من صندلی نیستم (پرتقال)

آیا کودکی‌های خود را به‌خاطر می‌آورید؟ زمانی که خجالتی بودید و در ابراز وجود و اثبات هویت خودتان به مشکل می‌خوردید. کتاب‌های کودکان چیزی بیش از داستان‌هایی سرگرم‌کننده برای ارائه دارند. این کتاب‌ها طوری طراحی شده‌اند که نه‌تنها کودکان را سرگرم کنند بلکه به کودکان در شکل‌دهی تخیل، ارزش‌ها و درک جهان نیز کمک کنند. ادبیات کودکان فراتر از سرگرمی، نقش مهمی در رشد زبان، رشد عاطفی و آگاهی فرهنگی کودک ایفا می‌کند. کتاب تصویریِ «من صندلی نیستم!» (!I Am Not a Chair) اثر راس بوراک (Ross Burach) نیز یکی از این کتاب‌ها است که برای یاد دادن شجاعت و دفاع از خود به کودکان نوشته شده است. این داستان که پُر از تصاویر رنگی، پُر جنب‌وجوش و بازیگوشانه است با متن خنده‌دار خود، بچه‌ها را مشتاقِ مطالعه و یادگیری خواهد کرد.

درباره‌ٔ کتاب 
.

داستان «من صندلی نیستم!» دربارهٔ یک زرافه است. زرافه‌ای طفلکی که مشکلی جدی دارد. این اولین روز حضورش در جنگل است و بقیهٔ حیوانات که تابه‌حال زرافه ندیده‌اند فکر می‌کنند که او یک صندلی است و ظاهراً زرافه نمی‌تواند حیوانات دیگر را متقاعد کند که وسیله‌ای تزئینی نیست. همهٔ حیوانات به نوبت روی او می‌نشینند ـ یک میمون، یک اسب آبی و حتی یک انسانِ گیاهخوار هم او را با صندلی راحتی اشتباه می‌گیرد!

زرافه اصلاً فرصت نمی‌کند نگرانی خود را ابراز کند. بااین‌حال، وقتی یک شیر تصمیم‌ می‌گیرد بر روی زرافه بنشیند او تمام شجاعت خود را جمع می‌کند و می‌گوید: «من صندلی نیستم!». کودکان با مطالعهٔ این کتاب و خواندن این داستان جالب و خنده‌دار، می‌توانند یاد بگیرند چطور باید در مواقع لزوم ابراز وجود کنند یا نگرانی‌های خود را ابراز کنند.

ویژگی‌های برجسته‌ٔ کتاب

 
کتاب «من صندلی نیستم!» کتابی مصور، طنز و تخیلی برای کودکان است که نویسنده در خلال داستانی کودکانه در آن به موضوعاتی مثل هویت، اعتمادبه‌نفس و ابراز وجود می‌پردازد. برخی از ویژگی‌های شاخص این کتاب عبارت‌اند از:

• موضوع هویت و عزت نفس: این موضوعات در زندگی بسیار مهم هستند و بر رشد کودکان تأثیر می‌گذارند. نویسنده با شیوه‌ای خلاقانه و در خلال داستان یک زرافه که دائماً با یک صندلی اشتباه گرفته می‌شود، به این موضوعات پرداخته است. زرافه نمادی از این است که چگونه ممکن است دیگران شما را درک نکنند. داستان به کودکان نشان می‌دهد که باید حتماً از آنچه هستند دفاع کنند و اجازه ندهند دیگران هویت آن‌ها را تعریف کنند.
• اهمیت صحبت‌کردن: مبارزهٔ زرافه منعکس‌کنندهٔ تجربهٔ بسیاری از کودکانی است که ممکن است در ابراز وجود مشکلاتی داشته باشند. این کتاب بچه‌‌ها را تشویق می‌کند تا صدایی رسا داشته باشند و احساسات خود را واضح و با اعتمادبه‌نفس کافی بیان کنند.
• استفاده از طنز به عنوان ابزار آموزشی: کتاب‌های کودکان باید متفاوت باشد و نویسنده در این کتاب از طریق موقعیتی پوچ یعنی حیواناتی که سعی می‌کنند روی یک زرافه بنشینند، از طنز برای سرگرم‌کردن کودکان و درعین‌حال انتقال درس‌های معنادار زندگی استفاده کرده است.
• تصاویر رنگارنگ و جذاب: آثار هنری و تصویرگری جسورانهٔ نویسنده به طور کامل داستان را تکمیل کرده است و به زرافه شخصیت و هویت بخشیده است و لحظات احساسی و کمدی داستان را جالب‌تر کرده است.
• تشویق به همدردی: این داستان با نشان‌دادن احساسات زرافه هنگام سوءتفاهم، همدلی را در کودکان پرورش می‌دهد و به آن‌ها کمک می‌کند بفهمند چرا شناخت خود و احترام به دیگران مهم است.

