پسر زیر آب

گاهی یک اتفاق ساده می‌تواند مثل قطره‌ای که روی سطح آرام آب می‌افتد، همه‌ی زندگی را به‌هم بریزد و موج‌هایی بلند و غیرمنتظره بسازد. رمان «پسر زیر آب» (Boy Underwater) از آدام بارون (Adam Baron) دقیقا چنین اثری است؛ کتابی که در ظاهر با ماجرای یک پسر بچه و استخر شروع می‌شود، اما به‌سرعت به سفری احساسی و پر از کشف تبدیل می‌گردد. این داستان همزمان می‌خنداند، گریه می‌اندازد و خواننده را در یک معمای خانوادگی غرق می‌کند. 

این اثر نه فقط یکی از کتاب‌های تحسین‌شده‌ی سال‌های اخیر در ادبیات نوجوان انگلستان است، بلکه نمونه‌ای از داستان‌نویسی مدرن و انسانی است که مرز میان مخاطب کودک و بزرگسال را از میان برمی‌دارد.

درباره‌ی کتاب 

قهرمان داستان، سیمبلین ایگلو، پسربچه‌ای با نام عجیب اما شخصیتی دوست‌داشتنی است. او دقیقاً یک مشکل عجیب‌تر از نامش دارد: 
 او هرگز شنا نکرده است؛ نه در استخر، نه در دریا، و حتی هیچ‌وقت اجازه نداشته نزدیک آب شود. 

اما در مدرسه روزی فرا می‌رسد که همه‌ی بچه‌ها باید برای کلاس شنا آماده شوند. سیمبلین، که نمی‌خواهد از بقیه عقب بماند، تصمیم می‌گیرد با کمک اینترنت و با کمی اعتمادبه‌نفس، اولین تجربه‌ی شنا را پشت سر بگذارد. همین تصمیم ساده او را به لبه‌ی بحرانی ناگهانی می‌کشاند. 

حادثه‌ای در استخر رخ می‌دهد؛ حادثه‌ای که نه‌فقط سیمبلین، بلکه مادرش را نیز دچار فروپاشی می‌کند. ناگهان این پرسش بزرگ برای سیمبلین شکل می‌گیرد: 
 چرا مادرش همیشه او را از آب، شنا و حتی هر چیزی که بوی رطوبت می‌دهد دور کرده است؟ 

از اینجا به بعد، داستان وارد لایه‌ای عمیق‌تر می‌شود. سیمبلین با کمک دوستان قدیمی و آشنایان تازه‌وارد، سرنخ‌هایی را دنبال می‌کند که او را به سمت رازهای پنهان گذشته‌ی خانواده‌اش هدایت می‌کنند؛ رازهایی که هیچ‌کس درباره‌شان صحبت نکرده و سال‌ها زیر سطح آرام ظاهری زندگی‌شان مخفی مانده است. 

«پسر زیر آب» به‌زیبایی نشان می‌دهد که حقیقت درست مثل چیزی است که زیر سطح آب پنهان شده؛ در نگاه اول دیده نمی‌شود، اما اگر جرئت شیرجه زدن داشته باشی، همه چیز روشن می‌شود حتی اگر آنچه پیدا می‌کنی دردناک باشد.

این کتاب مناسب چه کسانی است؟ 

• نوجوانان ۱۰ سال به بالا 
• والدینی که دوست دارند درباره‌ی احساسات، ترس‌ها و ارتباط خانوادگی با فرزندشان صحبت کنند 
• معلمان و مربیان ادبیات برای معرفی یک نمونه‌ی عالی از رمان نوجوان 
• بزرگسالانی که از داستان‌های صمیمی، احساسی و پر از طنز لذت می‌برند 
• کتاب به زبان ساده نوشته شده، اما مفاهیمی مطرح می‌کند که برای هر سنی قابل تأمل است.

چرا باید این کتاب را بخوانیم؟ 

داستان با طنزی دلنشین شروع می‌شود و به مرور به روایتی عمیق و احساسی تبدیل می‌گردد. 
شخصیت سیمبلین چنان واقعی، بامزه و آسیب‌پذیر است که خواننده خیلی زود به او دلبسته می‌شود. 
کتاب در کنار ماجراجویی، به موضوعات مهمی مثل ترس، صمیمیت، فقدان، حقیقت‌گویی، و رابطه‌ی مادر و فرزند می‌پردازد. 
یکی از نقاط قوت اثر، زاویه‌ی دید کودکانه اما بسیار دقیق آن است؛ یعنی جهان را همان‌طور می‌بینیم که سیمبلین می‌بیند: ساده، صادقانه و گاهی خنده‌دار. 
رمان از معدود آثاری است که می‌تواند هم اشک در چشم خواننده جمع کند و هم بلافاصله او را بخنداند.

