خون بر برف (پالتویی)

کتاب «خون بر برف» (Blood on Snow) با عنوان اصلی (Blod På Snø) اثر یو نسبو (Jo Nesbø) نویسندهٔ داستان‌های جنایی نروژی و خالق شخصیت و مجموعه داستان‌های هری هوله (Harry Hole) است که اولین‌بار در سال ۲۰۱۵ منتشر شد. «خون بر برف» در واقع قسمت اول رمان «خورشید نیمه شب» (MIDNIGHT SUN) است اما از لحاظ موضوعی مستقل از آن است و تنها اشتراک این دو رمان شخصیت‌های فیشرمن و هافمن، سردمداران قاچاق و توزیع مواد مخدر نروژ هستند. نثر این رمان نیز اغلب موجز و بی‌پیرایه است، اما آنجا که شخصیت اصلیِ ضدقهرمان و در ضمن راویِ خوش‌قلب اولاف یوهانسن (The Olav Johansen)، درونیان خود را بازگو می‌کند، نثر داستان پرشور و شعروار می‌شود. در این رمان نیز خواننده با پی‌رنگی سرراست مواجه است و به رسم داستان‌های نوآر، همگام با اولاف به کنه شخصیت‌های دیگر، گذشتهٔ اولاف و احساسات و ضعف‌ها و انگیزه‌‌های او پی‌ می‌برد.

درباره‌ٔ کتاب

 .
«خون بر برف» رمانی مستقل، سریع، فشرده و تاریک با حال‌وهوای شاعرانه است که در مرکز خود ضدقهرمانی کاملاً دلسوز دارد؛ یک قاتل قراردادی در اسلو که ما را به تأملی غیرمنتظره در مرگ و عشق می‌کشاند. این رمان دربارهٔ اولاف یوهانسن است، یک کارچاق‌کن بسیار بااستعداد که برای یکی از قدرتمندترین رؤسای تبهکار اسلو کار می‌کند. اما اولاف یک کارچاق‌کن غیرمعمول و پیچیده است.

او ظرفیتی بی‌نظیر برای عشق دارد که به اندازهٔ استعدادش در قتل قابل توجه است. او راوی روراست و آرام در مواجهه با بحران است که قدرت هیپنوتیز‌م‌کنندهٔ یک قصه‌گوی خیال‌پرداز را دارد. او استعدادی ذاتی برای فرمانبرداری دارد اما این ویروس که از قدرت بر زندگی و مرگ زاده شده، در رگ‌هایش جریان دارد. 

حالا او آخرین شغلش را در اوج حرفه‌اش به دست می‌گیرد، اما ممکن است این شغل به بزرگ‌ترین اشتباه زندگی او تبدیل شود.

ویژگی‌های برجستهٔ کتاب 
.

«خون بر برف» رمانی کوتاه اما تأثیرگذار در ژانر نوآر است که جنایت، ابهام اخلاقی و عمق روان‌شناختی را در هم می‌آمیزد. این کتاب با سبکی ساده و سریع نوشته شده و به‌خاطر راوی منحصربه‌فرد و زندگی درونی تأمل‌برانگیزش، کتابی بی‌نظیر است. نسبو در این کتاب دنیایی سرد و پر از تضاد را به تصویر کشیده و درعین‌حال به موضوعاتی مثل تنهایی، اخلاق و رستگاری نیز پرداخته است. برخی از ویژگی‌های برجستهٔ این کتاب عبارت‌اند از:

• شخصیت اصلی نامتعارف: داستان از دیدگاه یک آدمکش به نام اولاف روایت می‌شود که با وجدان و همدلی دست‌و‌پنجه نرم می‌کند و این وضعیتا، او را هم خطرناک و هم به طور غیرمنتظره‌ای دلسوز می‌کند.
• فضای داستان: زمستان تاریک و پوشیده از برف اسلو، لحن نوآر را تشدید می‌کند و بر انزوا و سردی اخلاقی داستان افزوده است.
• سبک مینیمالیستی و سریع: نثر مختصر و تیز، روایت را به سرعت پیش می‌برد و آن را هم جذاب و هم خواندنی می‌کند. 
• اخلاق و رستگاری: این رمان مرزهای مبهم بین خیر و شر را بررسی می‌کند، چرا که اولاف با وجود زندگی خشونت‌آمیزش، آرزوی عشق و هدف را دارد.
• عمق روانشناختی: با وجود اینکه یک داستان جنایی است، اما نویسنده به احساسات انسانی، گناه و تضاد درونی می‌پردازد و آن را فراتر از یک تریلر معمولی ارتقا می‌دهد.

