خرگوش گوش داد (خشتی)(پرتقال)

«خرگوش گوش داد» (The Rabbit Listened)  روایت کودک خردسالی به نام تیلور است؛ کودکی که پرشور و با تخیل، یک سازه‌ی زیبا با مکعب‌هایش می‌سازد اما ناگهان با حمله‌ی یک دسته کلاغ، همه چیز فرو می‌ریزد. این فروپاشی نمادی است از شکست، غم، ترس یا هر احساس تلخی که ممکن است کودک در زندگی تجربه کند. بعد از این حادثه، حیوانات مختلف جنگل یکی‌یکی نزد تیلور می‌آیند. هرکدام راهی برای دلداری دارند: یکی می‌خواهد او را بخنداند، یکی پیشنهاد انتقام می‌دهد، یکی تشویق به فراموشی می‌کند، اما هیچ‌کدام پاسخ نمی‌دهد تا اینکه خرگوش از راه می‌رسد. او کاری نمی‌کند، حرفی نمی‌زند، تنها می‌نشیند و گوش می‌دهد.

گوش دادن، مهم‌تر از نصیحت کردن

در جهانی که همه در پی راه‌حل دادن هستند، خرگوش نماد کسی است که حضور آرام و شنونده‌اش بیش از هر توصیه‌ای تأثیر دارد. این کتاب، کودکان را با یک نیاز بنیادین انسانی آشنا می‌کند: شنیده شدن. 

تیلور کودک امروز نیست، او ما هستیم و خرگوش هم می‌تواند یک دوست، والد، معلم یا حتی یک مربی باشد که بلد است چگونه بی‌قضاوت، بی‌نسخه‌پیچی و بی‌شتاب، کنار کسی بماند که رنج می‌کشد.

زبان ساده، تصویرهای ماندگار 

نثر کوری دورفِلد (Cori Doerrfeld) در این کتاب کاملاً کودک‌فهم و درعین‌حال تأثیرگذار است. جملات کوتاه، مکث‌دار و آهنگین هستند. تصویرگری کتاب نیز هم‌افزای پیام آن است: رنگ‌ها با تغییر احساسات تیلور هماهنگ می‌شوند و هر حیوان با ویژگی‌ خاصی طراحی شده که بازتاب روش‌های ناکارآمد همدلی است.

کاربردهای تربیتی کتاب 

این اثر را می‌توان به‌عنوان ابزاری در جلسات مشاوره‌ی کودک، کلاس‌های مهارت زندگی یا جلسات گفت‌وگوی والد و فرزند استفاده کرد. والدین می‌توانند به کمک این کتاب با فرزندان خود درباره‌ی غم، خشم، ناراحتی و شیوه‌های درست همدردی صحبت کنند.

این کتاب مناسب چه کسانی است؟ 

• کودکان ۴ تا ۸ سال برای درک بهتر احساسات 
• والدینی که می‌خواهند مهارت همدلی را به فرزندان خود آموزش دهند 
• معلمان، روان‌شناسان، کتاب‌درمانگران و مربیان کودک 
• هر بزرگسالی که با کودک در ارتباط است

افتخارات کتاب

• پرفروش نیویورک تایمز (New York Times Bestseller) 
• انتخاب سردبیران نیویورک تایمز (New York Times Editors’ Choice) 
• در فهرست کتاب‌های کودک برگزیده نیویورک تایمز در سال ۲۰۱۸ 
• در فهرست ۱۰ کتاب برتر کودک و نوجوان مجله‌ی تایم (TIME magazine) در سال ۲۰۱۸ 
• بهترین کتاب کودک سال ۲۰۱۸ به انتخاب وال‌استریت ژورنال (Wall Street Journal) 
• کتاب شایسته‌ی تقدیر شارلوت هاک (Charlotte Huck) توسط انجمن معلمان زبان انگلیسی آمریکا  
• کتاب شایسته‌ی تقدیر جایزه‌ی «بادبادک طلایی» (Golden Kite) انجمن نویسندگان و تصویرگران کتاب کودک آمریکا ۲۰۱۹ 
• در فهرست بهترین کتاب‌های کودک سال ۲۰۱۸ کتابخانه عمومی نیویورک (New York Public Library) 
• در فهرست بهترین کتاب‌های تصویری سال ۲۰۱۸ کتابخانه عمومی شیکاگو (Chicago Public Library) 
• در فهرست بهترین کتاب‌های سال ۲۰۱۸ نشریه کرکِس (Kirkus Best Books of 2018) 
• در فهرست بهترین کتاب‌های سال ۲۰۱۸ به انتخاب پابلیشرز ویکلی (Publishers Weekly) 
• انتخاب ویژه‌ی مجله پیپل برای کودکان (People Magazine Kid) 
• منتخب فهرست بهار ۲۰۱۸ از سوی انجمن کتاب‌فروشان مستقل آمریکا (Spring 2018 Indie Next List)