افتخارات و جوایز 

از زمان انتشار «من صندلی نیستم» در سال ۲۰۱۷، این اثر با استقبال چشمگیری از سوی خوانندگان و منتقدان مواجه شده، اما تابه‌حال جایزهٔ ادبی مهمی دریافت نکرده است. این کتاب به‌خاطر پیام ارزشمندش در مورد اعتمادبه‌نفس و داستان منحصربه‌فردش مورد استقبال مربیان، کتابداران و والدین بسیاری قرار گرفته است.

بازخوردها به کتاب «من صندلی نیستم»

• تصاویر بسیار جالب که نویسنده خودش آن‌ها را با مداد و رنگ اکلریلیک کشیده است، این کتاب را تبدیل به کتابی فراتر از یک داستان ساده کرده‌اند. بوراک با استفاده از رنگ‌های گرم جنگلی پُر از حیوانات جالب را به تصویر کشیده است و کودکان و شخصیت اصلی داستانش را به محیطی جذاب و سرگرم‌کننده می‌کشاند تا به آن‌ها شجاعت بیاموزد. اگر به دنبال کتابی کمی طنز، سرگرم‌کننده و یا مجموعه داستان و کتابی مصور برای کودکان می‌گردید، جای درستی آمده‌اید. بریانا مور (Briana Moore)، کتابخانهٔ نیویورک
• بوراک در کتاب «من صندلی نیستم!» زنجیره‌ای از عواقب ناشی از وضعیت فوق‌العاده خنده‌دار زرافه‌ای را نشان می‌دهد که با سرسختی و خوشرویی به دنبال ثابت کردن خودش است. نتیجه منجر به داستانی خنده‌دار و سوتفاهم‌هایی می‌شود. دیالوگ‌های بامزه و بی‌هدف و کارتون‌های جذاب، این کتاب را تبدیل به اثری عالی برای کودکان کرده است. یا می‌توانید کتاب را با صدای بلند برای کودکان بخوانید. پابلیشرز ویکلی (Publisher's Weekly)

این کتاب مناسب چه کسانی است؟ 

اگر دوست دارید کتابی مصور و مناسب برای کودکان بخرید، این کتاب بسیار مناسب است. کتاب «من صندلی نیستم» با تصویر و داستان خاصش، خیلی سریع نظر کودکان را جلب می‌کند و حتی برای ترغیب کودکان به کتابخوانی هم مناسب است. همچنین کتاب حتی برای بزرگسالانی که با بی‌توجهی یا سوءتفاهم روبه‌رو شده‌اند هم جذاب است، ولی مخاطبین این کتاب کودکان بین ۴ تا ۸ سال هستند. 