بازخوردها به رمان «خون بر برف»
.

• یک داستان درهم تنیدهٔ پیچیده اما سرنوشت‌ساز. بوستون گلوب (The Boston Globe)

• استعدادهای بسیار شناخته‌شدهٔ نسبو به نمایش گذاشته شده‌اند. او با استفاده از استعدادش در خلق فضای سرد و شبیه به مونک اسلو در زمستان و نگاهش به جزئیات وحشتناک و هشداردهنده که وحشت و شرارتی که مردان مرتکب می‌شوند را به تصویر کشیده است. نیویورک تایمز بوک ریویو (The New York Times Book Review)

• یک معجون آتشین از قتل، انتقام و یک آدمش با مشکلات عجیب. ایندیپندنت لندن (The Independent)

• تاریک، شدید و ترسناک. سریع، سرگرم‌کننده... یک گشت‌وگذار به گوشه‌ای کمی متفاوت از دنیای زیرزمینی جنایتکاران،‌  جایی که مرگ و عشق در خیابان‌های سرد و تاریک با هم در آمیخته می‌شوند. مجلهٔ پیست (Paste Magazine)

• در عرصهٔ شلوغ داستان‌های جنایی اسکاندیناوی، کتاب‌های نسبو می‌درخشند. او دوست دارد طرح داستان را پاره کند تا با قراردادهای ژانر خود بازی کند. نیویورکر (The New Yorker)

• نوآر و عامه‌پسند: تصاویر باشکوه نسبو از برف و خون روی برف... این رمان فریاد می‌زند که باید تبدیل به یک فیلم شود. گاردین (The Guardian)

• «خون بر برف» با صدای کنترل‌شده و دقیقِ یک قاتل که به‌سرعت پیش می‌رود و قبل از این‌که متوجه شوید، در میان یکی از وحشیانه‌ترین صحنه‌های داستان‌های جنایی هستید؛ جایی که به‌سختی راهی برای فرار وجود دارد، درست مانند این رمان سرگرم‌کننده، وقتی گلوله‌ها به پرواز در می‌آیند. اِن‌پی‌آر (NPR)

• نسبو با لذتی تلخ، تاریک‌ترین ذهن‌های جنایتکاران را کاوش می‌کند و قاتلانش را در جایی قرار می‌دهید که اصلاً انتظار ندارید آنجا باشند! رمان‌های او به‌طرز دیوانه‌کننده‌ای اعتیادآور هستند. مجلهٔ ونیتی فِیر (Vanity Fair)

این کتاب مناسب چه کسانی است؟ 
.

این کتاب مناسب علاقه‌مندان به داستان‌های جنایی مهیج، معماهای پیچیده و روایت‌هایی است که حول‌محور یک شخصیت می‌چرخد. همچنین اگر از طرفداران داستان‌های مهیج و رمزآلود هستید، از مطالعهٔ این کتاب بسیار لذت خواهید بُرد. این کتاب تنها داستانِ یک پرونده جنایی نیست بلکه شما را به ذهن یک آدمکش می‌کشاند و آن‌جا با چیزهایی روبه‌رو خواهید شد که حتی تصورش را هم نمی‌کنید. اگر به دنبال یک داستان مهیج می‌گردید، «خون بر برف» را از دست ندهید.

چرا رمان «خون بر برف» را بخوانیم؟ 
.