تحسین از کتاب 

• این اثر دلنشین، افزوده‌ای عالی برای هر مجموعه‌ی مرتبط با هوش هیجانی است. کرکس ریویوز (Kirkus Reviews)  
• هر کدام از صحنه‌های موجز و ظریف دورفِلد سرشار از صداقت احساسی و همدلی عمیق است. نتیجه، داستانی است خردمندانه، خنده‌دار و بسیار تأثیرگذار. پابلیشر ویکلی (Publishers Weekly)  
• این یک کتاب تصویری دلپذیر با معنای فراوان در لایه‌های زیرین خود است… گنجاندن این اثر در مجموعه‌ی کتابخانه‌تان باعث می‌شود صدایی پیدا کند که کاملاً شایسته‌اش است. نشریه‌ی ارتباطی کتابخانه مدارس (School Library Connection) 
• کتاب خرگوش گوش داد، در ظاهر ساده است، اما به‌شدت تأثیرگذار. مجله‌ی تایم (TIME Magazine) 
• ظرفیت بالای کتاب برای کتاب‌درمانی غیرقابل انکار است، اما هرگز داستان را تحت‌الشعاع قرار نمی‌دهد، بلکه به موفقیت این کتاب پرمهر و دلگرم‌کننده می‌افزاید. هورن بوک (The Horn Book) 
• به‌ زیبایی تصویرسازی شده و چیزی را به تیلور می‌بخشد که همه‌ی ما نیاز داریم: حضور کسی که فقط گوش کند، بخندد و آغوشی آرامش‌بخش بدهد. نیویورک تایمز (The New York Times)  
• کتابی دوست‌داشتنی که شاید برای بزرگ‌سالانی نوشته شده باشد که فراموش کرده‌اند سکوت و توجهِ آرام، نیروی شفابخش ویژه‌ای دارد. وال استریت ژورنال (The Wall Street Journal) 
• پر از روح و احساسات بی‌پرده… دورفِلد به‌ زیبایی پیوند شگفت‌انگیز کودکان با حیوانات خانگی را به تصویر می‌کشد. روزنامه شیکاگو تریبیون (The Chicago Tribune) 
• درسی آرام درباره‌ی قدرت سکوت. مجله‌ی پیپل (People Magazine) 
• روایتی دل‌نشین از فقدان، دوستی و یادگیری برای ساختن دوباره… داستانی اشک‌برانگیز درباره‌ی بودن برای کسی که دوستش داریم؛ هم برای کودک شنونده و هم برای بزرگ‌سال خواننده. بوک لیست (Booklist) 
• علاوه‌بر به رسمیت شناختن خشم و ناامیدی، این کتاب ابزار خوبی برای بحث گروهی درباره‌ی شیوه‌های کمک به دیگران در مواجهه با این احساسات است. گاهی فقط گوش دادن، بهترین کمک است. اسکول لایبرری ژورنال (School Library Journal)

چرا باید کتاب خرگوش گوش داد را بخوانیم؟

 
زیرا این کتاب با ظاهری ساده، یکی از پیچیده‌ترین و مهم‌ترین مهارت‌های انسانی را به زبانی کودک‌پسند آموزش می‌دهد: گوش دادن. 
در جهانی پر از صدا، هیاهو و راه‌حل‌های فوری، جایی برای سکوت، همراهی بی‌قضاوت و شنیدن واقعی باقی نمانده است. این کتاب می‌خواهد به ما-چه کودک و چه بزرگسال-یادآوری کند که وقتی کسی ناراحت است، لازم نیست بلافاصله حرف بزنیم، توصیه کنیم یا تغییرش دهیم. گاهی تنها چیزی که نیاز دارد، گوشی شنوا است. در ادامه با دلایلی برای مطالعه‌ی این کتاب آشنا می‌شوید: 