چرا کتاب «من صندلی نیستم» مناسب کودکان است؟

• پیامی قابل درک و ملموس برای کودکان: کودکان اغلب حس می‌کنند دیده یا شنیده نمی‌شوند یا نادیده گرفته شده‌اند و این احساس ممکن است به آن‌ها لطمه بزند. این داستان به آن‌ها کمک می‌کند تا متوجه شوند که این احساسات طبیعی هستند و این‌که آن‌ها قدرت تغییر آن را دارند.
• تقویت اعتمادبه‌نفس و قاطعیت: سفر زرافه در این کتاب به کودکان می‌آموزد که اشکالی ندارد نه بگویند و به شیوه‌ای مثبت و محترمانه از خود دفاع کنند.
• زبانی طنز و گیرا: موقعیت و داستان بامزهٔ کتاب یعنی اشتباه گرفتن زرافه با یک صندلی توسط حیوانات، باعث خنده و سرگرمی کودکان شده و داستان را به‌یاد ماندنی خواهد کرد و درعین‌حال پیامی بسیار عمیق‌تر را منتقل می‌کند.
• تصاویر زنده و جذاب: تصاویر هنری پُرجنب‌وجوش و خنده‌دار و البته گویای کتاب، توجهٔ کودکان را جلب می‌کند و باعث می‌شود آن‌ها راحت‌تر بتوانند با این داستان ارتباط برقرار کنند. 

کتاب «من صندلی نیستم!» را باید برای کودکان بخرید و بخوانید چون طنز، تصاویر رنگارنگ و یک درس مهم برای زندگی را به شیوه‌ای جذاب در هم ترکیب کرده است. نویسنده در این کتاب در اصل اهمیت دفاع از خود و قاطع‌بودن را به کودکان یادآوری کرده است، اما این پیام را به شیوه‌ای شاد و دوستانه به گوش کودکان می‌رساند. 

درباره‌ٔ نویسنده 

راس بوراک نویسنده و تصویرگری است که مدرکش را در رشتهٔ هنرهای زیبا از دانشگاه ماساچوست (Massachusetts) دریافت کرده است. راس از زمان فارغ‌التحصیلی بر طراحی شخصیت‌ها و پس‌زمینه‌ها برای استادیوهای انیمیشن و رسانه‌های کودکان تمرکز کرده است. او همیشه عاشق ترکیب کلمات و تصاویر برای خلق کتاب‌های طنز بوده و کتاب‌هایی بسیار حرفه‌ای برای کودکان نوشته است. او درحال حاضر با همسر و دخترش در بروکلین زندگی می‌کند و کتاب‌هایی زیبا برای کودکان خلق می‌کند.

معرفی کتاب مشابه: من گربه هستم (I Am a Cat)

اگر به دنبال داستانی مشابه می‌گردید، که در دلِ خود پیام‌های بسیار مهمی را به کودکان منتقل کند و از لحاظ احساسی باعث شود که کودکان حس کنند درک می‌شوند، می‌توانید کتاب «من گربه هستم» اثر گالیا برنستین (Galia Bernstein) را نیز برای کودکان بخرید یا بخوانید. 

این کتاب داستانی بامزه و تصویری از یک گربهٔ خانگی ساده به نام سایمون است که با چند گربهٔ بزرگ‌تر از جمله شیر، پوما، پلنگ و یوزپلنگ روبه‌رو می‌شود. هر یک از گربه‌های بزرگ به سایمون می‌گویند که به اندازهٔ کافی خوب نیست و به هیچ‌وجه با آن‌ها قابل مقایسه نیست. آن‌ها به سایمون می‌گویند یال شیر یا خال‌های یوزپلنگ را ندارد و کوچک و پشمالو است. اما سایمون سعی می‌کند به آن‌ها نشان بدهد که خیلی بیشتر از آن‌که فکر می‌کنند شبیه به هم هستند.

شباهت‌ها و پیوندها با «من صندلی نیستم!» 

هر دو کتاب کودکان هستند و سعی دارند با تصاویر جذاب و رنگی و داستانی ساده به کودکان درسی ساده در مورد زندگی بیاموزند و هر دو کتاب به موضوعات مشترکی مثل هویت و تعلق می‌پردازند. شخصیت اصلی هر دو کتاب یک حیوان است که برای شناخته‌شدن به عنوان آنچه واقعاً هست، تلاش می‌کند.