مضمون‌های اصلی کتاب 

آدام بارون با مهارتی قابل تحسین، چند مضمون مهم را در داستان می‌آمیزد: 

• رازهای خانوادگی و تأثیرشان بر کودکان 
• ترس از ناشناخته‌ها و مواجهه با حقیقت 
• اهمیت دوستی و حمایت اجتماعی 
• قدرت پذیرش و درمان 
• رشد شخصی و گذر از مرحله‌ی کودکی به آگاهی بیشتر 

این مضامین در دل ماجرایی ساده اما تأثیرگذار مطرح می‌شوند.

جوایز و افتخارات کتاب «پسر زیر آب»
 

• انتخاب به‌عنوان کتاب ماه فروشگاه‌های واتراستونز (Waterstones Book of the Month) 
• راه‌یابی به فهرست نهایی جایزه‌ی معتبر کارنگی (Carnegie Medal Shortlist) 
• تحسین منتقدان ادبی کودک و نوجوان بریتانیا 
• فروش بسیار موفق در اروپا و ترجمه به زبان‌های مختلف 
• قرار گرفتن در فهرست کتاب‌های توصیه‌شده‌ی مدارس و کتابخانه‌ها

درباره‌ی نویسنده 

آدام بارون نویسنده و نمایشنامه‌نویس بریتانیایی، با قلمی گرم و انسانی شناخته می‌شود. او در آثارش همیشه از نگاه کودکان به جهان الهام می‌گیرد و تلاش می‌کند پیچیدگی‌های احساسات انسانی را با زبانی ساده توضیح دهد. «پسر زیر آب» مشهورترین رمان اوست که در کشورهای مختلف ترجمه شده و تحسین گسترده‌ای به دست آورده است.

تحسین از کتاب 

داستانی درگیرکننده و زیرکانه خنده‌دار که سرشار از لطافت، شخصیت‌های عجیب و دوست‌داشتنی و تأملاتی جذاب درباره‌ی نقش هنر است. این روایت درباره‌ی غم، افسردگی و لایه‌های مختلف هویت، با تصویرسازی‌های اندیشمندانه‌ی بنجی دیویس به بهترین شکل همراهی می‌شود. گاردین (Guardian) 
طنز هوشمندانه و گفت‌وگوهای بامزه‌ی کتاب، بهترین همراه برای غم و اضطراب حل‌نشده‌ای هستند که زیر سطح این رمان برجسته جریان دارد. اثری بسیار تاثیرگذار از نویسنده‌ای تازه‌نفس. دیلی میل (Daily Mail) 
آدام بارون با ظرافتی مثال‌زدنی به سراغ موضوعات دشوار می‌رود و با لحنی سرشار از شوخی و سبکی، آن‌ها را قابل‌فهم و دلنشین می‌کند. خب… چرا وارد آب نشویم؟ آب عالی است! تایمز (The Times) 
اولین رمان بارون در حوزه‌ی ادبیات کودک، اثری بانمک و خوش‌خوان است که با تصویرسازی‌های سیاه‌وسفید و پرجنب‌وجوش بنجی دیویس کامل‌تر شده است. پابلیشر ویکلی (Publishers Weekly)

سخن پایانی 

«پسر زیر آب» از آن دسته کتاب‌هایی است که نه‌تنها یک داستان سرگرم‌کننده روایت می‌کند، بلکه لایه‌های عمیقی از احساس، حقیقت و رشد شخصی را در دل خود پنهان دارد؛ درست مثل همان آبی که سیمبلین سال‌ها از آن دور بوده است. این رمان نشان می‌دهد که هر انسانی، حتی یک کودک ده‌ساله، ممکن است با رازهایی روبه‌رو شود که دنیایش را زیرورو کند؛ اما همین مواجهه است که او را قوی‌تر، آگاه‌تر و شجاع‌تر می‌سازد. 

آدام بارون با زبانی روان و صمیمی، جهانی می‌سازد که در آن خنده و گریه کنار یکدیگر جریان دارند؛ لحظه‌هایی پر از مهر و معما، و صحنه‌هایی که تا مدت‌ها در ذهن خواننده باقی می‌مانند. زیبایی کتاب در این است که بدون تحمیل پیام، ما را به فکر کردن درباره‌ی خانواده، ترس‌ها، سکوت‌ها و چیزهایی که از نسل‌ها پنهان مانده‌اند دعوت می‌کند. 

خواندن «پسر زیر آب» فرصتی است برای مرور این حقیقت ساده اما مهم: 
 گاهی بزرگ‌ترین رازهای زندگی ما درست همان‌جایی هستند که همیشه از آن دوری کرده‌ایم. 

اگر به‌دنبال رمانی هستید که هم احساستان را درگیر کند و هم شما را به کشفی تازه درباره‌ی معنای شجاعت و عشق برساند، این کتاب همراهی فراموش‌نشدنی خواهد بود.