهد بُرد.
چرا کتاب «آنان که توفان درو میکنند» را بخوانیم؟
• لایههای پنهان درگیری سوریه را آشکار میکند: لودرز به پشت صحنه جنگ میرود تا معاملات سیاسی، استراتژیهای پنهانی و عملیات اطلاعاتی را که به خشونت دامن زدهاند، آشکار کند. اینها همگی عناصری هستند که اکثر مردم هرگز در گزارشهای خبری معمولی با آنها مواجه نمیشوند. او توضیح میدهد که چگونه دولتهای غربی، قدرتهای منطقهای و گروههای شورشی به گونهای تعامل کردند که یک قیام محلی را به یک جنگ نیابتی فاجعهبار تبدیل کرد. این کتاب با آشکار کردن این لایهها، درک کاملتری از دلیل فروپاشی سریع و بیرحمانه سوریه به شما میدهد.
• روایتهای جریان اصلی را به چالش میکشد: بسیاری از روایتها از جنگ سوریه، داستان را به شکلی سادهشده نشان میدهند و معتقدند دیکتاتورها در مقابل دموکراتها قرار گرفتند، اما لودرز نشان میدهد که واقعیت بسیار پیچیدهتر است. خواندن این کتاب شما را به زیر سوال بردن روایتهای رسمی و تشخیص چگونگی شکلگیری افکار عمومی توسط اطلاعات گزینشی سوق میدهد. این کتاب شما را دعوت میکند تا رویدادهای بینالمللی را با نگاهی انتقادیتر بررسی کنید و بفهمید که چگونه دولتها، رسانهها و قدرتهای جهانی داستانهایی را برای توجیه اقدامات خود میسازند.
• الگوهای تاریخی را به بحرانهای مدرن مرتبط میکند: لودرز نشان میدهد که فروپاشی سوریه در سال ۲۰۱۱ آغاز نشد، بلکه دههها قبل، با کودتاهای خارجی، دستکاریهای سیاسی و محاسبات غلط استراتژیک بلندمدت توسط قدرتهای غربی آغاز شد. درک این ریشههای تاریخی به شما کمک میکند تا ببینید چگونه مداخلات گذشته زمینه را برای درگیریهای مدرن، نه تنها در سوریه، بلکه در سایر نقاط جهان فراهم کردهاند.
• درگیری را انسانی جلوه میدهد و هزینه مداخله خارجی را برجسته میکند: در حالی که لودرز به شدت بر پویایی سیاسی تمرکز میکند، هرگز بُعد انسانی جنگ را فراموش نمیکند. او در این کتاب با نشان دادن اینکه چگونه استراتژیهای جهانی به رنج میلیونها نفر از مردم عادی تبدیل میشوند، به شما یادآوری میکند که درگیریها، بحثهای سیاسی انتزاعی نیستند بلکه تجربیات زیسته هستند. این لایه عاطفی و اخلاقی، کتاب را قدرتمندتر میکند و شما را به تأمل در مورد قیمت واقعی ژئوپلیتیک و مسئولیتی که قدرتهای جهانی در قبال بحرانهای بشردوستانه دارند، سوق میدهد.
کتاب «آنان که توفان درو میکنند» را بخوانید زیرا دیدگاهی نادر و بدون فیلتر در مورد جنگ سوریه ارائه میدهد؛ دیدگاهی که بسیار فراتر از پوشش خبری متعارف میرود و نشان میدهد که چگونه سیاست قدرت جهانی، عملیات پنهانی و دههها دخالت خارجی، این فاجعه را شکل داده است. لودرز تاریخ، ژئوپلیتیک و گزارشهای تحقیقی را گرد هم میآورد تا بخشهایی از داستان را که اغلب نادیده گرفته شده یا عمداً پنهان میشوند، نشان دهد. چه رویدادهای جهان را از نزدیک دنبال کنید و چه صرفاً بخواهید بفهمید که چرا سوریه به یکی از فجایع تعیینکننده زمان ما تبدیل شد، این کتاب عمق، وضوح و زمینهای را به شما میدهد که روایتهای روزمره رسانهها از ارائه آن ناتوانند.