• دیدگاه منحصر به فرد در مورد زندگی یک آدمکش: نسبو به جای به تصویر کشیدن شخصیت اصلی به عنوان یک قاتل بی‌رحم، به اولاف صدایی آسیب‌پذیر، متناقض و به طرز شگفت‌آوری لطیف می‌دهد. این باعث می‌شود دنیا را از دریچهٔ چشمان کسی ببینید که در خشونت زندگی می‌کند اما مشتاق ارتباط و معنا است. نتیجه، مطالعهٔ شخصیتی است که هویتی خاص و خارج از تصور ما دارد.
• داستانی مختصر اما قدرتمند: برخلاف بسیاری از رمان‌های جنایی طولانی، «خون بر برف» کوتاه و مختصر است و هر صفحه داستان را به جلو می‌راند. کوتاهی آن باعث می‌شود که به راحتی در چند نشست به پایان برسد، اما مضامین و احساسات مدت‌ها پس از آن باقی می‌مانند. یو نسبو توانسته بدون قربانی‌کردن عمق و مفهوم داستان، آن را بسیار ساده روایت کند و برای خوانندگانی که می‌خواهند داستانی جنایی و کوتاه اما تأثیرگذار بخوانند، کتابی بسیار ایده‌آل است.
• ترکیبی از فضای نوآر و احساسات: پس‌زمینه برفی و تاریک اسلو، لحن نوآر داستان را تقویت می‌کند و سردی دنیای جنایی را منعکس می‌کند و در عین حال تنهایی شخصیت اصلی را برجسته می‌کند. نسبو عناصر جنایی خشن - خیانت، قتل و بقا - را با لحظاتی از درون‌نگری و انسانیت متعادل می‌کند. این دوگانگی، کتاب را چیزی بیش از یک تریلر صرف می‌کند؛ این کتاب تأملی بر اخلاق، عشق و امکان تغییر، حتی در تاریک‌ترین مکان‌ها است.

رمان «خون بر برف» را بخوانید چون تنها یک داستان تریلر کوتاه و ساده نیست، بلکه شما را عمیقاً با احساسات یک آدمکش درگیر می‌کند و به تأمل در اخلاق، تنهایی و جست‌وجوی رستگاری پرداخته است. یو نسبو موفق شده تا روایتی گیر در کمتر از ۲۰۰ صفحه خلق کند و خواننده را در فضای سرد و نوآر داستان غرق کند. بنابراین اگر به داستان‌های جنایی علاقه دارید که به اعماق تاریک جامعه پرداخته باشند، این کتاب را حتماً بخوانید.

درباره‌ٔ نویسنده 
.

یو نسبو موسیقیدان، ترانه‌سرا، اقتصاددان و نویسندهٔ معروف نروژی و یکی از شناخته‌شده‌ترین نویسندگان ژانر جنائی درجهان می‌باشد که در سال ۱۹۶۰ به دنیا آمد. از کتاب‌های نسبو تاکنون بیش از ۵۰ میلیون نسخه در جهان فروخته شده که او را به موفق‌ترین نویسندهٔ نروژی تا به امروز تبدیل کرده است. کتاب «خفاش» به عنوان اولین اثر نسبو با خلق کارآگاهی به نام «هری هوله» درسال 1997 انتشار یافت که با اقبال عمومی درکشورهای اسکاندیناوی، آمریکا و بسیاری از کشورهای دیگر، جزو پرفروش‌ترین کتاب‌ها قرار گرفت. پس از انتشار اولین رمانش، یو نسبو موسیقی را رها کرد و بر نویسندگی تمرکز کرد و نوشتن مجموعه رمان‌های جنایی دربارهٔ بازرس یا کارآگاه هری هوله را ادامه داد و جوایز ملی و بین‌المللی متعددی به دست آورد.

معرفی کتاب‌ مشابه: خاطرات یک آدمکش (Diary of a Murderer)
.

کتاب «خاطرات یک آدمکش» رمانی جنایی و روان‌شناختی اثر کیم یونگ ها نویسندهٔ کره‌ای است. این کتاب نیز بسیار کوتاه و ساده است و نویسنده درست مانند رمان «خون بر برف» به ذهن و خاطرات یک آدمکش پرداخته است. از جمله شباهت‌های این دو رمان می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:

• راویان غیرقابل اعتماد: هر دو رمان شخصیت‌های اصلی دارند که به دلیل بیماری یا آشفتگی اخلاقی نمی‌توان به آن‌ها اعتماد کرد.
• ابهام اخلاقی: شخصیت‌های اصلی هر دو کتاب درگیر اعمالی می‌شوند که از نظر اخلاقی سوال‌برانگیز هستند. 
• عشق و محافظت: هر دو شخصیت اصلی داستان، میل به محافظت از کسی که برایشان مهم است را دارند. 
• عمق روانشناختی: هر رمان به بررسی حالات روانی شخصیت اصلی خود که البته آدمکش و قاتل هستند، می‌پردازد. 
• جنایت و پیامدها: جنایت در هر دو روایت محوریت دارد. جنایات گذشته بیونگسو او را آزار می‌دهد و دخالت اولاف در دنیای زیرزمینی تبهکاران منجر به درگیری‌های خشونت‌آمیز می‌شود.