• موضوعات تعلق و هویت به زبانی ساده: هر دو کتاب حول‌ شخصیت‌هایی می‌چرخند که سعی می‌کنند هویت واقعی خود را اثبات کنند. سایمون می‌خواهد به عنوان یک گربه پذیرفته شود و زرافه می‌خواهد کسی او را با یک صندلی اشتباه نگیرد و هر دو کودکان را به شجاعت و ابراز وجود تشویق می‌کنند.
• سوءتفاهماتی که داستانی طنز می‌سازند: هر داستان از سوءتفاهم‌های خنده‌دار برای سرگرم‌کردن کودکان استفاده کرده است. سایمون را براساس اندازه‌اش قضاوت می‌کنند و زرافه هم با مبلمان اشتباه گرفته می‌شود که هر دو هم شاد و داستان‌هایی به یادماندنی هستند و هم کودکان را سرگرم می‌کنند.
• حیواناتی با احساساتی قابل درک: شخصیت‌های حیوانی ناامیدی و سردرگمی را تجربه می‌کنند تا این‌که درنهایت اعتمادبه‌نفس خود را ابراز می‌کنند. این‌ها احساساتی هستند که کودکان می‌توانند در محیط‌های اجتماعی یا گروهی آن‌ها را تجربه کنند و برای همین به راحتی می‌توانند احساس شخصیت‌های کتاب‌ها را درک کنند.
• پیام‌های قدرتمند: هر دو داستان با پیام‌های قدرتمند خود به بچه‌ها می‌آموزند که صحبت‌کردن، وفادار ماندن به آنچه هستند و اجازه ندادن به فرضیات اشتباه دیگران، آن‌ها را تعریف می‌کند و باید به این مسائل بسیار توجه کنند.
• تصاویر رنگارنگ و رسا: هر دو کتاب به سبک تصویری با تصاویر رنگارنگ و انیمیشنی خود شخصیت داستان‌ها را زنده کرده‌اند و به بچه‌ها کمک می‌کنند تا از لحاظ بصری و همچنین احساسی با داستان‌ها ارتباط برقرار کنند.

هر دو داستان پیام‌های قدرتمندی برای ارائه در مورد ارزش، پذیرش و دفاع از خود دارند. آن‌ها با داستان‌های شاد و متفاوت اما معنادار خود به کودکان کمک می‌کنند تا احساسات خود را درک کنند، بپذیرند یا برای تغییر احساسات خودشان تلاش کنند و اگر با مشکل یا سوءتفاهمی مواجه شدند، بتوانند آن را لحظه را مدیریت کنند. 

سخن پایانی 

کتاب «من صندلی نیستم!» سفر زرافه‌ای را دنبال می‌کند که ناامیدانه به دنبال ابراز وجود است. او در نهایت شجاعت این را می‌یابد که جسورانه ابراز وجود کند و کودکان با خواندن این کتاب رشد عاطفی واقعی را یاد می‌گیرند و همچنین متوجه می‌شوند که چطور باید از خودشان دفاع کنند.

از نظر بصری کتاب با تصاویر و رنگ‌های روشن، شخصیت‌های گویا و طرح‌بندی‌های زیبا، داستانی احساسی را روایت کرده است. کتاب بسیار سرگرم‌کننده و درعین‌حال خنده‌دار است و با ملایمت درس زندگی و اعتمادبه‌نفس را به کودکان می‌آموزد. 

نویسنده درواقع در این کتاب تجربیات رایج دوران کودکی مثل احساس نادیده‌ گرفته شدن یا سوءتفاهم را هدف قرار داده است و کودکان را تشویق می‌کند تا از خودشان دفاع کنند. همین موضوعات، کتاب را تبدیل به یک کتاب ارزشمند برای قفسهٔ‌ کتاب کودکان کرده است.