دربارهٔ نویسنده
میشائیل لودرز دانشمند علوم سیاسی، روزنامهنگار و نویسنده آلمانی است که به ویژه به خاطر نوشتههایش در مورد سیاست خاورمیانه و سیاست خارجی غرب شناخته میشود. در طول سالها، او چندین کتاب و مقاله با تمرکز بر پویایی خاورمیانه، تأثیرات مداخله خارجی و تعامل بین قدرتهای جهانی و درگیریهای منطقهای منتشر کرده است. لودرز از طریق آثارش، بینش آکادمیک، تحقیقات تاریخی و تحقیقات روزنامهنگاری را برای تحلیل رویدادهای پیچیده ژئوپلیتیکی و پیامدهای انسانی ترکیب میکند. او از طریق اسناد طبقهبندی شده، تلگرافهای دیپلماتیک و اطلاعات مختلف آثارش را مینویسد و مسائل پیچیده را برای مخاطبان گسترده قابل فهم میسازد. با انجام این کار، او را نهتنها یک مفسر قدرتمند میدانند، بلکه به عنوان کسی فعالیت دارد که برای تغییر ادراک عمومی، تشویق تفکر انتقادی و پاسخگو کردن بازیگران قدرتمند تلاش میکند.
سخن پایانی
کتاب «آنان که توفان درو میکنند» در حقیقت قصد دارد خواننده را با حقیقتی دشوار روبهرو کند و آن این است که جنگهای خاورمیانه بیدلیل و در انزوا رخ نمیدهند بلکه از الگوهای دقیقی پیروی میکنند که کشورهای غربی آنها را به سمتشان سوق میدهد. او با افشای سایههای ژئوپلیتیکی پشت درگیری سوریه، به ما نشان میدهد که قدرتهای جهانی، سرنوشت کل ملتها را شکل میدهند. این دیدگاه، وحشیگریهای انجام شده در سوریه را توجیه نمیکند، بلکه ما را مجبور میکند که این درگیری را به عنوان یک شبکه بزرگتر و پیچیدهتر ببینیم. لودرز با انجام این کار، ما را دعوت میکند تا از مشاهده منفعلانه فراتر رفته و به سمت تعامل عمیقتر و صادقانهتر با رویدادهای جهان حرکت کنیم.
آنچه پس از خواندن این کتاب در ذهن باقی میماند، صرفاً پیچیدگی سیاسی نیست، بلکه وزن اخلاقی افشاگریهای آن است. لودرز نشان میدهد که چگونه تصمیمات گرفته شده در پایتختهای دوردست میتواند زندگی میلیونها نفر را از هم بپاشد، روستاها را به میدان نبرد و خانوادهها را به پناهنده تبدیل کند. اهمیت واقعی کتاب اینجاست که به ما نشان میدهد که رنج دیگران اغلب به انتخابهایی که به نام ما و به دور از نظارت عمومی انجام میشود، گره خورده است.
این کتاب ما را ترغیب میکند تا داستانهایی را که رسانهها بهخورد ما میدهند، زیر سوال ببریم، انگیزههای پشت اقدامات سیاسی را بررسی کنیم و توضیحات ساده شده و آسان را به راحتی نپذیریم. در جهانی که قضاوتهای سریع و روایتهای سطحی بر گفتمان عمومی غالب است، لودرز پادزهری ارائه میدهد و یادآوری میکند که حقیقت اغلب در پیچیدگی، تناقض و تاریخ ناخوشایند پنهان است. به عنوان خواننده، ما این کتاب را نه تنها با آگاهی بیشتر، بلکه با آگاهی از مسئولیتی که با درک همراه است، به پایان خواهیم رساند.
در بخشی از کتاب میخوانیم:
در اولین نگاه، جای بسی تعجب است که اگر کسی مایل به شناخت عوامل جنگ فعلی در سوریه است، باید اول خود را با سازمان سیا مشغول کند. تعویض دولتهای مخالف سیاست آمریکا چهرهٔ مدرن حذف حکومت به نحو کلاسیک است. آمریکا در این مورد، کسی را از قلم نمیاندازد و در سراسر جهان پیوسته جای پای او دیده میشود ـ بهخصوص در آمریکای لاتین، آفریقا، شرق و غرب آسیا و همچنین اروپای پس از پایان جنگ جهانی دوم (با دخالتهای مستقیم و غیرمستقیم نظامی، نیمهنظامی، سوءقصدها و کودتاها و یا سعی در ایجاد کودتا و تبلیغات مضر). از این طرق، سیاستمداران و رژیمهایی را که خوش ندارد، تحتفشار قرار میدهد و بهنحوی کنار میزند. در این مورد، سازمانهای مخفی آمریکا، بهخصوص سازمان سیا، نقش مهمی ایفا ميکند. سیآیاِی، یا سازمان سیا، سال ۱۹۴۷ فقط با دو اختیار و وظیفه تشکیل شد: اولی جمعآوری اطلاعات یعنی جاسوس کردن دربارهٔ دلایل و زیربنای مسائل موجود در جهان؛ و دومی، که تقریباً ناشناس باقی مانده است، عملیات مخفی برای ساقط کردن دولتهایی که علیه منافع و امتیازات آمریکا عمل میکنند.