داستان دربارهٔ کیم بیونگسو است؛ یک قاتل سریالی بازنشسته در دههٔ ۶۰ زندگی‌اش که با بیماری آلزایمر دست و پنجه نرم می‌کند. با بدتر شدن حافظه‌اش، او به طور فزاینده‌ای دچار پارانوئید می‌شود و می‌ترسد که یک قاتل سریالی جدید، دخترخوانده‌اش را هدف قرار دهد. روایت از دیدگاه بیونگسو روایت می‌شود و خاطرات غیرقابل اعتماد را با وقایع امروزی ترکیب می‌کند و فضایی پرتنش از عدم قطعیت ایجاد می‌کند. این رمان کوتاه به مضامین حافظه، گناه و پیچیدگی‌های هویت می‌پردازد و خوانندگان را به چالش می‌کشد تا ماهیت حقیقت و قابلیت اطمینان روایت‌های شخصی را زیر سوال ببرند.

سخن پایانی 
.

«خون بر برف» را می‌توان جزو سینمایی‌ترین آثار نسبو به‌شمار آورد، چون توصیفات وی از کنش‌ها و شخصیت‌ها یادآور فیلم‌های گنگستری دهه‌های سی‌ و چهل، وسترن‌های اسپاگتیِ دههٔ شصت میلادی، ملودرام‌های اجتماعی جنایی و به ویژه فیلم‌های تارانتینو است. در این رمان نسبتاً کوتاه که حتی می‌توان آن را در یک نشست خواند، خون و صحنه‌های نفس‌گیر پی‌رنگ داستان را به جلو می‌رانند و ما همسفر راویِ از همه‌چیز بریده می‌شویم تا به دنیای زیرزمینیِ مخوف اُسلو سرک بکشیم و در این راه دربارهٔ عشق و مرگ بیشتر تأمل ‌کنیم.

این رمان فضای تعلیق‌آمیز دارد و با کاوش در زندگی درونی راوی عجیب خود، کلیشه‌های شخصیتی یک آدمکش را کنار زده و درعوض مردی را به تصویر می‌کشد که بین حرفهٔ خشونت‌آمیز خود و اشتیاقش برای عشق، انسانیت و رستگاری گیر افتاده است. این تضاد بین وحشی‌گری و آسیب‌پذیری، رمان «خون بر برف» را داستانی خاص و متفاوت کرده است. نسبو با نثری کوتاه و سریع، داستانی خلق کرده هم خواندنش‌ آسان است و هم پُرمعناست.

توانایی نسبو در ترکیب ژانر نوآر با بُعد روان‌شناختی و عاطفی نیز به این کتاب جایگاهی منحصربه‌فرد در این ژانر بخشیده است. این رمان دربارهٔ اخلاق، ضعف انسان و امکان تغییر است و از ما می‌خواهد در نظر بگیریم آیا فردی که با خشونت زندگی کرده است، هنوز هم می‌تواند قلبی نرم و لطیف داشته باشد و به دنبال عشق و رستگاری حتی در تاریک‌ترین گوشه‌های زندگی بگردد؟

در بخشی از کتاب می‌خوانیم:
.

نمی‌دانم وقتی با هم بودند، ماریا هم مصرف می‌کرده یا نه، یا اینکه دنبال راهی برای مطیع بودن می‌گشته یا نه، اما به هر حال او دیگر کاملاً سرحال به نظر می‌رسید، دست کم آن موقع. در سوپرمارکت کوچکی مشغول به کار شد. من هم گاهی به آنجا سر می‌زدم تا ببینم اوضاع روبه‌راه باشد و سروکلهٔ دوست‌پسر مفنگی‌اش پیدا نشده باشد تا دوباره همه‌چیز را به هم بریزد. بدیهی است طوری به او سر می‌زدم که مرا نبیند، در تاریکیِ بیرونِ فروشگاه می‌ایستادم و به داخل که خیلی پرنور بود، نگاه می‌کردم. می‌دیدم پشت صندوق نشسته و کالاها را در کیسه می‌گذارد و اگر مشتری با او حرف می‌زد، به یکی از کارکنان دیگر اشاره می‌کرد. اغلب فکر می‌کنم همه‌مان باید این حس را داشته باشیم که در زندگی از انتظارات والدینمان تبعیت می‌کنیم. نمی‌دانم پدرم چه انتظاری داشت که بتوانم از آن تبعیت کنم؛ احتمالاً این بیشتر دربارهٔ مادرم صادق است. او بیشتر مراقب دیگران بود تا خودش و به‌گمانم آن‌موقع، کارش سرمشقم شده بود.