• آموزش مهارت همدلی و همدردی: کودکان یاد می‌گیرند که برای کمک به دیگران، لزوماً نباید قهرمان باشند یا راه‌حل ارائه دهند؛ بلکه می‌توانند با حضور آرام خود، بزرگ‌ترین حمایت را نشان دهند. 
• تقویت هوش هیجانی کودک: با آشنایی با احساساتی چون غم، خشم، ناامیدی و پذیرش آن‌ها، کودکان به درک بهتری از عواطف خود و دیگران می‌رسند. 
• پیشگیری از انزوای عاطفی: کتاب نشان می‌دهد که حتی وقتی کسی حرف نمی‌زند، نیاز به همدلی دارد و این باعث می‌شود کودکان یاد بگیرند در موقعیت‌های دشوار، کسی را تنها نگذارند. 
• ارتباط موثر والد-کودک: والدین می‌توانند به کمک داستان، درباره تجربه‌های شخصی فرزندشان گفت‌وگو کنند و مهارت شنیدن فعال را تمرین کنند. 
• درمان‌گری غیرمستقیم: کتابی مناسب برای کودکانی که تجربه‌ی تلخی داشته‌اند: طرد، شکست، جدایی یا سوگ. این داستان، بی‌آن‌که مستقیم باشد، تسکین‌بخش و آشناست. 
• بیان تصویری ساده و قدرتمند: تصاویر مهربان و لطیف کتاب، خود به ‌تنهایی زبان همدلی‌اند. کودک حتی بدون خواندن کلمات می‌تواند معنای صحنه‌ها را درک کند و با شخصیت‌ها همراه شود. 
• پیامی برای تمام سنین: هرچند کتاب برای کودکان نوشته شده، اما پیام آن برای والدین، معلمان، مشاوران و حتی بزرگ‌سالانی که هنوز درگیر ناتوانی در شنیدن یا شنیده نشدن‌اند، ارزشمند و تأثیرگذار است.

درباره‌ی نویسنده 

کوری دورفِلد تصویرگر و نویسنده آمریکایی‌ست که آثارش اغلب در زمینه‌ی پرورش عاطفی و ذهنی کودکان است. او با روایتی ساده، اما مفهومی، داستان‌هایی می‌نویسد که نه ‌تنها کودکان، بلکه والدین را نیز متأثر می‌کند.

سخن پایانی 

کتاب «خرگوش گوش داد» تنها یک داستان کودکانه‌ی ساده نیست؛ اثری است که با زبانی کودک‌فهم و تصاویری شیرین، عمیق‌ترین مفاهیم انسانی را بازتاب می‌دهد. این کتاب ما را به تأملی دوباره درباره‌ی یکی از پایه‌ای‌ترین نیازهای هر انسان-چه کودک و چه بزرگسال-دعوت می‌کند: نیاز به شنیده شدن، بدون قضاوت، بدون عجله، بدون نسخه دادن. 

در دنیای امروز که همه در تلاش‌اند راه‌حلی ارائه دهند، پیامی بدهند، نصیحتی کنند یا کاری انجام دهند، کتاب «خرگوش گوش داد» با شهامت سکوت می‌کند و می‌گوید: بودن کافی‌ست، گوش دادن، کافی‌ست. این کتاب به ما یادآوری می‌کند که لازم نیست همیشه در نقش نجات‌دهنده ظاهر شویم؛ گاهی فقط باید کنار کسی که درد می‌کشد بنشینیم، به او فضا بدهیم تا خودش حرف بزند، گریه کند، سکوت کند، و در نهایت آرام بگیرد. 

برای کودکی که از تجربه‌ی شکست، ترس، طرد یا اندوه رنج می‌برد، بهترین مرهم لزوماً آموزش، راه‌حل یا سرگرمی نیست؛ بلکه حضور صبورانه‌ی یک بزرگ‌سال است که فقط گوش می‌دهد و با او همراهی می‌کند. این کتاب می‌تواند پلی باشد برای گفت‌وگوی عاطفی میان والدین و فرزندان؛ فرصتی برای درک بهتر احساسات کودکان و تمرین همدلی واقعی. 

از سوی دیگر، «خرگوش گوش داد» تلنگری است برای بزرگ‌ترها. این اثر می‌خواهد به ما بگوید که کودکان نیز احساسات پیچیده و عمیق دارند، و برای شنیدن این احساسات باید گوش‌هایی مهربان، صبور و آرام داشت. برای والدینی که نمی‌دانند در برابر غم کودکشان چه واکنشی نشان دهند، این کتاب مانند یک راهنمای کاربردی ساده و مؤثر است. 

کوری دورفِلد در این اثر، بدون شعار دادن یا پیچیده‌سازی مفاهیم روان‌شناختی، کاری می‌کند که هر خواننده‌ای-در هر سن و موقعیتی-بتواند با داستان همذات‌پنداری کند و معنای واقعی همدلی را لمس نماید. 

در نهایت، «خرگوش گوش داد» کتابی است که باید در کتابخانه هر خانواده، هر مدرسه، هر کتابخانه عمومی و هر مرکز تربیتی جای بگیرد. اثری کوچک در ظاهر، اما بزرگ در تأثیر. کتابی که می‌توان بارها خواند، بارها درباره‌اش فکر کرد و بارها با آن اشک ریخت و آرام شد. چون گاهی واقعاً فقط کافی‌ست کسی گوش بدهد.

در بخشی از کتاب می‌خوانیم:

یک روز تیلور تصمیم گرفت، یک چیزی بسازد. 
یک چیز تازه... 
مخصوص... 
و معرکه.