معمای تاریکی (خشتی)

کتاب «معمای تاریکی» نوشته‌ی دکتر رضا‌علی نوروزی و ریحانه رضایی از عناوین مجموعه‌ی آموزشی اَدَب است؛ مجموعه‌ای که بر پایه‌ی گفت‌وگو، تفکر کودک و پرورش توانایی توضیح دادن شکل گرفته است. این کتاب با ساختاری بسیار ساده و کودک‌پسند طراحی شده و هدفش ایجاد یک تجربه‌ی خواندن مشارکتی بین کودک و بزرگسال است. همان‌طور که روی جلد کتاب آمده، اثر حاوی تمرین‌های کاربردی است که در کنار متن کوتاه و تصویری، نقش مهمی در درگیری ذهنی و فعال‌سازی فرآیند فکر کردن در کودک دارند. 
 کتاب برای گروه‌ سنی پیش‌دبستانی و سال‌های ابتدایی دبستان تهیه شده و در راستای اهداف مجموعه اَدَب، تلاش می‌کند کودک را به دنیای پرسش‌گری و تحلیل مقدماتی وارد کند؛ آن هم نه با آموزش مستقیم و خشک، بلکه با استفاده از داستان، تصویر و تمرین‌های جذاب.

درباره‌ی کتاب 

«معمای تاریکی» یک کتاب کودکِ آموزشی است که متن کوتاه آن به شکلی تنظیم شده که کودک با همراهی یک بزرگسال، بتواند درباره‌ی چیزهایی که می‌بیند و می‌خواند صحبت کند. این دقیقا همان هدفی است که مجموعه اَدَب دنبال می‌کند: فعال شدن ذهن کودک در لحظه‌ی خواندن. 
 نکته‌ی مهم کتاب وجود تمرین‌های کاربردی است. این تمرین‌ها شامل فعالیت‌هایی ساده و قابل اجرا برای کودک هستند؛ فعالیت‌هایی که به او کمک می‌کنند بهتر ببیند، بهتر سؤال بپرسد و بهتر توضیح بدهد. از آن‌جا که این تمرین‌ها به صورت عملی طراحی شده‌اند، کودک تنها یک شنونده‌ی منفعل نیست؛ بلکه در فرایند یادگیری شرکت می‌کند. 
 تصویرگری کتاب نقش مهمی در انتقال مفهوم دارد. تصاویر با رنگ‌های ملایم و فرم‌های ساده طراحی شده‌اند تا ذهن کودک را شلوغ نکنند و تمرکز او را روی موضوع اصلی نگه دارند. همچنین تصویرگری به شکلی است که امکان گفت‌وگو درباره‌ی عناصر تصویر، جزئیات، شباهت‌ها و تفاوت‌ها وجود دارد.

درباره‌ی مجموعه 

کتاب «معمای تاریکی» دومین جلد از مجموعه‌ی اَدَب است. این مجموعه با محوریت گفت‌وگو، تربیت تفکر و تمرین توضیح دادن شکل گرفته است. مجموعه اَدَب بر اساس این ایده ساخته شده که کودک، حتی پیش از سنین مدرسه، توانایی تحلیل ابتدایی و تفکر در سطح خودش را دارد؛ فقط کافی است فرصت و ابزار مناسب برایش فراهم شود. 
 در این مجموعه، هر کتاب یک مفهوم پایه را به کمک داستان و تصویر و تمرین به کودک معرفی می‌کند. هدف مجموعه این نیست که کودک پاسخ درست بیاموزد؛ بلکه هدف، شکل‌گیری «گفت‌وگو» است. یعنی بزرگسال و کودک بنشینند، درباره‌ی موضوع کتاب حرف بزنند، سؤال مطرح کنند و نظر بدهند. 
 تمرین‌های هر کتاب، از جمله همین جلد، باعث می‌شود که کودک خودش تجربه کند، نه این‌که فقط بخواند. این تمرین‌ها به گونه‌ای طراحی می‌شوند که قابلیت اجرا در خانه، کلاس، جمع‌های آموزشی یا حتی موقعیت‌های ساده‌ی روزمره را داشته باشند. 
 مجموعه اَدَب با چنین ساختاری مناسب خانواده‌ها، مربیان و مراکز آموزشی است که قصد دارند آموزش را از حالت خشک و دستوری خارج کنند و به کودک فرصت بدهند «خودش فکر کند».

این کتاب مناسب چه کسانی است؟ 

• کودکان ۴ تا ۹ سال؛ به ویژه کودکانی که نیاز به تقویت مهارت تفکر، مشاهده، و گفت‌وگو دارند. 
• والدینی که می‌خواهند با فرزندشان کتاب بخوانند و در کنار خواندن، گفت‌وگو ایجاد کنند. 
• مربیان پیش‌دبستانی و دبستان که به دنبال ابزارهای ساده و کاربردی برای فعال‌کردن ذهن کودکان هستند. 
• کلاس‌های مهارت تفکر، کارگاه‌های خلاقیت، جلسات قصه‌گویی و مراکز آموزش کودک‌محور. 
• کتابخانه‌های کودک و نوجوان که به دنبال کتاب‌هایی کاربردی و آموزشی برای گروه‌های سنی پایین هستند. 
• والدین علاقه‌مند به رویکردهای جدید آموزشی که ترجیح می‌دهند کودک به جای حفظ کردن، تجربه کند و توضیح بدهد.

سخن پایانی 

«معمای تاریکی» کتابی است کوتاه، ساده و در عین حال هدفمند. نویسندگان، دکتر رضا‌علی نوروزی و ریحانه رضایی، اثری خلق کرده‌اند که با وجود ظاهر ساده‌اش، بخشی از یک رویکرد جدی در آموزش کودکان را پوشش می‌دهد. 
 این کتاب با تمرین‌های عملی و فضای گفت‌وگومحور خود، فرصتی فراهم می‌کند تا کودک نه‌تنها به داستان گوش دهد، بلکه در طول خواندن فکر کند، تجربه کند و خودش دست به توضیح زدن بزند. 
«معمای تاریکی» برای هر خانه، هر کلاس و هر محیطی که قصد دارد کودک را وارد دنیای پرسشگری و تفکر کند، یک انتخاب کاملا مناسب و کاربردی است.